اکبری, قاسم, راستی, عمران, میکانیکی, جواد. (1395). استانی شدن انتخابات؛ تمرکز‌گرایی یا تمرکز زدایی، با تأکید بر حوزه‌های انتخابیه استان خراسان جنوبی. مطالعات فرهنگی اجتماعی خراسان, 11(1), 23-47.
قاسم اکبری; عمران راستی; جواد میکانیکی. "استانی شدن انتخابات؛ تمرکز‌گرایی یا تمرکز زدایی، با تأکید بر حوزه‌های انتخابیه استان خراسان جنوبی". مطالعات فرهنگی اجتماعی خراسان, 11, 1, 1395, 23-47.
اکبری, قاسم, راستی, عمران, میکانیکی, جواد. (1395). 'استانی شدن انتخابات؛ تمرکز‌گرایی یا تمرکز زدایی، با تأکید بر حوزه‌های انتخابیه استان خراسان جنوبی', مطالعات فرهنگی اجتماعی خراسان, 11(1), pp. 23-47.
اکبری, قاسم, راستی, عمران, میکانیکی, جواد. استانی شدن انتخابات؛ تمرکز‌گرایی یا تمرکز زدایی، با تأکید بر حوزه‌های انتخابیه استان خراسان جنوبی. مطالعات فرهنگی اجتماعی خراسان, 1395; 11(1): 23-47.
استانی شدن انتخابات؛ تمرکز‌گرایی یا تمرکز زدایی، با تأکید بر حوزه‌های انتخابیه استان خراسان جنوبی
1دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی دانشگاه بیرجند
2استادیار جغرافیای سیاسی دانشگاه بیرجند
3دانشیار جغرافیا برنامه ریزی روستایی دانشگاه بیرجند
چکیده
موضوع طراحی و گزینش یک نظام انتخاباتی مطلوب و کارآمد همواره از دغدغه ها و مباحث مهم در میان صاحب نظران عرصه جغرافیای انتخابات و مسؤولین امر بوده است و اندیشمندان و صاحب نظران این حوزه، نظریات گوناگونی در این خصوص مطرح داشته اند. در همین راستا در کشور ما نیز، طرح استانی شدن انتخابات مجلس شورای اسلامی قریب به دو دهه در ادوار مختلف مجلس، مطرح و عرصه ای برای تقابل استدلال های موافقان و مخالفان این طرح بوده است. طراحان این طرح، از طریق تغییر حدود و مقیاس حوزه های انتخابیه از سطح فعلی شهرستان ها به سطح استان، در صدد رسیدن به اهدافی از جمله ارتقای سطح کیفی مجلس، ارتقای فرهنگ تحزب، افزایش میزان مشارکت مردم و احزاب در انتخابات، کاهش تخلفات انتخاباتی نظیر خرید و فروش رأی و جری مندرینگ، کاهش رقابت های خشونت آمیز فرقه ای و قومی و نهایتاً دستیابی به نظام انتخاباتی عادلانه تر هستند. علی رغم مزایا و محاسن ذکر شده از سوی موافقان، معایب و کاستی های فراوانی نیز از جانب مخالفان مطرح شده که هر یک در جای خود قابل تأمل اند و نشان می دهد که برخلاف داشتن اهداف خوب و عادلانه، این طرح پیامدهای منفی و گاهاً ناعادلانه متعددی نیز به دنبال خواهد داشت. در این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی به بررسی یکی از ابعاد پیامدهای اجرای این طرح در زمینه تمرکز گرایی و تمرکززدایی در سطح استان ها پرداخته می شود. تجزیه و تحلیل یافته ها حاکی از آن است که طرح استانی شدن انتخابات، علی رغم اهداف و دعاوی طراحان و موافقان، سبب تشدید تمرکز گرایی در سطح ملی و استانی، انزوای مناطق حاشیه ای و کم جمعیت و کاهش مشارکت مردم این مناطق در انتخابات، بویژه انتخابات مجلس شورای اسلامی خواهد شد. تحلیل و مقایسه وزن آرای حوزه های انتخابیه استان خراسان جنوبی با یکدیگر، بیانگر غلبه فاحش دو شهرستان بیرجند و قاینات و علی الخصوص شهر بیرجند بر سایر مناطق و حوزه های انتخابیه استان است که در صورت استانی شدن انتخابات، توجه و تمرکز شدید همه ی کاندیداها به این شهر و مغلوب شدن سایر حوزه ها در برابر وزن بالای آن، علاوه بر تشدید تمرکز گرایی، با توجه به پراکنش و بافت قومی استان، تنش آفرین خواهد بود. The issue of designing and selection of an optimal and efficient electoral system has always been a matter of concern and important discussion among experts in the field of electoral geography and officials, and scholars and experts in this field have put forward various theories hereof. In this regard, in our country (Iran), provincial parliamentary elections plan has been raised at different periods in the parliament nearly two decades, and it has been an arena for confrontation of arguments of proponents and opponents of this project. The designers of this plan, by changing the scope and scale of the current level of city electorates to the province electorates try to achieve goals such as: improving the quality level of Parliament, promoting the culture of partisanship, increasing the participation rate of citizens and political parties in the elections, reduction of electoral violations such as vote buying and Jerry Mandring, reducing violently sectarian and ethnic rivalries and ultimately achieving a more equitable electoral system. Despite the advantages and benefits cited by proponents, also many disadvantages and shortcomings have been proposed by the opponents that each one is considerable in its place and shows that contrary to good and fair goals, this plan will be followed by numerous negative and sometimes unfair consequences. This paper, with a descriptive-analytical approach, investigates one aspect of the consequences of this plan on centralization and decentralization in the provinces. Analysis of the findings of this study indicate that despite the claims and goals of designers and proponents, the provincial elections plan will cause the aggravation of centralization at the national and provincial level, isolation of sparsely populated and marginal areas and reduction of participation rate of these areas in election, especially parliamentary elections. Analysis and comparing the weight of the votes of the electorates of South Khorasan province represents egregious predominance of Birjand and Qaenat cities, especially the city of Birjand on other regions and electorates of the province which in case of provincial elections, sharp focus and attention of all candidates on this city and defeat of the other electorates against its high weight, in addition to intensification of centralization, according to the provincial ethnic distribution, will result in tensions.
