شکل گیری رنسانس فرهنگی در دولت سامانیان عوامل تأثیرگذار بر ایجاد و توسعه علوم و دانش در قلمرو سامانیان (خراسان بزرگ و ماوراءالنهر)

فرحناز کهن

دوره 8، شماره 2 ، اسفند 1392، ، صفحه 99-130

https://doi.org/10.22034/fakh.2014.154417

چکیده
  هدف از پژوهش حاضر بررسی عوامل تأثیرگذار در شکل‌گیری رنسانس فرهنگی در دولت سامانیان است. این پژوهش به روش تاریخی صورت گرفته و داده‌های آن با استفاده از نظام کتابخانه‌ای، جستجو در منابع و یادداشت برداری انجام پذیرفته است. یافته ها پژوهش نشان می دهد زمینه مساعد برای تکاپوی خلاقیت ذهنی، عامل اصلی فراخی دامنه پیشرفت های علمی و ادبی در ...  بیشتر

ادبیات و علوم انسانی
خراسان در شاهنامه

فاطمه مسیح فر؛ جواد هروی

دوره 8، شماره 3 ، آذر 1393، ، صفحه 101-136

https://doi.org/10.22034/fakh.2014.144463

چکیده
  خراسان بزرگ از پیشینه تاریخی کهنی در تاریخ ایران برخوردار است و با مطالعه در منابع نوشته شده در خصوص این سرزمین در تاریخ قبل و بعد از اسلام، می توان به جایگاه و اهمیت ویژه این سرزمین در تاریخ ایران و ملل همجوار پی برد. یکی از این منابع، شاهنامه فردوسی است. با بررسی این اثر عظیم، چگونگی اوضاع خراسان در ازمنه قدیم را درخواهیم یافت و قدمت ...  بیشتر

ادبیات و علوم انسانی
قابلیت­های سرگذشت نامه­ی متولیان آستان قدس رضوی در تولید فیلم­های مستند داستانی و تاریخی

اکرم ناصری؛ زهرا حامدی

دوره 6، شماره 4 ، شهریور 1391، ، صفحه 101-141

https://doi.org/10.22034/fakh.2013.156177

چکیده
  رویدادهای تاریخی مجموعه ای سترگ درباره زندگی اقوام و ملتهای گوناگون در گذر زماناست. ملتها می کوشند که با حفظ دانش تاریخی و انتقال آن به نسل های بعد، هویت خود را پاسدارند. اما ماهیت غیر دینی تاریخ و انقطاع زمانی میان گذشته و حال، حوادث تاریخی را برای نسل امروز تجربه ناپذیر می­سازد که این حفظ و انتقال وقایع تاریخی را نیز دشوار می کند. ...  بیشتر

مدیریت دولتی
طراحی مدل حمایت‌گری اجتماعی کودکان فقیر تحت پوشش سازمان‌های حمایتی (مورد مطالعه: کمیته امداد امام‌خمینی (ره) استان خراسان رضوی)

رضا زارع؛ محمد صفری

دوره 17، شماره 4 ، شهریور 1402، ، صفحه 103-136

https://doi.org/10.22034/fakh.2023.395274.1608

چکیده
  فقر کودکان مفهومی چندبُعدی است که دولت­ها به­تنهایی و با اتکا به شیوه­های سنتی فقرزدایی صــرف بودجـه­های هنگفت، قادر به ازبین­بردن آن نیستند، بنابراین باید ظرفیت­هــای جامعــه مدنی در تدویـن، اجـرا و عملیاتـی­کـردن یـک برنامـه جامـع مبـارزه بـا فقـر کودکان بـه کار گرفته شود؛ بنابراین هـدف از این پژوهش، طراحی مدل حمایت­گری ...  بیشتر

تاریخ ایران
روایت اسنادی قحطی شرق ایران در جنگ جهانی اول

الهام ملک زاده

دوره 7، شماره 3 ، خرداد 1392، ، صفحه 105-122

https://doi.org/10.22034/fakh.2013.156330

چکیده
  کشور ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی خود و قرار گرفتن در اقلیم خشک، پیوسته در معرض هجوم بیگانگان و بروز خشکی ها و قحطی های ادواری بوده است. موقعیت خاص جغرافیائی ایران در واقع، باعث شده بود این کشور با داشتن موانع طبیعی، آب و هوا و دیگر ویژگی های اقلیمی به قسمت های کاملاً متفاوتی تقسیم شود که در بسیاری از موارد، این بخش ها از یکدیگر مجزا ...  بیشتر

