نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار گروه مدیریت، دانشگاه بین‌المللی امام‌رضا (ع)، مشهد
2 دانشجوی دکترای سیاست‌گذاری بازرگانی، دانشگاه بین‌المللی امام‌رضا (ع)، مشهد. ایران
3 دانشجوی دکترای سیاست‌گذاری بازرگانی، دانشگاه بین‌المللی امام‌رضا (ع)، مشهد، ایران
4 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد مدیریت اماکن متبرکه مذهبی، دانشگاه بین‌المللی امام‌رضا (ع)، مشهد، ایران
چکیده
گردشگری مذهبی یکی از قدیمی‌‌ترین و مهم‌‌ترین انواع گردشگری است که سهم قابل توجهی از فعالیت‌های گردشگری را به خود اختصاص داده است. گردشگری مذهبی علاوه بر جنبه‌‌های اقتصادی و مالی، در جنبه اجتماعی نیز باعث ارتباط بیشتر با سایر جوامع اسلامی‌میشود و فراهم‌کننده تعامل بین ملت‌ها و فرهنگ‌‌هایی است که نقاط مشترکی با هم دارند. هدف این پژوهش بررسی عوامل مؤثر بر تجربه ماندگار گردشگر مذهبی و تحلیل پیامدهای آن؛ شامل تمایل به بازدید مجدد و توصیه مقصد به دیگران است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ روش، توصیفیـ پیمایشی است که جامعه آماری آن گردشگران مذهبی شهر مشهد مقدس هستند و نمونه‌گیری به‌صورت احتمالی و از نوع تصادفی ساده با تعداد 384 فرد انتخاب‌شده است. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه بومی‌سازیشده است که روایی آن از طریق تأیید خبرگان و در قسمت کمّی با روش تحلیل عاملی تأییدی، روایی همگرا و واگرا و همچنین پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ و پایایی مرکب مورد سنجش قرار گرفت. به منظور تحلیل داده‌های جمع‌آوریشده، از روش مدلسازی معادلات ساختاری با استفاده از نرمافزار SMART-PLS انجام شد. نتایج نشان داد مشارکت گردشگران مذهبی شهر مشهد، تأثیر معناداری بر تعامل فرهنگی و تجربه ماندگار آنها دارد. همچنین تجربه ماندگار گردشگران مذهبی شهر مشهد تأثیر معناداری بر تمایل به بازدید مجدد از مقصد و توصیه مقصد به دیگران دارد و درنهایت مشارکت گردشگران مذهبی شهر مشهد از طریق تعامل فرهنگی بر تجربه ماندگار آنان تأثیرگذار است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The effect of religious tourists Engagement on memorable experiences through cultural interaction
نویسندگان [English]
- Seyed Morteza Ghayour Baghbani 1
- Faezeh Hamed Hamrahiyan 2
- Monireh Yegaane Mofrad 3
- Mohammad Mortezaei 4
1 Assistant Professor of Department Management, Imam Reza International University, Mashad
2 PhD student Trade Policy Management, Imam Reza International University, Mashad, Iran
3 . PhD student Trade Policy Management, Imam Reza International University, Mashad, Iran
4 Graduate of Master of Religious Sacred Management, Imam Reza International University, Mashhad, Iran
چکیده [English]
Religious tourism is one of the oldest and most important types of tourism that has a realistic share of dedicated tourism activities. Religious tourism, in addition to economic and financial aspects, also has a social connection with other Islamic societies and provides interaction between nations and cultures that have common points. The purpose of this study is to investigate the factors affecting the memorable experience of religious tourism and analyze its consequences, including the revisit intention and intention to recommend to others. The present study is an applied survey in terms of purpose and descriptive method in which the statistical population is religious tourists in the holy city of Mashhad and the 384 people were selected using simple random method. Data collection tool is a localized questionnaire, and its validity is through expert approval and in part with confirmatory factor analysis, convergent and divergent validity as well as its reliability through Cronbach's alpha and composite case reliability Assessed. In order to analyze the collected data, structural equation modeling was performed using SMART-PLS software. The results of this study showed that the engagement of religious tourists in Mashhad has a significant effect on cultural interaction and their memorable experiences. Also, memorable experiences of religious tourists in Mashhad have a significant effect on the destination revisit intention and recommend the destination to others. Finally, the engagement of religious tourists in Mashhad through cultural interaction affects their memorable experiences.
