نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گناباد
2 دانشجوی دکترای جامعه شناسی توسعه اقتصادی و اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده
هدف پژوهش حاضر، اولویت بندی کارکردهای تحصیلات دانشگاهی براساس ترکیبی از نظریه ی تطبیق علت - پیامد و نظریه ی کنش اجتماعی پارسونز است. روش تحقیق پیمایشی و در پرسشنامه ی محقق ساخته، مقیاس برش قطبین به کار گرفته شده است. در این روش، از 471 جوان شهر گناباد خواسته شده است تا براساس محرک "فارغ التحصیل دانشگاه" به کارکردهای تحصیلات دانشگاهی نمره دهند. پاسخگویان کارکردهای تحصیلات دانشگاهی را "در حد متوسط" ارزیابی کرده اند. کارکرد اجتماعی (کسب منزلت و موقعیت های بهتر اجتماعی)، فرهنگی (کسب دانش و داشتن ذهن باز و خلاق)، سیاسی (قدرت فردی و سازمانی) و اقتصادی (فرصت شغلی مناسب، درآمد کافی و کارایی در جامعه) به ترتیب، در اولویت کارکردهای تحصیلات دانشگاهی از دید این جوانان قرار دارند. جنسیت، سن، مقطع تحصیلی (دانش آموز، دانشجو و فارغ التحصیل)، وضعیت تأهل، وضعیت اشتغال و علاقه برای ورود به دانشگاه، بر میزان کارکردهای تحصیلات دانشگاهی از منظر جوانان مؤثر است و عوامل فوق در رگرسیون رتبه ای، در مجموع، حدود 13 درصد تغییرهای متغیر وابسته را تبیین می کنند.
کلیدواژه‌ها
- آراسته، حمیدرضا؛ بهرنگی، محمدرضا؛ شریفی حسین آبادی، مهین (1391). "بررسی عوامل مؤثر در تصمیم گیری دانش آموزان سال چهارم دبیرستان برای ادامه ی تحصیل در دانشگاه". مجله ی آموزش عالی ایران، سال چهارم، ش 4 (زمستان): 1-24.
- احمدی، سعید؛ خضری، حسن (1390). "مقایسه ی مهارت های تدریس معلمان فارغ التحصیل دانشگاه آزاد اسلامی، پیام نور و دولتی". مجله ی پژوهش در برنامه ریزی درسی، دوره دوم، ش 1 و 2 (بهار و تابستان): 32-41.
- احمدی، محمدحسین؛ الوند، مریم؛ قهرمانی، فریبا (1390). "بررسی تأثیر دروس تخصصی رسته ی انتظامی دوره ی کاردانی مصوب دانشگاه علوم انتظامی بر عملکرد فارغ التحصیلان". مجله ی توسعه ی مدیریت نیروی انسانی و پشتیبانی، دوره ششم، ش 22 (زمستان): 37- 81.
- اسدبیگی، محمد؛ نادری، ابوالقاسم؛ انتظاری، یعقوب (1392). "ارزیابی مورد انتظار دانشجویان از تحصیلات دانشگاهی". فصلنامه ی پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی، دوره نوزدهم، ش 68 (تابستان): 141-160.
- ایزدی، صمد، و دیگران (1393). "بررسی ارتباط سرمایه ی فرهنگی با انگیزه ی ورود به دانشگاه و عملکرد تحصیلی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی گلستان". توسعه ی آموزش در علوم پزشکی، دوره هفتم، ش 14 (تابستان): 11-19.
- بارون، رابرت ا.؛ برن، دونا؛ جانسون، بلرتی (1389). روانشناسی اجتماعی. ترجمه علی تحصیلی. تهران: نشر آمه.
- پورامیری، علی؛ خلیلی، قدسیه؛ شکوهی، مصطفی (1392). "خودارزیابی پزشکان عمومی فارغ التحصیل دانشگاه علوم پزشکی کرمان نسبت به توانایی تشخیص و درمان مشکلات ارتوپدی". گام های توسعه در آموزش پزشکی، دوره دهم، ش 1 (بهار): 1-12.
- پیرزهی، عبدالخالق؛ بهروان، حسین (1392). "عوامل جامعه شناختی مؤثر بر انگیزه ی تحصیلی دانشجویان دانشگاه فردوسی". مجله ی علوم اجتماعی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، دوره دهم، ش 2 (پاییز و زمستان): 23-56.