اثرات اقتصادی تعاونی های تولید کشاورزی بر خانوارهای روستایی (مورد: تعاونی های تولید کشاورزی شهرستان بیرجند)

مفید شاطری؛ محمد حجی پور؛ بهناز نجاتی؛ عالیه دزگی

دوره 7، شماره 2 ، دی 1391، ، صفحه 109-128

https://doi.org/10.22034/fakh.2022.156276

چکیده
  اقتصاد روستاهای ایران در پیوند عمیق با بخش کشاورزی قرار دارد. در راستای ارتقاء بهره وری و بازده تولید، اصلاح نظام های بهره برداری سنتی و ترویج تعاونی های تولید، یکی از عمده راهبردهایی بوده که تاکنون در کشور و از جمله استان خراسان جنوبی به کار بسته شده است. در تحقیق حاضر تلاش شده تا به بررسی و واکاوی اثرات اقتصادی تعاونی های تولید کشاورزی ...  بیشتر

جغرافیای طبیعی
بررسی پیامدهای اجتماعی خشکسالی بر نواحی روستایی (مطالعه موردی: بخش شوسف شهرستان نهبندان)

محمود فال سلیمان؛ جواد میکانیکی؛ حسین سنجری

دوره 8، شماره 4 ، بهمن 1393، ، صفحه 111-127

https://doi.org/10.22034/fakh.2015.143789

چکیده
  کشور ما به دلیل قرارگیری در کمربند خشک عرض‌های جغرافیایی نیمکره شمالی به طور پیوسته از خشکسالی، خشکی و کم‌آبی رنج می‌برد. هر چند حدود دو سوم از پهنه جغرافیایی کشور در عرصه مناطق خشک واقع شده، ولی در دو دهه اخیر گسترش خشکسالی و کم‌آبی تمام کشور را تحت تأثیر قرار داده است. به طوری که این مسأله از دغدغه‌های مهم سیاستگذاران و برنامه‌ریزان ...  بیشتر

بررسی میزان معنویت در کار کارکنان ادارات ورزش و جوانان خراسان جنوبی

سیده عذرا میرکاظمی؛ زکیه حیدری

دوره 7، شماره 1 ، آذر 1391، ، صفحه 111-124

https://doi.org/10.22034/fakh.2013.156255

چکیده
  تاکنون رویکردهای مطالعاتی در زمینه­های رهبری، فرهنگ سازمانی و مدیریت منابع انسانی، توجه اندکی به اعمال و عقاید مذهبی و معنوی در محیط کار داشته­اند. از این­رو در سال­های اخیر معنویت در اجتماع و در محیط کار، از اهمیت زیادی برخوردار شده و معنویت سازمانی، از جمله دریچه­های نوینی است که در حوزه رفتار سازمانی گشوده شده است. ایجاد ...  بیشتر

ادبیات و علوم انسانی
لالایی ها در فرهنگ مردم خراسان جنوبی (مورد مطالعه بافت قدیم بیرجند)

اصغر عسکری خانقاه؛ آتوسا افسر

دوره 8، شماره 1 ، آذر 1392، ، صفحه 115-138

https://doi.org/10.22034/fakh.2013.154519

چکیده
  کودکان سرمایه های ارزشمند یک جامعه به حساب می آیند. مادران اولین باغبان این گلها می باشند. مادرانی که در دل سینه خود رازها و نگفته هایی دارند. لالایی ها نغمه هایی هستند که مادران گاهی برای سبک کردن روح خود، گاهی برای آرام نمودن فرزند خویش و بعضی مواقع رساندن پیام و خواسته ی خود به طور غیرمستقیم به همسرشان به صورت ابیاتی کوتاه و صوتی زیبا ...  بیشتر

علوم تربیتی و روانشناسی
پیش بینی رضایت شغلی زنان شاغل در مشاغل خدماتی غیر دولتی مشهد

علی اکبر مجدی؛ امید رضایی؛ سیمین برادران

دوره 8، شماره 1 ، آذر 1392، ، صفحه 115-138

https://doi.org/10.22034/fakh.2014.154521

چکیده
  امروزه اهمیت رضایت شغلی در بهره وری نیروی انسانی در مشاغل مختلف، بر کسی پوشیده نیست و بخشی از این نیروی انسانی را زنان تشکیل می دهند که بررسی مسائل آنان شایسته توجه است. هدف از این مطالعه، بررسی میزان رضایت شغلی زنان شاغل در خدمات غیردولتی مشهد و همچنین مشخص کردن عوامل مؤثر بر آن می باشد. روش به کار رفته در این تحقیق، از نوع توصیفی- همبستگی ...  بیشتر