کلیدواژه‌ها [English]
- Tourists Engagement
- Religious Tourism
- Cultural Interaction
- Memorable Experiences
- آذر، عادل؛ غلامزاده، رسول؛ قنواتی، مهدی (1391). مدلسازی مسیریـ ساختاری در مدیریت کاربرد نرم افزار PLS. تهران: نگاه دانش.##
- اصلانی افراشته، امیر؛ کریمی علویجه، محمدرضا؛ نائلی، مریم (1398). "کاوشی بر تبیین پیشایندها (پیش‌زمینه‌ها) و پیامدهای رضایت از تجربه سفر گردشگران سالمند". مطالعات مدیریت گردشگری، سال چهاردهم، ش 45 (بهار): 1-34.##
- اکبریان رونیزی، سعیدرضا؛ رضوانی، محمدرضا (1394). "تحلیل و تبیین پایداری توسعه گردشگری در مناطق روستایی (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان دماوند)". پژوهش‌های جغرافیای انسانی، سال چهل و هفتم، ش 1 (بهار): 81-95.##
- ایمانی خوشخو؛ محمدحسین؛ ایوبی یزدی، حمید (1389). "عوامل مؤثر بر ارزش ویژه برند در مقصد گردشگری شهر یزد". مطالعات مدیریت گردشگری، سال پنجم، ش 13 (پاییز): 113-138.##
- بحرینیزاد، منیژه؛ بوشهری سنگیزاد، بابک (1398). "ارائه مدل بومی وفاداری به مقصد گردشگری با رویکرد کیفی مبتنی بر دادهبنیاد (بندر بوشهر مقصد گردشگری)". مطالعات مدیریت گردشگری، سال چهاردهم، ش 45 (بهار): 193-220.##
- جعفری، سکینه، و دیگران (1396). "رابطه ساختاری ارزش درکشده و رضایت گردشگر با رفتار مسئولانه زیست محیطی: نقش میانجی مشارکت گردشگر". مطالعات مدیریت گردشگری، سال دوازدهم، ش 27 (بهار): 115-151.##
- حامد همراهیان، فائزه؛ غیور باغبانی، سیدمرتضی؛ رجوعی، مرتضی (1398). "بررسی تأثیر ارزش ادراک شده بر وفاداری گردشگر مذهبی با نقش میانجی رضایت، اعتماد و تصویر ذهنی". [پیوسته] قابل دسترس در: [1/5/1400] https://civilica.com/doc/987772##
- حسینیپور، سیداحسان؛ رضایی دولتآبادی، حسین؛ کاظمی، علی (1395). "بررسی عوامل کشش و رانش مؤثر بر نیت سفر گردشگری مذهبی و نحوه تأثیر آنها (شهر قم)". مطالعات مدیریت گردشگری، سال یازدهم، ش 36 (زمستان): 109-124.##
- شالچیان، طاهره (1382). "آثار میانفرهنگی و نقش گردشگری در ایجاد وفاق بین ادیان اسلام و مسیحیت". مطالعات مدیریت گردشگری، سال اول، ش 3 (زمستان): 17-37.##
- صفری، سعید؛ محمدمیرزایی بافقی، ملیحه (1394). "شناسایی و اولویتبندی فرصت‌های کارآفرینانه در صنعت گردشگری شهرستان یزد". مطالعات مدیریت گردشگری، سال نهم، ش 26 (تابستان): 131-147.##
- ضرغام بروجنی، حمید؛ بهمنش، پریسا (1392). "شناسایی عوامل مؤثر بر ایجاد تجربه گردشگری بهیادماندنی از دیدگاه گردشگران فرهنگی بازدیدکننده از ایران". برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، سال دوم، ش 4 (بهار): 67-88.##
- طباطبایی نسب، سیدمحمد؛ ضرابخانه، فرزانه؛ اسدیان اردکانی، فائزه (1394). "بررسی ارتباط مشارکت پایدار گردشگران و ارزش ویژه برند مقصد گردشگری (مورد مطالعه: شهر اصفهان)". مطالعات و پژوهش‌های شهری- منطقه‌ای، سال هفتم، ش 26 (پاییز): 167-188.##
- فروغزاده، سیمین؛ شریعتی، سعید؛ دانایی، مجید (1391). "تحلیل جامعهشناختی مدت اقامت زائران ایرانی در شهر مشهد". مطالعات اجتماعی ایران، سال ششم، ش 3-4 (پاییز و زمستان): 161-183.##
- قاسمی همدانی، ایمان؛ رجبی فرجاد، حاجیه (1394). "بررسی ارتباط بین بازاریابی رابطهمند و وفاداری مشتریان (مطالعه موردی: شرکتهای بیمه شهرستان بیرجند)". مطالعات فرهنگی- اجتماعی خراسان، سال نهم، ش 4 (تابستان): 125-143.##
- کریمی علویچه، محمدرضا؛ احمدی، محمدمهدی؛ نظری، مهسا (1395). "بررسی اثرات ارزش‌های سنتی و ارزش‌های اسلامی بر رضایت و وفاداری گردشگران خارجی شهر قم". مطالعات مدیریت گردشگری، دوره دهم، ش 32 (زمستان): 21-42.##
- کشانی، محمد؛ لطفی‌زاده، فرشته (1396). "شناسایی عوامل تأثیرگذار بر انتخاب مقصد گردشگری در تجربیات گردشگری به یادماندنی". [پیوسته] قابل دسترس در: [1/5/1400] https://civilica.com/doc/715489##