احمدی پور، زهرا؛ خوجم لی، عبدالوهاب؛ قرنجیک، امان دردی (1392). "زمینه های تدوین و اصلاح قانون انتخابات مجلس در ایران". در: مجموعه مقالات همایش ملی جغرافیای انتخابات. تهران: دانشگاه خوارزمی: 615-624.##-استانداری خراسان جنوبی. معاونت سیاسی، امنیتی و اجتماعی. دفتر امور سیاسی و انتخابات (1394). "انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری و دهمین دوره مجلس شورای اسلامی در استان خراسان جنوبی". دفتر امور سیاسی و انتخابات معاونت سیاسی، امنیتی و اجتماعی: 1-28.##-اسدزاده، هانیه (1392). "چگونگی شکل گیری تمرکز گرایی در ایران- تهران قبل از انقلاب". در: اولین همایش ملی جغرافیا، شهرسازی و توسعه پایدار. تهران: انجمن محیط زیست کومش؛ دانشگاه صنعت هوایی: 1-21.##-اطاعت، جواد؛ موسوی، سیده زهرا (1389). "تمرکز زدایی و توسعه پایدار در ایران". پژوهش های جغرافیای انسانی، سال چهل و دوم، ش 71 (بهار): 89-106.##-افروغ، عماد (1373). "شهری شدن و توسعه و نظریه شهری پیشنهادی مرکز- پیرامون". در: مجموعه مقاله های سمینار جامعه شناسی. تهران: دانشگاه تهران: 128-143.##-تیلور، پی. جی.؛ جانستون، آر. جی. (1386). جغرافیای انتخابات. ترجمه زهرا پیشگاهی فرد و رسول اکبری. تهران: قومس.##-جونز، مارتین؛ جونز، رایس؛ وودز، مایکل (1386). مقدمه ای بر جغرافیای سیاسی. ترجمه زهرا پیشگاهی فرد و رسول اکبری. تهران: دانشگاه تهران.##-روستایی، شهریور (1377). "سازمان فضایی نظام سکونتگاهی و نقش آن در تعامل ناحیه ای". پایان نامه دکتری جغرافیای شهری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس.##-سرور، رحیم (بی تا). حقوق شهری و قوانین شهرسازی. تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات [جزوه درسی کارشناسی].##-شاطری، مفید؛ رجبی، نجیب الله (1386). "بررسی روند انتخابات در استان خراسان جنوبی از آغاز انقلاب اسلامی تاکنون". بیرجند: استانداری خراسان جنوبی، دفتر امور اجتماعی، انتخابات و شوراها: 1-27.##-شکویی، حسین (1384). دیدگاه های نو در جغرافیای شهری. تهران: سمت.##-شیرودی، مرتضی (1387). "تمرکز و توسعه سیاسی در تاریخ معاصر ایران (مقایسه دو مقطع مشروطه و انقلاب اسلامی)". فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی، سال چهارم، ش13(تابستان): 49-83.##-طرح استانی شدن حوزه های انتخابیه انتخابات مجلس شورای اسلامی (1393). [پیوسته] قابل دسترس در:
- غمامی، سید مهدی (1390). "الگوی انتخابات استانی مجلس شورای اسلامی و نظام کمیسیون ملی انتخابات". ماهنامه دادرسی، سال پانزدهم، ش 88 (مهر و آبان): 35-40.##-قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب 1/3/1375 با اعمال آخرین اصلاحات (1395). [پیوسته] قابل دسترس در:
- کاویانی راد، مراد؛ عزیزی کاوه، علی (1392). "تبیین نسبت جغرافیا با انتخابات (جغرافیای انتخابات)". در: مجموعه مقالات همایش ملی جغرافیای انتخابات. تهران: دانشگاه خوارزمی: 1-12.##-گولد، جولیوس؛ کولب، ل. ویلیام (1384). فرهنگ علوم اجتماعى. ترجمه محمد جواد زاهدی. تهران: نشر مازیار.##-مجلس شورای اسلامی. مرکز پژوهش. دفتر مطالعات سیاسی (1381). "گزارش کارشناسی درباره طرح استانی شدن حوزه های انتخابیه". شماره مسلسل 6458: 1-21.##-مجلس شورای اسلامی. مرکز پژوهش. دفتر مطالعات حقوقی (1385). "مقدمه ای بر نقش نمایندگان مجلس شورای اسلامی در امور استانی". شماره مسلسل 8274: 1-14.##- مجلس شورای اسلامی. مرکز پژوهش. دفتر مطالعات حقوقی (1389). "نگاهی به نظرات موافقان و مخالفان استانی شدن حوزه های انتخابیه در انتخابات مجلس شورای اسلامی". شماره مسلسل 10632: 1-27.## مجلس شورای اسلامی. مرکز پژوهش. دفتر مطالعات حقوقی (1392). "مقدمه ای بر استانی شدن حوزه های انتخابیه در انتخابات مجلس شورای اسلامی". شماره مسلسل 13380: 1-33.##- مرکز آمار ایران (1394). "استان خراسان جنوبی". [پیوسته] قابل دسترس در:
ابتدای صفحه