تاریخ اسلام
بررسی تطبیقی اوضاع اقتصادی- اجتماعی شهرهای نیشابور و تربت جام در دوره تیموریان

راضیه فرستاده؛ زهرا شبانی ثانی

دوره 7، شماره 4 ، شهریور 1392، ، صفحه 115-132

https://doi.org/10.22034/fakh.2014.154663

چکیده
  تیمورگورکانی و فرزندانش به آبادانی شهرها اهمیت می دادند و به خلق آثار ماندگار و باشکوه بسیاری  پرداختند. در حالی که توجه تیموریان به عمران برخی از شهرها نسبتاً خوب بود، اما در نواحی دیگر به اندازه کافی در این خصوص رسیدگی نمی شد. پس از مرگ تیمور، تاخت و تازهای امیرزاده گان و ترکان قراقویونلو و آق قویونلو ثبات سیاسی را در ایران از بین ...  بیشتر

جغرافیای طبیعی
شناسایی دانش بومی موجود در بین باغداران تولیدکننده زرشک در خراسان جنوبی با بهره گیری از نظریه بنیانی

محمدجواد قلی نیا؛ اسدا.. زمانی پور؛ کمال غوث

دوره 6، شماره 3 ، اسفند 1391، ، صفحه 116-114

https://doi.org/10.22034/fakh.2013.156016

چکیده
  علی رغم نیاز روزافزون جوامع روستایی به کاربرد فناوری جدید، پذیرش فناوری در روستاها بسیار اندک است. در حال حاضر، در بسیاری از کشورهای جهان مدیریت منابع کشاورزی در دست افرادی است که در کشورهای غربی آموزش دیده­اند، لذا آشنا شدن این مدیران با ریشه­های فرهنگی و محیطی نظام­های بومی مدیریت منابع، تا حد زیادی از اشتباهات آتی جلوگیری ...  بیشتر

تاریخ
بررسی پیشینه تاریخی و سیر تطور جمعیت شیر و خورشید ایران (با تکیه بر کارکرد شعبات آن در خراسان)

الهام ملک زاده؛ سمیه پورسلطانی

دوره 16، شماره 2 ، دی 1400، ، صفحه 123-142

https://doi.org/10.22034/fakh.2021.292585.1476

چکیده
  جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران، یکی از نخستین مؤسسات خیریه در ایران است که نخستین تلاش­ها برای شکل­گیری آن به دوره قاجار بازمی­گردد. این جمعیت در بخش­های مختلف خدماتی، درمانی، آموزشی، اجتماعی و فرهنگی، درون مرزی و برون مرزی با هدف تسکین­بخشیدن به آلام انسان­ها، برقراری صلح پایدار و همچنین حمایت از سلامت انسان­ها بدون درنظرگرفتن ...  بیشتر

بررسی اثرات تعاونی های تولید کشاورزی بر وضعیت اجتماعی خانوارهای عضو (مطالعه موردی: شهرستان خوسف)

جواد میکانیکی؛ ام البنین جابری

دوره 7، شماره 3 ، خرداد 1392، ، صفحه 123-140

https://doi.org/10.22034/fakh.2013.156331

چکیده
  شرکت های تعاونی افراد را هم برای همکاری های متقابل و ایجاد همبستگی، یعنی جنبه های اجتماعی و هم برای رفتارهای یاری گرایانه و باصرفه، یعنی جنبه های اقتصادی تربیت می کنند. هدف اجتماعی نظام تعاون، تربیت افراد برای زندگی بهتر با مناسبات اجتماعی معقول و شرافت مندانه است و فعالیت های آن به مردم ایمان، اعتماد به نفس و قاطعیت و استقامت می دهد. ...  بیشتر

اسکان و تحولات اقتصادی – اجتماعی جامعه عشایری نمونه: کانون آواز در شهرستان درمیان

بهناز نجاتی؛ محمد حجی پور؛ جواد میکانیکی؛ محمد طاهر مسینایی نژاد؛ محمد ابراهیم ابراهیمی

دوره 7، شماره 1 ، آذر 1391، ، صفحه 125-144

https://doi.org/10.22034/fakh.2013.156256

چکیده
  یکی از راهبردهای توسعه­ساز در متن جامعه عشایری، اسکان است. کانون آواز در شهرستان درمیان به عنوان یکی از کانون­هایی است که بخشی از عشایر خراسان جنوبی در ابتدا به طور خودجوش در آن اسکان یافته­اند. در این مقاله سعی شده است تا به بررسی تحولات اقتصادی – اجتماعی جامعه عشایری پس از اسکان اشاره شود و در آن، با رویکردی توصیفی – تحلیلی ...  بیشتر

