نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 عضو هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان خراسن رضوی/ پردیس شهید بهشتی مشهد
2 استادیار جامعه شناسی دانشگاه آزاداسلامی واحد قوچان
3 دانشجوی دکترای علوم تربیتی دانشگاه بوعلی سینای همدان/ مدرس دانشگاه فرهنگیان خراسان رضوی، پردیس شهید بهشتی مشهد
چکیده
این مقاله پژوهشی، برگرفته از طرح پژوهشی نیازسنجی فرهنگی و اجتماعی خانوار در منطقه 6 شهرداری مشهد است و جامعه آماری این پژوهش را شهروندان ساکن در این منطقه در سال 1394 تشکیل میدهند. روش پژوهش، پیمایشیـ توصیفی و واحد تحلیل خرد (فرد) است. روش نمونهگیری نیز طبقهای متناسب با استفاده از نقشه و فهرست خانوارها در بلوکها و خوشههای نمونه است. تعداد کل جمعیت، 198782 نفر و تعداد حجم نمونه 638 نفر برآورد شده بود. در این پژوهش هشت مجموعه مفاهیم "تعالی فرهنگ شهروندی"، "ارتقای سرمایه اجتماعی و مشارکتهای همگانی"، "ارتقای سلامت اجتماعی و کاهش ناهنجاریهای شهری"، "ارتقای شادابی، نشاط و تندرستی شهروندان"، "افزایش و ارتقای سطح ارائه خدمات به زائران و گردشگران"، "تأثیرگذاری بر هویت و فضای کالبدی شهر از طریق بهرهگیری از هنر اسلامی و ملی"، "توسعه مراکز و فضاهای فرهنگی، اجتماعی، هنری، ورزشی و گردشگری" و "نحوه ورود شهرداری به فعالیتهای فرهنگی"، مورد سنجش قرار گرفت. برخی از نتایج این پژوهش نشان داد در زمینه حوزههای برگزاری آموزشها، دو اولویت مهم عبارتاند از: حوزه فرهنگی مذهبی 8/43% و فنی مهارتی 5/24%، در زمینه موضوعات آموزشها، دو اولویت مهم عبارتاند از: خانواده و مهارتهای زندگی 3/26% و سلامت عمومی 7/16%، در زمینه شیوه ارائه آموزشها، دو اولویت مهم عبارتاند از: کلاسهای آموزشی 9/24% و تبلیغات رسانهای 7/21%، در زمینه موضوعات نمایشگاههای فرهنگی، دو اولویت مهم عبارتاند از: خانواده 7/27% و رسانه و دیجیتال 3/21% و در زمینه موضوع نمادهای شهری و آثار هنری نیز دو اولویت مهم، موضوع مرتبط با امام رضا (ع) 5/30 % و موضوع نشاطافزا 3/30% بودهاند.
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Cultural and Social Needs Assessment of Households Case study: District 6 of Mashhad Municipality
چکیده [English]
Abstract
This research article is taken from the research project of cultural and social needs assessment of households in District 6 of Mashhad Municipality. The statistical population of this study consisted of citizens living in District 6 of Mashhad Municipality in 2015. The research method was survey and micro analysis unit (individual) that the sampling method was a class appropriate to using the map and list of households in the blocks and clusters of the sample. The total population in region six was 198,782 and the sample size was 638. In this study, eight sets of concepts of citizenship culture excellence, promotion of social capital and public participation, promotion of social health and reduction of urban anomalies, promotion of vitality, vitality and health of citizens, increasing and improving the level of services to pilgrims and tourists, affecting identity and physical space The city was assessed through the use of Islamic and national art, the development of cultural, social, artistic, sports and tourism centers and spaces, and the way in which the municipality enters into cultural activities. Some of the results of this study showed that: In the field of education, two important priorities are: religious, cultural (43.8%) and technical (24.5%). In the field of education, two important priorities are: family and skills. Life (26.3%) and public health (16.7%), in terms of the way of providing education, two important priorities are: educational classes (24.9%) and media advertising (21.7%), in the field of cultural exhibitions, two priorities Important are: family (27.7%) and media and digital (21.3%), in the field of elements and works of art, two important priorities are: the subject related to Imam Reza (AS) (30.5%) and the subject of uplifting (30.3%).