- توکلی، محمدرضا (1392). "بررسی شیوع اهمال کاری تحصیلی در بین دانشجویان و ارتباط آن با ویژگی های جمعیت شناختی. ترجیح زمان مطالعه و هدف از ورود به دانشگاه". فصلنامه ی روان شناسی تربیتی، دوره نهم، ش 28 (تابستان): 99-124.
- جمالی، صغری؛ سیف، دیبا (1391). "پیش بینی تحول روانی - اجتماعی دانشجویان استعداد درخشان بر مبنای تجارب حاصل از تحصیل در دانشگاه". مجله ی روان شناسی، دوره شانزدهم، ش 62 (تابستان): 121-141.
- حقیقت نائینی، غلام رضا (1390). "ارزیابی تأثیربخشی فارغ التحصیلان کارشناسی گروه شهرسازی دانشگاه هنر طی سال های 1378- 1384". معماری و شهرسازی دانشگاه هنر، دوره سوم، ش 6 (بهار و تابستان): 5-23.
- حیدری، حجت صفار؛ صالحی عمران، ابراهیم؛ منتظری جویباری، انسیه (1388). "زمینه یابی افزایش مشارکت زنان در آموزش عالی، مطالعه موردی: دانشگاه مازندران". مجله ی آموزش عالی ایران، سال اول، ش 4 (زمستان): 85-106.
- ریتزر، جورج (1389). نظریه جامعه شناسی در دوران معاصر، ترجمه محسن ثلاثی. تهران: علمی.
- زارعی، جواد؛ عزیزی، احمد؛ کاظمی، اعظم (1393). "بررسی عوامل مؤثر بر کاهش میل به ادامه تحصیل در دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز". توسعه ی آموزش در علوم پزشکی، دوره هفتم، ش 15 (پائیز): 49-59.
- خواجه سروی، غلام رضا؛ علی احمدی، علی رضا (1391). "طراحی و اجرای مدل عمومی ارزیابی پیشرفت فرهنگی- اجتماعی در دانشگاه ها". مجله تحقیقات فرهنگی، دوره پنجم، ش20 (زمستان): 23-42.
- سعادت، سهیل؛ محققی، محمدعلی (1388). "بررسی انگیزه ادامه ی تحصیل و وضعیت شغلی داوطلبان شرکت در آزمون پذیرش دستیار در سال 1386". مجله طب و تزکیه، سال هجدهم، ش 72 و 73 (بهار و تابستان): 47-55.
- سعیدی رضوانی، محمود؛ محمدحسین زاده، معصومه؛ باغگلی، حسین (1389). "سرنوشت شغلی فارغ التحصیلان دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه فردوسی مشهد". مطالعات تربیتی و روان شناسی، دوره یازدهم، ش 2 (پائیز و زمستان): 57-86.
- صادقی، مصطفی؛ باقریان، علی (1392). "ارزیابی میزان و عمل اشتیاق به ادامه ی تحصیل در دانشجویان دندان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان". مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، دوره دوازدهم، ش 2 (اردیبهشت): 103-114.
- صالحی، غلامرضا (1388). دانشگاه ایرانی (درآمدی بر جامعه شناسی آموزش عالی). تهران: کویر.
- ظهیری نیا، مصطفی؛ بهروزیان، بهروز (1391). "مقایسه عوامل مؤثر در ورود زنان و مردان به دانشگاه". زن و جامعه، سال سوم، ش 4 (زمستان): 69-89.
- فاتحی، ابوالقاسم، و دیگران (1388). "چرایی افزایش نسبی ورود دختران به دانشگاه، مطالعه موردی: دانشگاه اهواز". مطالعات راهبردی زنان، دوره یازدهم، ش 44 (تابستان): 173-204.
- قاسمی تودشکچوئی، غلام رضا؛ رحمانی، مقداد؛ نیک فرجام، مسعود (1390). "نگرش دانشجویان مقطع علوم پایه ی دانشگاه علوم پزشکی شهر کرد نسبت به روان پزشکی و تمایل آنان برای ادامه تحصیل در این رشته". مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، دوره بیست و نهم، ش 165 (بهمن): 1-10.
- قره آغاچی، ناهید؛ میراحدی، مژده (1393). "بررسی میزان انگیزه و علاقه دانشجویان کارشناسی رشته رادیولوژی دانشگاه علوم پزشکی تبریز نسبت به انتخاب شغل و یا ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر در سال 1391". فصلنامه مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی، دوره پنجم، ش 2 (تابستان): 148- 155.