پسوند "ـ ـاک" در گویش بیرجند و سابقه ی آن در دوره ی میانه

حامد نوروزی؛ کلثوم قربانی جویباری

دوره 8، شماره 4 ، بهمن 1393، ، صفحه 129-148

https://doi.org/10.22034/fakh.2015.143790

چکیده
  بررسی گویش‌های خراسان جنوبی نشان می‌دهد که از یک‌سو عناصری از فارسی میانه در آن‌ها یافت می‌شود و از سوی دیگر، می‌توان عناصری از زبان‌های شرقی را یافت که از دیرباز وارد این گویش‌‌ها شده‌اند و بعضاً در فارسی رسمی نیز رایج اند. یکی از راه‌های بررسی عناصر اصلی و قرضی در گویش‌ها پی‌گیری تاریخی پسوندهاست؛ زیرا پسوندها جزء عناصری ...  بیشتر

جغرافیای طبیعی
بررسی نقش گردشگری در توسعه روستایی با استفاده از مدل SWOT، مورد مطالعه: روستای خور شهرستان خوسف

محمود مرادی؛ سمیه خاتمی

دوره 7، شماره 2 ، دی 1391، ، صفحه 129-148

https://doi.org/10.22034/fakh.2022.156280

چکیده
  شرایط اقلیمی نامساعد و خشکسالی‌های دوره‌ای یکی از علل آسیب پذیری نواحی روستایی محسوب می شود. روستای خور نیز که در ناحیه بیابانی ایران واقع شده، از این شرایط متأثر گردیده و از آن جهت که دارای بافت تاریخی با‌ ارزش می‌باشد، لزوم توجه به آن بیشتر احساس می‌شود چرا که گردشگری روستایی می‌تواند علاوه بر حفظ آثار تاریخی، باعث بدست آوردن ...  بیشتر

معرفی معماری آب انبارهای عهد صفوی شهر سرایان

علی اصغر محمودی نسب

دوره 9، شماره 1 ، آبان 1393، ، صفحه 131-164

چکیده
  شهر سرایان از جمله شهرهای کویری ایران است که همیشه در تنگنای تهیه، حفظ و توزیع آب بوده و ارزش آب در آن بیش از هر جای دیگر احساس می شود؛ به همین دلیل برای رفع این کمبود، آب انبارهایی در سطح شهر ساخته شده تا نیاز ساکنین را برطرف کند. در این پژوهش، شش آب انبار باقی مانده در محلات بافت قدیم شهر سرایان مورد مطالعه قرار می گیرد. پژوهش حاضر براساس ...  بیشتر

جغرافیای تاریخی شهرستان خوسف

اکرم ناصری؛ بشری دلریش

دوره 8، شماره 2 ، اسفند 1392، ، صفحه 131-160

https://doi.org/10.22034/fakh.2014.154418

چکیده
  خوسف یکی از کهن ترین آبادی های استان خراسان جنوبی است. خوسف قبل از اسلام از جمله سکونت های دوران باستانی، اشکانی و ساسانی بوده است. این منطقه همچنین به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود که از یک سو بر سَر راه شهرهای مختلف قرار داشته و از سوی دیگر، دارای آب و هوای مناسب و حاصلخیز بوده، مورد توجه حکومت های وقت قرار داشته است.  این شهرستان ...  بیشتر

علوم تربیتی و روانشناسی
مقایسه ی فرهنگ سازمانی دبیرستان های عادی و استعدادهای درخشان شهر بیرجند براساس الگوی دنیسون

نرگس قدسیان؛ هادی پورشافعی

دوره 7، شماره 4 ، شهریور 1392، ، صفحه 133-156

https://doi.org/10.22034/fakh.2014.154664

چکیده
  فرهنگ در سطح کلان از مباحث مطرح در حوزه ی سازمانی است و در سطح خرد، مطالعه آن در سطح مدرسه نیز قابل تعمق است. حاصل این شناخت ارتقای بینش مدیران برای تحقق بخشی اهداف آموزشی با استفاده از نقش فرهنگ است. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر مقایسه ی فرهنگ سازمانی مدارس عادی و استعدادهای درخشان شهر بیرجند بر پایه الگوی دنیسون است. این پژوهش از نوع ...  بیشتر

