نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای جامعه شناسی فرهنگی واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی بابل، ایران

2 دانشیار جامعه شناسی، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی بابل، ایران

3 استادیار جامعه شناسی واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی بابل، ایران

چکیده

احساس امنیت، یکی از ابعاد اساسی مفهوم امنیت در معنای کلی آن است. درواقع زمانی که فرد احساس کند در جامعه و تعاملات اجتماعی خطری جان، مال یا سلامتی وی را مورد تهدید و تعرض قرار نمی­دهد، می­توان گفت فرد دارای احساس امنیت است. احساس امنیت یکی از نیازهای مبرم بشر است؛ بنابراین هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی نقش سرمایه ‌فرهنگی و ابعاد آن بر احساس ‌امنیت در بین ساکنان حاشیه‌نشین شهرهای بجنورد، شیروان و اسفراین است. روش انجام پژوهش حاضر پیمایشی است که برای نیل به اهداف پژوهش، با استفاده از فرمول­کوکران412 نفر از ساکنان شهرهای مذکور به روش تلفیقی خوشه­ای چند­مرحله­ای و تصادفی ساده، به­عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه استاندارد سرمایه­ فرهنگی بوردیو و محقق­ساخته احساس امنیت بود که روایی آن از طریق اعتبار محتوایی و صوری و پایایی آن نیز از طریق محاسبه آلفای کرونباخ تعیین شد؛ درنهایت تجزیه­و­تحلیل یافته­ها با استفاده از نرم­افزار spss انجام پذیرفت. با توجه به میانگین به­­دست­آمده (29/2)، احساس ­امنیت در بین پاسخگویان در حد پایینی قرار داشت. نتایج حاصل از آزمون پیرسون حاکی از وجود رابطه معنادار بین سرمایه ‌فرهنگی تجسم‌یافته با امنیت جانی، مالی و شغلی بود. همچنین آمارهای استنباطی مبین رابطه معنادار بین متغیر سرمایه ‌فرهنگی عینیت‌یافته و بُعد امنیت ­مالی و شغلی بود؛ اما براساس یافته‌های پژوهش، رابطه‌ای بین سرمایه ‌فرهنگی عینیت‌یافته با امنیت­ جانی و عاطفی وجود ندارد. علاوه ‌بر این، نتایج نشان­ داد سرمایه ‌فرهنگی نهادینه‌شده اثری بر میزان احساس امنیت شهروندان ندارد؛ درنتیجه تحولات اخیر در مسیر اهمیت‌یافتن ‌فرهنگ و فرهنگی­شدن؛ سرمایه و دانش فرهنگی می‌تواند حیاتی‌ترین بخش زندگی که همان احساس ‌امنیت است را تحت‌الشعاع قرار دهد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Investigating the effect of cultural capital on residents' sense of security Suburbs of Bojnourd, Shirvan and Esfaray‌en

چکیده [English]