- کلدی، علیرضا؛ فلاح، فاطمه (1388). "بررسی کارکردهای اجتماعی و فرهنگی دانشگاه ها از نظر دانشجویان". پژوهش نامه علوم اجتماعی، سال سوم، ش1 (بهار): 71 - 89.
- لیاقت دار، محمدجواد، و دیگران (1388). "تأثیر و نقش نگرش فرهنگی جامعه، نهاد خانواده و توسعه ارتباطات در گرایش زنان به آموزش عالی". جامعه شناسی کاربردی، سال بیستم، ش1، پیاپی 33 (بهار): 71 - 82.
- مهرابیان، فردین؛ داداش خواه، زینب؛ کریمی، زینب (1391). "نگرش دانشجویان بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی گیلان نسبت به رشته تحصیلی و آینده شغلی". مجله پژوهش در آموزش علوم پزشکی، دوره چهارم، ش 1 (بهار و تابستان): 43 - 48.
- محمودیان، حسین؛ رشوند، مرجان (1391). "اشتغال زنان فارغ التحصیل آموزش عالی و عوامل جمعیتی و اجتماعی مؤثر بر آن، مطالعه موردی: شهر تهران". زن در توسعه و سیاست، دوره دهم، ش 1 (بهار): 83 - 104.
- هاشمی پور، مریم السادات؛ نوابی، نادر؛ سرداری، الهه (1390). "عوامل مؤثر بر تمایل به ادامه ی تحصیل در رشته های مختلف تخصصی در دانشجویان دانشکده های دندان پزشکی کرمان، رفسنجان و زاهدان". مجله آموزش در علوم پزشکی، دوره یازدهم، ش 8 (اسفند): 979 - 982.
- Adams, John E. (1997). "A Study to Determine the Impact of a Precollege Intervention on Early Adolescent Aspiration and Motivation for College in West Virginia". Dissertation of Doctor of Philosophy, Virginia Polytechnic Institute and State University.
- Anchor, J. Fiserova & et al. (2011). "Student expectations of the financial returns to higher education in the Czech Republic and England: Evidence from Business schools". Economics of Education Review, vol. 30, No. 4: 673-681.
- Byrne, M. & et al. (2012). "Motivations, expectations and preparedness for higher education: A study of accounting students in Ireland, the UK, Spain and Greece". Accounting Forum, Vol. 36, No. 2: 134-144.
- Davis, H.; Noland, B.; Deaton, R. (2001). "Novel approaches to college choice: A survey of post-secondary opportunities". (AIR) annual meeting: 1-28. Long Beach, CA, June 3-6. (online). Available: http://www.state.tn.us/thec/policyinit.html
- Giannelli, G. C; Monfardini, C. (2000). "Joint Decisions On Household Membership And Human Capital Accumulation Of Youths, The Role Of Expected Earning and Local Markets". IZA, Discussion Paper, No. 191: 1-33. (onloine). available on the center‘s homepage www.iza.org
- Kember, D.; Ho, A.; Hong, C. (2010). "Initial motivational orientation of students enrolling in undergraduate degrees". Studies in Higher Education, Vol. 35, No. 3: 263-276.
- Sharon, S. & Nelson M. (2002). "The Role of Attitude Functions in Persuasion and Social Judgment". PP. 137-153. Drived from The persuation handbook: Developments in theory and practice, SAGE Publications. Edited by: James Price Dillard & Michael Pfau.
- Drived from Price Dillard, J. & Pfau, M. (2002). The persuation handbook: Developments in theory and practice, SAGE Publications.
- Chukwudi Ugwu, A; Felix Erondu, O. ; Onwuazombe, C. (2012). "Attitudes and Barriers to Post Graduate Education among Radiographers in South Eastern Nigeria", International Journal of Tropical Disease & Health, Vol. 2, No. 2: 112-122.
- Leboeuf, B. A.; Norton, M, I. (2012)." Consequence- Cause Matching: Looking to the Consequences of Events to infer Their Causes". Journal of Consumer Research, Vol. 39, No. 10: 128-141.
- MacNeela, P.; Gannon, N. (2014). "An Interpretative Phenomenological Analysis of University Student Volunteering", Journal of Adolescent Research, Vol. 29, No. 3: 407-436.
- Perold, H. (2012). "Viewing post - school education from a youth perspective". University World News Global Edition.
)