نویسنده

• کلثوم قربانی جویباری

استادیار گروه زبان وادبیات فارسی دانشگاه بیرجند

چکیده

ترانه های روستایی یا دوبیتی‌های محلی در زمره‌ی ادبیات عامیانه یا فرهنگ توده به شمار می‌روند که به شکل شفاهی در مناطق مختلف هر کشوری، از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شوند. یکی از این مناطق دوبیتی خیز در ایران، خطه‌ی خراسان است که سرشار از ترانه‌های روستایی با هویت اصیل و فرهنگی است. این ترانهها دارای ویژگی‌های مختلف سبک شناسی هستند. یکی از این ویژگی‌ها، حضور طنز ساده و بی پیرایه‌ایی است که خاستگاه آن گفتمان فرهنگی روستا و روستاییان است که همین خصوصیت توانسته هویت فرهنگی و اجتماعی هر روستایی را در کنار دیگر خصوصیات بسازد. براین اساس، نگارنده سعی کرده تا از طریق بررسی دوبیتی‌های محلی خراسان و با توجه به بافت فرهنگی و ادبی دوبیتی‌ها عوامل طنز‌ساز را در آنها بیابد و به تقسیمبندی بپردازد. حاصل این بررسی کشف انواع روش‌های طنزسازی است که ناخود‌آگاه جمعی روستانشینان در طول زمان‌های دور و دراز آن را ساخته و پرداخته است که عبارتند از: طنز موقعیت، اغراق، عدم ارتباط منطقی مصراع‌ها، تشبیهات دور از ذهن و... .

کلیدواژه‌ها

• ادبیات عامیانه
• دوبیتیهای محلی
• ترانههای روستایی خراسان
• طنز

موضوعات

• ادبیات و علوم انسانی

عنوان مقاله [English]

The Study of Satire in Rural Couplets of Khorasan

نویسنده [English]

• Kolsum Ghorbani Joybari

Assistant professor and Faculty Member of the Persian literature Department of Birjand University

چکیده [English]

Rural songs or local couplets are among the vulgar literary or common culture which transmitted orally between generations in different places of each country. One of these regions in Iran with high richness in couplets is khorasan territory which is enormous in rural songs with original and cultural identity. This song includes different features of methodology. One of these features is the presence of simple and naive satire which its origin is cultural discourse of the village and villagers and this same feature could be able to provide the social and cultural identity of each village beside the other features. On this base, the writer of this article has tried to find the satirized factors and divide them through inspecting of the local couplets of khorasan with regarding the cultural and literary texture of these couplets. The result of this study is to discover the different kinds of satirized methods which the villagers' cumulative unconscious mind made and polished them during long and past years such as; situational satire, exaggeration, lack of rational relations of verses, out of mind similes and so on.   

کلیدواژه‌ها [English]

• vulgar literary
• local couplets
• rural songs of khorasan
• satire