Abstract
The feeling of security is one of the basic dimensions of the concept of security in its general meaning. In fact, when a person feels that his life, property or health is not endangered in society and social interactions, it can be said that the person has a sense of security. A sense of security is one of the most pressing human needs, therefore purpose of this study is to investigate the role of cultural capital and its dimensions on the sense of security among the suburban residents of Bojnourd, Shirvan and Esfarayen. The method of the present study was a cross-sectional survey that to achieve the object Cultural capital, life security, financial security, job security, emotional security.tives of the study, using Cochran's formula, 412 residents of the mentioned cities were selected as a statistical sample by a combination of multi-stage and simple random clusters. The research tool was the standard questionnaire of Bourdieu's cultural capital and researcher-made sense of security, the validity of which was determined through content and face validity; And its reliability was determined by calculating Cronbach's alpha; Finally, the analysis of the findings was performed using Spss software. According to the average obtained (2.29), the feeling of security was low among the respondents. The results of Pearson test showed a significant relationship between embodied cultural capital with life, financial and occupational security. Also, inferential statistics showed a significant relationship between the variable of materialized cultural capital and financial and occupational security. But according to the research findings, there is no relationship between objectified cultural capital and life and emotional security. In addition, the results showed that institutionalized cultural capital had no effect on citizens' sense of security. As a result of recent developments on the path to gaining importance, culture and culturalization; Capital and cultural knowledge can overshadow the most vital part of life, which is the feeling of security.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: Cultural capital
  • life security
  • financial security
  • job security
  • emotional security
  • آخوندی، محمدباقر؛ شمسی، فروزان (1399). "تحلیل عوامل اثرگذار بر احساس ­امنیت شهروندان در شهر بیرجند". مطالعات فرهنگی- اجتماعی خراسان، سال چهاردهم، ش 4 (تابستان): 7-32.##
  • آزاد ارمکی، تقی؛ چاوشیان، حسن (1381). "بدن به ­مثابه­ رسانه هویت". جامعه ­شناسی ایران، دوره چهارم، ش 4 (زمستان): 57-75.##
  • اسماعیلی، نجمه (1391). "بررسی رابطه سرمایه فرهنگی و سبک زندگی زنان (مطالعه زنان متأهل شهر شیراز)". پایان­نامه کارشناسی ­ارشد مطالعات زنان، دانشکده علوم­انسانی، دانشگاه علامه طباطبایی.##
  • افشانی، علیرضا؛ ذاکری‌ هامانه، راضیه (1391). "مطالعه تطبیقی احساس ­امنیت اجتماعی زنان و مردان ساکن شهر یزد". زن در توسعه و سیاست، دوره­ دهم، ش3 (پاییز): 145-162.##
  • الماسی، مسعود (1395). "بررسی عوامل مرتبط با احساس امنیت ­اجتماعی زنان (مورد مطالعه: زنان ساکن مجتمع‌های مسکونی مهرِ شهر ایلام)". مطالعات اجتماعی-روانشناختی زنان، سال چهاردهم، ش 1 (بهار): 103-127.##
  • بابایی، حمیدرضا؛ منوچهری، ایوب؛ آهار، حسن (1395). "تحلیلی بر عدالت جنسیتی در فضاهای عمومی شهرها (مورد مطالعه: منطقه 2 کلان‌شهر تبریز)". در: مجموعه مقالات اولین همایش بین­المللی زنان و زندگی شهری. تهران: حوزه مشاور شهرداری تهران در امور بانوان و مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران: 1-16.##
