نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمد علی نخعی مقدم ¹
• آذر کفاشپور ²
• عبدالله نعامی ³

¹ دانشجوی دکتری، گروه مدیریت بازرگانی(گرایش بازاریابی)، واحد بین المللی کیش، دانشگاه آزاد اسلامی، کیش، ایران

² استادتمام، گروه مدیریت، دانشکده علوم اداری و اقتصادی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران

³ استادیارگروه مدیریت بازرگانی، واحد تهران جنوب،دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

توسعه بازار گردشگری مذهبی در حکم ضرورتی انکارناپذیر در جهان به‌ویژه کشورهای اسلامی مطرح است. گردشگری مذهبی سه تعریف را در برمی‌گیرد سفر به یک منطقه مذهبی (زیارت مذهبی) سفر برای تجمع مذهبی و سفر تفریحی همراه با گروه مذهبی. از این‌رو و با توجه به اهمیت این نوع گردشگری، این مطالعه با هدف ارائه الگوی بومی گردشگری مذهبی در شهر مشهد و با رویکرد آمیخته و به روش ترکیبی انجام شده است. روش تحلیل در این پژوهش ترکیبی از نوع اکتشافی و تحلیلی است. بخش کیفی با نظریه داده بنیاد و بخش کمّی با استفاده از تکنیک حداقل مربعات جزئی انجام شده است. جامعه آماری در بخش‌های کیفی شامل 12 نفر از خبرگان و اساتید دانشگاهی در رشته صنعت گردشگری، مدیران و افراد فعال در امور گردشگری مذهبی در شهر مشهد و جامعه آماری در بخش اعتبارسنجی الگو، شامل 384 نفر از گردشگران مذهبی شهر مشهد هستند. داده‌های حاصل از مصاحبه با کمک نرم‌افزار MAXQDA برای شناخت مقوله‌های اصلی و فرعی، ارائه الگوی نهایی مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج این تحلیل نشان داد که الگوی حاصل مشتمل بر 8 مقوله اصلی شامل سیاست‌های کلان گردشگری مذهبی، مدیریت تسهیلات و خدمات گردشگری، نظام تحقیقاتی مذهبی، استقرار فرهنگ گردشگری مذهبی، ارزیابی استراتژیک گردشگری، چالش‌های گردشگری مذهبی، توسعه زیرساخت‌ها و خدمات لازم متناسب با نیاز گردشگران مذهبی و توسعه گردشگری‌ است. نتایج بخش کمی نیز با کمک نرم‌افزار SMART PLS نشان می‌دهد که مدیریت تسهیلات و خدمات گردشگری، نظام تحقیقاتی مذهبی، استقرار فرهنگ گردشگری مذهبی بر توسعه توریسم مذهبی در شهر مشهد تأثیرگذار هستند.

کلیدواژه‌ها

• الگوی بومی
• گردشگری مذهبی
• مشهد

موضوعات

• گردشگری مذهبی

عنوان مقاله [English]

Presenting the local model of religious tourism in the city of Mashhad by using a mixed method and its validation

نویسندگان [English]

• Mohammad Ali Nakhaei Moghaddam ¹
• Azar Kaffashpoor ²
• Abdollah Naami ³

¹ Ph.D. Student, Department of Management (Marketing), Kish International Branch, Islamic Azad University, Kish, Iran

² Professor, Department of Management, Faculty of Economics and Administrative Sciences, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

³ Assistant Professor, Department of Management, South Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

چکیده [English]

The development of the religious tourism market is an undeniable necessity in the world, especially in Islamic countries. Religious tourism includes three definitions: travel to a religious area (religious pilgrimage), travel for religious gatherings, and recreational travel with a religious group. Therefore, considering the importance of this type of tourism, this study was conducted to present the local model of religious tourism in Mashhad with a mixed method. The analysis apptoach in this research is a combination of exploratory and analytical type. The qualitative part has been done with foundation data theory and the quantitative part has been done using the partial least squares technique. The statistical population in the qualitative sections includes 12 experts and university professors in the field of tourism, managers, and people who active in religious tourism in Mashhad, and the statistical population in the model validation section includes 384 religious tourists in Mashhad. The data obtained from the interview were analyzed with the help of MAXQDA software to identify the main and subcategories and provide the final model. The results of this analysis showed that the resulting model consists of 8 main categories including religious tourism policies, management of tourism facilities and services, religious research system, the establishment of religious tourism culture, strategic tourism evaluation, challenges of religious tourism, development of necessary infrastructure and services according to needs. Religious tourists and tourism development. The results of the quantitative part with the help of SMART PLS software show that the management of tourism facilities and services, the religious research system, and the establishment of religious tourism culture have an impact on the development of religious tourism in Mashhad.

کلیدواژه‌ها [English]

• Local Model
• Religious Tourism
• Mashhad