کلیدواژهها [English]
- Citizenship Culture
- Social Capital
- Cultural Activity
- Municipality
- Cultural and Social Needs Assessment
- آشوری، داریوش (1389). تعریفها و مفهوم فرهنگ. تهران: آگاه.##
- اسماعیلی، بابک (1380). "نیازسنجی". تدبیر، دوره 12، ش 117: 41-50.##
- بابائی، محمود (1386). نیازسنجی اطلاعات. تهران: پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران.##
- بیرو، آلن (1366). فرهنگ علوم اجتماعی. ترجمه باقر ساروخانی. تهران: کیهان.##
- حاجیانی، ابراهیم (1381). بررسی نیازهای بهداشتی قالیبافان کشور و ارائه الگوی مناسب برای رفع آنها. تهران: سازمان صنایع دستی.##
- حسنی، غلامرضا (1393). نیازسنجی فرهنگی و اجتماعی خانواری شهر مشهد (طرح تلفیق مناطق 13 گانه شهر مشهد). مشهد: شهرداری مشهد.##
- خورشیدی، افشین؛ حمدی، پیمان (1395). "آموزش براساس نیاز بازار و شناخت موانع موجود". در: مجموعه مقالات پنجمین همایش ملی و چهارمین همایش بینالمللی مهارتآموزی و اشتغال. سازمان آموزش فنی و حرفهای. تهران: سازمان آموزش فنی و حرفهای: 1-20.##
- دهخدا، علیاکبر. لغتنامه دهخدا، ج 15. ذیل "نیاز".##
- رزاقی، حمید (1391). "مقایسه نیازهای فرهنگی و هنری شهروندان ساکن پهنه های شمالی، جنوبی و غربی شهر تهران". مطالعات مدیریت شهری. دوره 4، ش 9 (بهار): 71-84.##
- رفیعپور، فرامرز (1370). کند و کاوها و پنداشتهها. تهران: شرکت سهامی انتشار.##
- رفیعپور، فرامرز (1374). جامعه روستایی و نیازهای آن. تهران: شرکت سهامی انتشار.##
- رفیعپور، فرامرز (1382). آناتومى جامعه، مقدمهاى بر جامعهشناسى کاربردى. تهران: شرکت سهامى انتشار.##
- روشه، گی (1376). جامعهشناسی تالکوت پارسونز. ترجمه عبدالحسین نیکگهر. تهران: تبیان.##
- ساروخانی، محمدباقر (1387). روشهای تحقیق در علوم اجتماعی: اصول و مبانی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.##
- ﺷﺎﯾﻦ، ادﮔﺎر (1383). ﻣـﺪﯾﺮﯾﺖ ﻓﺮﻫﻨـﮓ ﺳـﺎزﻣﺎﻧﯽ و رﻫﺒـﺮی. ﺗﺮﺟﻤـﻪ ﺑـﺮزو ﻓﺮﻫـﯽ ﺑﻮزﻧﺠﺎﻧﯽ و ﺷﻤﺲاﻟﺪﯾﻦ ﻧﻮری ﻧﺠﻔﯽ. ﺗﻬﺮان: ﺳﯿﻤﺎی ﺟﻮان.##
- شمس، مجید؛ امینی، نصیره (1388). "ارزیابی شاخص فرهنگ ایرانی و تأثیر آن در توسعه گردشگری". جغرافیای انسانی، سال اول، ش 4 (پاییز): 81-93.##
- شهرداری مشهد، معاونت فرهنگی و اجتماعی (1392). بسته سیاستی سالهای 1390 و 1391. مشهد: شهرداری مشهد، معاونت فرهنگی و اجتماعی.##
- عباسزادگان، محمد؛ ترکزاده، جعفر (1379). نیازسنجی آموزشی در سازمانها. تهران: شرکت سهامی انتشار.##
- عسگریان، محمد (1388). "مفهومشناسی فرهنگ سازمانی". توسعه انسانی پلیس، سال ششم، ش 24 (مرداد و شهریور): 101-124.##
- غفاری، غلامرضا (1383). روشها و تکنیکهای برنامهریزی. تهران: شرکت سهامی انتشار.##
- فتحی واجارگاه، کورورش (1381). نیازسنجی آموزشی (الگوها و فنون). تهران: آییژ.##
- فرخوندی، امیر؛ پارسی، فاطمه (1396). "نیازسنجی اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و روانی کارکنان بنیاد شهید و امور ایثارگران (مطالعه موردی: استان خوزستان). مطالعات فرهنگ ایثار، دوره یکم، ش 2 (بهار): 7–68.##
- قربانی، مریم؛ قمری، الهه (1381). نیازسنجی جوانان شهر کرج. کرج: اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی کرج.##
- گیدنز، آنتونی (1376). جامعهشناسی. تهران: نشر نی.##
- مرادی سروستانی، آزاده؛ زارعی، رضا (1396). "نیازسنجی دورههای آموزش ضمن خدمت کارکنان آموزش و پرورش ناحیه 4 شیراز". رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، سال هشتم، ش 1 (خرداد و تیر): 283-296.##
- ﻣﺸﺒﮑﯽ، اﺻـﻐﺮ (1379). ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ رﻓﺘﺎر ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ: ﺗﺤﻠﯿﻞ ﮐـﺎرﺑﺮدی، ارزش از رﻓﺘـﺎر اﻧﺴﺎﻧﯽ. ﺗﻬﺮان: ﺗﺮﻣﻪ.##
- ناجی اصفهانی، زهرا؛ ژیانپور، مهدی؛ جلالی، مینا (1398). "نیازسنجی در شهر: مرور نظاممند مطالعات انجامشده در زمینه سنجش نیازهای شهری". راهبرد اجتماعی - فرهنگی، سال چهارم، ش 33 (زمستان): 5-29.##
- نائلی، محمد (1373). انگیزش در سازمانها. اهواز: دانشگاه شهید چمران اهواز.##
- نیازی، محسن؛ گنجی، محمد (1392). "نیازسنجی فرهنگی و اولویتبندی الگویی در میان شهروندان کاشانی". مطالعات توسعه اجتماعی- فرهنگی. دوره دوم، ش 1 (زمستان): 35-67.##
- وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، دفتر آموزش و ارتقای سلامت (1394). برنامه نیازسنجی سلامت جامعه. تهران: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.##
- هانتینگتون، ساموئل (1370). سامان سیاسی در جوامع دستخوش دگرگونی. ترجمه محسن ثلاثی. تهران: علمی.##
- Guy, V. (1941). “Introductory Sociology”. Social Forces, Vol. 19, No. 3: 440-452.##- Tylor, E. B. (1889). Primitive culture: Researches into the development of mythology, philosophy, religion, language, art and custom. New York: Henry Holt and Company.##- Zyary, K. (1999). “Research on the Wommen Situation in University Society”. Journal of Tahavol Edary, Vol. 4, No. 5: 4-13##