تاریخ ایران
مهاجرت قبایل عرب به خراسان و پیامدهای فرهنگی آن

حسین مفتخری؛ محمود نیکو؛ مسعود بهرامیان

دوره 8، شماره 3 ، آذر 1393، ، صفحه 137-164

https://doi.org/10.22034/fakh.2014.144464

چکیده
  خراسان در عصر فتوحات یکی از کانون های مورد توجه عرب ها بود. ویژگی هایی نظیر موقعیت جغرافیای - اقلیمی خراسان، انگیزه های اقتصادی و کسب غنائم، زیاده خواهی های خلفای اموی و دوری از مرکز خلافت قبایل فراوانی مانند تمیم، ازد، بکر بن وائل و عبدالقیس را به این ایالت کشاند. این مهاجرت ها از زمان فتح این سرزمین شروع و در زمان خلافت امویان روند ...  بیشتر

علوم اجتماعی
الگوها و جریانهای مهاجرتی شهر مشهد طی دو دهه (۱۳7۵-1395 ش)

سعیده شهبازین

دوره 17، شماره 4 ، شهریور 1402، ، صفحه 137-174

https://doi.org/10.22034/fakh.2023.401062.1615

چکیده
  روند سریع و روبه­رشد مهاجرت، موجب شهرنشینی گسترده و تغییراتی بنیادی در الگوی سکونت شده است. مهاجرت گسترده با برهم­زدن تعادل جمعیتی، موجب فشار بر منابع مناطق می­شود که به­منظور جلوگیری از این فشار، شناخت الگوهای مهاجرت حاکم بر آن مناطق می­تواند نقش بسزایی در مدیریت مهاجرت داشته ­باشد. این مطالعه با استفاده از تحلیل ثانویه ...  بیشتر

تاریخ ایران
بررسی تاریخی برخی تحولات آوایی رایج در پارسی خراسان جنوبی

حامد نوروزی؛ کلثوم قربانی جویباری

دوره 7، شماره 3 ، خرداد 1392، ، صفحه 141-172

https://doi.org/10.22034/fakh.2013.156333

چکیده
  فارسی رایج در خراسان جنوبی یکی از گویش‌های فارسی معیار (فارسی تهرانی) است. به عقیده‌ی بسیاری از زبان‌شناسان، زبان فارسی از گویش‌های شرقی و شمال شرقی در زمانی نامعلوم، احتمالاً در قرون اول یا دوم هجری قمری منشعب شده است. بنابراین بررسی‌های زبان‌شناختی گویش‌های شرقی ایران، مانند گویش خراسان جنوبی در روشن شدن تاریخ شکل‌گیری زبان ...  بیشتر

ادبیات و علوم انسانی
بررسی تطبیقی و مقابله دو تصحیح از دیوان ولی دشت بیاضی

حامد نوروزی؛ منظر سلطانی

دوره 6، شماره 4 ، شهریور 1391، ، صفحه 142-165

https://doi.org/10.22034/fakh.2013.156215

چکیده
  مولانا محمد ولی دشت بیاضی از شاعران مشهور قرن دهم و اهل خراسان (جنوبی) است که در تذکره‌ها از او به شیرین‌سخنی و استادی در سرایش شعر یاد شده است. در سال 1389 و 1390 دو چاپ از دیوان شاعر به دست داده شد. چاپ 1389 این کتاب، به تصحیح دکتر مرتضی چرمگی عمرانی، نسبت به چاپ 1390 برتری‌های بسیار دارد که برخی از آن‌ها عبارتاند از: در اختیار داشتن نسخه‌های ...  بیشتر

هنر اسلامی
طبقه‌بندی نقوش کاشی‌ هفت‌رنگ دوره قاجار در صحن‌های حرم مطهر رضوی

ملیکا یزدانی؛ فرهاد خسروی بیژائم

دوره 16، شماره 2 ، دی 1400، ، صفحه 143-176

https://doi.org/10.22034/fakh.2021.301760.1495

چکیده
  حرم مطهر رضوی با داشتن کاشی‌نگاری‌های بسیار زیبا در ادوار گوناگون، به گنجینه‌ای پربار در دنیای اسلام بدل گردیده است. دیوارها، سردرها،‌ ایوان‌ها و ایوانچه‌های صحن‌های عتیق و نو واقع در مجموعه حرم، با کاشی‌‌های بی‌نظیری از دوره قاجار، آراسته شده‌است. از آنجا که تاکنون به طور اختصاصی به نقوش به‌کاررفته در کاشی‌نگاری دوره قاجار ...  بیشتر