  • بوردیو، پیر (1380). نظریه کنش: دلایل عملی و انتخاب عقلانی. مترجم مرتضی مردیها. تهران: نقش­ونگار.##
  • تراسبی، دیوید (1391). اقتصاد و فرهنگ. مترجم کاظم فرهادی. تهران: نشر نی.##
  • ترنر، جاناتان (1373). ساخت نظریه جامعه­شناسی. مترجم عبدالعلی لهسانی­زاده. تهران: نوید شیراز.##
  • توسلی، غلام­عباس (1370). نظریه­های جامعه­شناسی. تهران: سمت.##
  • جباری، الهه (1398). "بررسی رابطه سرمایه فرهنگی و سرمایه اجتماعی با احساس امنیت زنان شهر سمنان". پایان‌نامه کارشناسی ‌ارشد علوم اجتماعی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه پیام‌نور تهران.##
  • حاجیانی، ابراهیم (1384). "چارچوب روش­شناختی برای بررسی احساس امنیت". مطالعات امنیت­ اجتماعی، دوره اول، ش 2-3 (بهار): 17-33.##
  • حسنوند، مهدی (1397). "رابطه بین سرمایه اجتماعی­ ـ فرهنگی و احساس امنیت در بین زنان شهرستان خرم‌آباد". دانش انتظامی لرستان، سال ششم، ش 3 (پاییز): 27-57.##
  • خطیبی، اعظم (1398). "بررسی تأثیر احساس ‌امنیت اجتماعی بر فعالیت برای خدمت به اجتماع (مورد مطالعه: ادارات دولتی در سطح شهر همدان)". مطالعات امنیت اجتماعی، دوره دهم، ش 57 (بهار): 207-248.##
  • خوش‌فر، غلامرضا، و دیگران (1394). "امنیت اجتماعی و سلامت اجتماعی". مطالعات اجتماعی ایران، دوره نهم، ش 1 (بهار): 71-102.##
  • دانش‌پور، سیدعبدالهادی؛ صرافی، مظفر؛ آشنایی، تکتم (1395). "تحولات پیراشهری در هاله کلان­شهری تهران در دوره 1375-1385 خورشیدی به سوی توسعه­ای سازنده یا گسترشی پراکنده". معماری و شهرسازی، دوره هشتم، ش 16 (بهار): 5-33.##
  • درویشی، غلامرضا (1391). "بررسی عوامل مؤثر بر احساس امنت اجتماعی شهروندان تهران". پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد علوم اجتماعی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه علامه طباطبایی.##
  • دلاور، علی؛ جهان‌تاب، محمد (1390). "تأثیر سرمایه اجتماعی بر احساس ­امنیت". مطالعات امنیت­ اجتماعی، دوره جدید، ش27 (پاییز): 73-96.##
  • دلفان، معصومه (1392). "تبیین عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر احساس امنیت در بین زنان شهرستان خرم‌آباد". پایان­نامه کارشناسی ارشد مطالعات فرهنگی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه کاشان.##
  • رابرتسون، یان (1374). درآمدی بر جامعه. مترجم حسین بهروان. مشهد: آستان قدس رضوی، به‌نشر.##
  • رئیسی، مرضیه، و دیگران (1392). "احساس امنیت و عوامل مرتبط با آن در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی". مجله دانشکده علوم پزشکی نیشابور، سال اول، ش1 (زمستان): 14-19.##
  • ساروخانی، باقر؛ نویدنیا، منیژه (1385). "امنیت اجتماعی خانواده و محل سکونت در تهران". رفاه اجتماعی، سال ششم، ش 22 (پاییز): 87-106.##
  • سعادتی آقبلاغ، ابوالفضل (1396). "بررسی رابطه بین میزان مسئولیت­ پذیری اجتماعی و احساس ­امنیت اجتماعی شهروندان تبریز". پایان­نامه کارشناسی­ارشد جامعه‌شناسی، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز.##
  • شایگان، فریبا؛ امین‌صارمی، نوذر؛ عباسی، زینب (1394). "سرمایه اجتماعی و احساس امنیت (مورد مطالعه: دانش­آموزان دبیرستانی منطقه 4 تهران)". برنامه ­ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، دوره هفتم، ش 23 (پاییز): 91-122.##
  • شویره، کریستین؛ اولیویه، فونتن (1385). واژگان بوردیو. مترجم مرتضی مردیها. تهران: نشر نی.##
  • شیرمحمدی، مهدی (1400). "بررسی تأثیر عملکرد پلیس در سال 1399 بر احساس امنیت شهروندان قرچک". دانش انتظامی شرق استان تهران، دوره هشتم، ش 29 (بهار): 89-108.##
  • صالحی­امیری، سیدرضا (1386). مفاهیم و نظریه­های­ فرهنگی. تهران: ققنوس.##
  • صالحی­امیری، سیدرضا؛ افشاری نادری، افسر (1390). "مبانی نظری و راهبردی مدیریت ارتقای امنیت اجتماعی و فرهنگی در تهران". فصلنامه راهبرد، سال بیستم، ش 59 (تابستان): 49-76.##