- مؤمنی، منصور؛ فعال قیومی، علی (1390). تحلیل آماری با استفاده از SPSS. تهران: کتاب نو.##
- محسنین، شهریار؛ اسفیدانی، محمدرحیم (1393). معادلات ساختاری مبتنی بر رویکرد حداقل مربعات جزئی به کمک نرمافزارSmart-PLS . تهران: کتاب مهربان.3##
- همتی، رضا؛ زهرانی، داود (1393). "بررسی عوامل مؤثر بر رضامندی و وفاداری گردشگران خارجی به اصفهان بهمثابه برند گردشگری". برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، سال سوم، ش 10 (پاییز): 182ـ204.##
- Abdul-Ghani, E.; Hyde, K. F.; Marshall, R. (2011). "Emic and etic interpretations of engagement with a consumer-to-consumer online auction site". Journal of Business Research, Vol. 64, No. 10: 1060-1066.##
Altunel, M. C.; Erkurt, B. (2015). "Cultural tourism in Istanbul: The mediation effect of tourist experience and satisfaction on the relationship between involvement and recommendation intention". Journal of Destination Marketing & Management, Vol. 4, No. 4: 213-221.##
Beerli, A.; Meneses, G. D.; Gil, S. M. (2007). "Self-congruity and destination choice". Annals of Tourism Research, Vol. 34, No. 3: 571-587.##
Bryce, D., et al. (2015). "Visitors' engagement and authenticity: Japanese heritage consumption". Tourism Management, Vol. 46, No. 1: 571-581.##
Chen, H.; Rahman, I. (2018). "Cultural tourism: An analysis of engagement, cultural contact, memorable tourism experience and destination loyalty". Tourism Management Perspectives, Vol. 26, No. 1: 153-163.##
Crouch, G. I.; Ritchie, J. B. (2000). "The competitive destination: A sustainability perspective". Tourism management, Vol. 21, No. 1: 1-7.##
Eid, R. (2015). "Integrating Muslim customer perceived value, satisfaction, loyalty and retention in the tourism industry: An empirical study". International Journal of Tourism Research, Vol. 17, No. 3: 249-260.##
Falk, J.; Storksdieck, M. (2005). "Using the contextual model of learning to understand visitor learning from a science center exhibition". Science Education, Vol. 89, No. 5: 744-778.##
Ferns, B. H.; Walls, A. (2012). "Enduring travel involvement, destination brand equity and travelers’ visit intentions: A structural model analysis". Journal of Destination Marketing & Management, Vol. 1, No. 1-2: 27-35.##
Flavián, C.; Martı́nez, E.; Polo, Y. (2001). "Loyalty to grocery stores in the Spanish market of the 1990s". Journal of Retailing and Consumer Services, Vol. 8, No. 2: 85-93.##
Fornell, C.; Larcker, D. (1981). "Evaluating Structural Equation Modeling with Unobserved Variables and Measurement Error". Journal of Marking Research, Vol. 18, No. 1: 39-50.##
Foscht, T., et al. (2008). "The impact of culture on brand perceptions: A six-nation study". Journal of Product & Brand Management, Vol. 17, No. 3: 131-142.##
Gnoth, J.; Zins, A. H. (2013). "Developing a tourism cultural contact scale". Journal of Business Research, Vol. 66, No. 6: 738-744.##
Grigaliūnaitė, V.; Pilelienė, L. (2014). "Satisfaction and loyalty of Lithuanian rural tourists: Segmentation and managerial implications". Regional Formation and Development Studies, Vol. 14, No. 3: 64-75.##
