نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه فردوسی مشهد- دانشجوی دکتری فلسفه

2 عضو هیات علمی دانشگاه بیرجند

3 عضو هیئت علمی

چکیده

هدف این پژوهش بررسی وضعیت کیفیت تدریس مدرسان در نظام آموزش عالی با توجه به میزان توجه به تدریس تعاملی است. برای این منظور از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد. افراد نمونه به شیوه نمونه گیری هدفمند و براساس معیار اشباع نظری به تعداد 25 دانشجوی ترم ششم تا ترم هشتم کارشناسی انتخاب شدند. یافته ها نشان  داد که از نظر دانشجویان، اکثر مدرسان از روش سخنرانی و توضیحی استفاده می کنند و جزوه گویی بخش اعظم کلاس را به خود اختصاص می دهد. هم چنین علل گرایش مدرسان به این روش ها را عدم تسلط کافی اساتید، راحت طلبی، مشغله فراوان مدرسان و نیز مسائل کلاسی از قبیل فرصت کم، شلوغی و بی نظمی در کلاس می دانند. اکثر دانشجویان بر این اعتقاد بودند که در فعالیت های علمی کلاس، مشارکت داده نمی شوند. هم چنین به اعتقاد آن ها بین استاد و دانشجو در فرایند یاددهی و یادگیری، تعامل علمی وجود ندارد و صرفاً مدرسان به ارائه دروس بدون به چالش کشیدن ذهن دانشجویان می پردازند. دانشجویان استفاده از روش های فعال به منظور مشارکت دانشجو در کلاس را برای بهبود وضعیت فعلی پیشنهاد نمودند.
Abstract
The purpose of this study is to investigate the quality of teaching of instructors in higher education system considering the amount of attention to interactive teaching. Semi-structured interviews were used for this purpose. Sample subjects were selected using purposeful sampling and based on theoretical saturation criterion, 25 students from the sixth semester to the eighth semester of the bachelor's degree were selected. Findings showed that most of the teachers use lecture and explanation method for students, and the pamphlet contains a large part of the class. Also, the causes of instructors' tendency to these methods are insufficient mastery of teachers, comfort, a lot of teachers' inquiries, as well as classroom issues such as little opportunity, bustle and disorder in the classroom. Most students believed that they would not be involved in classroom activities. Also, according to them, there is no scientific interaction between the teacher and the student in the process of teaching and learning, and teachers only offer lessons without challenging the students' minds. Students suggested using active methods for student participation in the classroom to improve the current situation.