Haque, A.; Khan, A. H. (2013). "Factors influencing of tourist loyalty: A study on tourist destinations in Malaysia". In: Conference proceedings of 3rd Asia-Pacific business research conference. Kuala Lumpur: 25-26.##
Henseler, J., Ringle, C. M.; Sinkovics, R. R. (2009). "The use of partial least squares path modeling in international marketing". Advances in International Marketing, Vol. 20, No. 1: 277-319.##
Ioan-Franc, V.; Iştoc, E. M. (2007). "Cultural tourism and sustainable development". Romanian Journal of Economic Forecasting, Vol. 1, No. 3: 89 – 96.##
Kumar, V.; Pansari, A. (2016). "Competitive advantage through engagement". Journal of marketing research, Vol. 53, No. 4: 497-514.##
Lashley, C. (2009). "Marketing hospitality and tourism experiences". In: Handbook of hospitality marketing management. Routledge: 25-53.##
Lemon, K. N.; Verhoef, P. C. (2016). "Understanding customer experience throughout the customer journey". Journal of marketing, Vol. 80, No. 6: 69-96.##
Loureiro, S. M. C. (2014). "The role of the rural tourism experience economy in place attachment and behavioral intentions". International Journal of Hospitality Management, Vol. 40, No. 1: 1-9.##
Loureiro, S. M. C.; Sarmento, E. M. (2019). "Place attachment and tourist engagement of major visitor attractions in Lisbon". Tourism and Hospitality Research, Vol. 19, No. 3: 368-381.##
Lu, L.; Chi, C. G.; Liu, Y. (2015). "Authenticity, involvement, and image: Evaluating tourist experiences at historic districts". Tourism Management, Vol. 50, No. 1: 85-96.##
Nam, J.; Ekinci, Y.; Whyatt, G. (2011). "Brand equity, brand loyalty and consumer satisfaction". Annals of tourism Research, Vol. 38, No. 3: 1009-1030.##
Oh, H.; Fiore, A. M.; Jeoung, M. (2007). "Measuring experience economy concepts: Tourism applications". Journal of travel research, Vol. 46, No. 2: 119-132.##
Rasoolimanesh, S. M., et al. (2019). "Investigating the effects of tourist engagement on satisfaction and loyalty". The Service Industries Journal, Vol. 39, No. 7-8: 559-574.##
Richards, G. (2000). "Tourism and the world of culture and heritage". Tourism recreation research, Vol. 25, No. 1: 9-17.##
Ruzzier, M. K.; De Chernatony, L. (2013). "Developing and applying a place brand identity model: The case of Slovenia". Journal of Business Research, Vol. 66, No. 1: 45-52.##
Sadeh, E., et al. (2011). "The structural model of e-service quality, e-customer satisfaction, trust, customer perceived value and e-loyalty". Australian Journal of Basic and Applied Sciences, Vol. 5, No. 3: 532-538.##
Taheri, B.; Jafari, A.; O'Gorman, K. (2014). "Keeping your audience: Presenting a visitor engagement scale". Tourism Management, Vol. 42, No. 1: 321-329.##
Tukamushaba, E. K.; Xiao, H.; Ladkin, A. (2016). "The effect of tourists’ perceptions of a tourism product on memorable travel experience: Implications for destination branding". European journal of tourism, hospitality and recreation, Vol. 7, No. 1: 2-12.##
Tung, V. W. S.; Ritchie, J. B. (2011). "Exploring the essence of memorable tourism experiences". Annals of tourism research, Vol. 38, No. 4: 1367-1386.##
Zolkiewski, J., et al. (2017). "Strategic B2B customer experience management: The importance of outcomes-based measures". Journal of Services Marketing, Vol. 31, No. 2: 172-184.##
)