کلیدواژه‌ها

-         آهنچیان، محمدرضا (1382). آموزش و پرورش در شرایط پست‌مدرن. تهران: طهوری.##باقری، خسرو (1392). "آموزاندن «به» و آموختن «از»: تحول در آموزش و پرورش در پرتو عاملیت و تعامل". فصلنامه مبانی تعلیم و تربیت، سال سوم، ش 2 (بهار): 5-24.##برانداز، دونا؛ گینیس، پال (1384). هنر تدریس با روش آموزش فراگیر- محوری. ترجمه سعید کتابی و محمد کاوش‌نیا. اصفهان: فرهنگ مردم.##براون، جورج؛ اتکینز، مادلین (1385). آموزش مؤثر در آموزش عالی. ترجمه حمیدرضا آراسته. تهران: چاپار.##پاک‌سرشت، محمدجعفر (1383). "کاوشی درباره روش تدریس در دانشگاه". مجله علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، سال یازدهم، ش 3 و 4 (زمستان): 155-174.##دانهیل، جیمس (1348). آئین کلاس­داری. ترجمه جمشید بهروش. تهران: عطائی.##شریف، مصطفی؛ سالک، فاطمه (1387). "تأثیر ارزشیابی کیفیت تدریس اعضای هیأت‌ علمی بر ارتقای حرفه‌ای آنان". مجله دانشکده علوم انسانی دانشگاه سمنان، سال هفتم، ش 21 (تابستان): 25-43.##شعبانی‌ورکی، بختیار (1379). رویکردهای یاددهی- یادگیری. مشهد: آستان قدس رضوی.##صلاحی، اسماعیل؛ شکراللهی، فتانه (1384). "استقرار سیستم مدیریت کیفیت ایزو 9000 در دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی کشور". مجله علم و آینده، سال سوم، ش 8  (بهار): 100-114.##فتحی‌آذر، اسکندر (1382). روش‌ها و فنون تدریس. تبریز: دانشگاه تبریز.##قورچیان، نادرقلی (1385).جزئیات روش‌های تدریس. تهران: فراشناختی اندیشه.##کنن، رابرت؛ نیوبل، دیوید (1385). راهنمای بهبود تدریس در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی. ترجمه احمدرضا نصر و دیگران. اصفهان: دانشگاه اصفهان.##معروفی، یحیی؛ مهرمحمدی، محمود؛ علی­عسکری، مجید (1386). "ارزش‌یابی کیفیت تدریس در آموزش عالی: بررسی برخی دیدگاه‌ها". مطالعات برنامه درسی، دوره دوم، ش 5 (زمستان): 81-112.##مؤمنی­ماسوله، حجت‌الله؛ نصرآزادانی، محمدعلی؛ میرزامحمدی، محمدحسن (1385). "ارزیابی درونی، راهکاری برای بهبود مستمر کیفیت دانشگاهی: تجربه گروه آموزشی ریاضی دانشگاه شاهد". در: مجموعه مقالات دومین همایش ارزیابی درونی برای ارتقای کیفیت دانشگاهی. بهکوششمرکزارزیابیکیفیتدانشگاهتهرانودانشکدهکارآفرینیدانشگاهتهران. تهران: ارس: 28-52.##مویس، دانیل؛ رینولدز، دیوید (1384). آموزش مؤثر روش تدریس کارآمد. ترجمه محمدعلی بشارت و ‌حمید شمسی‌پور. تهران: رشد.##مهرمحمدی، محمود (1386). بازاندیشی فرایند یاددهی و یادگیری و تربیت معلم. تهران: مدرسه.##میرکمالی، محمد؛ نارنجی­ثانی، فاطمه (1387). "بررسی رابطه کیفیت زندگی کاری و رضایت شغلی بین اعضای هیأت ‌علمی دانشگاه‌های تهران و صنعتی شریف". فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی،  دوره چهاردهم، شماره پیاپی 48، ش 2 (تابستان): 71-101.##میرلوحی، حسین (1382). کلیات علم تدریس. تهران: انتشارات دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی.##وایت‌برد، دیوید (1384). روانشناسی یاددهی و یادگیری، سازمان‌دهی محیط یادگیری. ترجمه محمود تلخابی و مقصود خدایاری. تهران: آییژ.##هویدا، رضا؛ مولوی، حسین (1387). "فرایند بهبود کیفیت آموزشی از نظر اعضای هیأت ‌علمی دانشگاه‌های استان اصفهان: مقایسه‌ای بر اساس مقیاس AQIP". مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، سال هشتم، ش 1 (بهار و تابستان): 132-141.##
Blackmore, J. (2009). “Academic pedagogies, quality logics and performative universities: Evaluating teaching and what students want”. Studies in Higher Education, Vol. 34, No. 8: 857-872.##Broliver, H. (2006). “Teaching & learning philosophy”. [online] Available: www. Tand1. Vt. Edu/ socialstudies, teaching-& learning. Htm1 [2006/11/2].##Craft, A., Ed. (1994). International developments in assuring quality in higher education: Selected papers from an international conference. Montreal: Routledge.##Cuvenc, H. & Acikgoz, K. (2007). “The effects of cooperative learning and concept mapping on learning strategy use”. Educational Sciences: Theory & Practice, Vol. 7, No. 1: 117-127.##Fenstermacher, G. D. and Richardson, Virginia. (2000). On Making Determinations of Quality in Teaching, Paper Presented at Board on International Comparative Studies in Education of the National Academy of Sciences, pp 1-46.##Hénard, F.; Roseveare, D. (2012). “Fostering quality teaching in higher education: Policies and Practices”. An IMHE Guide for Higher Education Institutions, OECD Institutional Management in Higher Education, 7-11.##Marsh, H. W., et al. (2009). “Exploratory structural equation modeling, integrating CFA and EFA: Application to students’ evaluations of university teaching”. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, Vol. 16, No. 3: 439-476.##Ramsden, P. (1992). Learning to Teach in Higher Education. London: Routledge.##Roman, T. H. (2006). “Classroom activities can last a lifetime”. The technology teacher, Vol. 66, No. 2: 31-32. [online] Available: https://eric.ed.gov/?id=EJ747940 [2006/3/2].##