  • صبوری؛ رضا؛ صفری، اکرم (1391). "ابعاد امنیت اجتماعی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و تأثیر آن بر امنیت ملی". دانش انتظامی، سال چهارم، ش 3 (بهار): 57-80.##
  • عباسی اسفجیر؛ علی­اصغر؛ رازقی مله، هادی (1397). "بررسی تأثیر سرمایه فرهنگی بر احساس امنیت شهروندان شهرستان­های استان مازندران". انتظام اجتماعی، سال دهم، ش 2 (تابستان): 109-148.##
  • عباس­زاده، محمد، و دیگران (1392)، "آشفتگی اجتماعی و رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی (مورد مطالعه: رانندگان شهر تبریز)". پژوهش­های راهبردی امنیت و نظم ­اجتماعی، سال اول، ش4 (زمستان): 19-38.##
  • علی­اکبری، اسماعیل؛ طالشی، مصطفی؛ عمادالدین، عذرا (1396). "الگوی توسعه کالبدی یکپارچه شهر و پیرامون با استفاده از ظرفیت­های گردشگری مناطق پیراشهری". برنامه ­ریزی توسعه کالبدی، سال دوم، ش 1 (بهار): 55-70.##
  • علیزاده اقدم، محمدباقر؛ عباس­زاده، محمد؛ اسلامی بناب، سیدرضا (1392). "بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و آنومی اجتماعی". مطالعات و تحقیقات اجتماعی، دوره اول، ش 1 (بهار): 145-172.##
  • فرهادی، الهام (1394). "بررسی احساس امنیت در بین زنان 20 تا 50 ساله شهر یاسوج و عوامل اجتماعی روانی مؤثر بر آن". پایان­نامه کارشناسی ­ارشد علوم ­اجتماعی، دانشکده ادبیات و علوم­انسانی، دانشگاه یاسوج.##
  • محمدی، الناز (1394). "بررسی میزان احساس امنیت اجتماعی در بین جوانان شهر تبریز و عوامل اجتماعی مرتبط با آن". پایان­نامه کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز.##
  • مدنی­پور، علی (1384). طراحی فضای شهری: نگرشی بر فرایندهای اجتماعی و مکانی. ترجمه فرهاد مرتضایی. تهران: شهرداری تهران، شرکت پردازش و برنامه‌ریزی شهری.##
  • مقصودی، سوده؛ شمس­الدینی مطلق، محمدحسن (1395). "بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر امنیت اجتماعی (مورد مطالعه: ساکنان بالای 18سال شهر کرمان)". مطالعات توسعه اجتماعی-فرهنگی، دوره پنجم، ش 1 (تابستان): 121-145.##
  • مؤیدی، محمد؛ علی‌نژاد، منوچهر؛ نوایی، حسین (1392). "بررسی نقش مؤلفه‌های منظر شهری در ارتقای سطح احساس امنیت در فضاهای عمومی شهری (نمونه مورد مطالعه: محله اوین تهران)". مطالعات امنیت اجتماعی، دوره چهارم، ش 35 (بهار و تابستان): 159-191.##
  • میکانیکی، جواد؛ شیرزور علی‌آبادی، زهرا؛ جعفری سهل­آبادی، زهرا (1400). "عوامل مؤثر بر سکونت­گاه­های پیراشهری بیرجند". توسعه فضای پیراشهری، سال سوم، ش 1 (بهار و تابستان): 59-78.##
  • همت، صغری؛ موحد، مجید (1392). "مطالعه عوامل فرهنگی و اجتماعی مرتبط با احساس­امنیت اجتماعی زنان". فصلنامه زن و جامعه، سال چهارم، ش2 (تابستان): 55-83.##
  • یاری، حامد؛ هزارجریبی، جعفر (1392). "بررسی رابطه احساس امنیت و اعتماد اجتماعی در میان شهروندان (مطالعه موردی: ساکنان شهر کرمانشاه)". پژوهش­ های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی، سال اول، ش 4 (زمستان): 39-58.##

- De Bustillo, Rafael; De Pedraza, Pablo (2011). “Determinants of job insecurity in five European countries”. European Journal of Industrial Relations, Vol. 16, No. 1: 5-20.##- Durkhenim, Emile (1956). Education and Sociology. New York: The Free Press.##- Gaunt, R.; Benjamin, O. (2008). “Job Insecurity, Stress and Gender”. Community, Work and Family, Vol. 10, No. 3: 341-355.##- Jakson, j.; Sunshine, J. (2007). “Public confidence in policing: A Neo Durkheimian perspective”. The British journal of Criminology, Vol. 47, No. 33: 214- 233.##- Parsons, T.; Neily, J. (2006). Economy and Society. London: Routledge.##- Steven, Tiesdell (2009). Public Places, Urban Spaces, Architectural Press. New York; Paris.##- Sun, C., et al. (2013). “Quantifying different types of urban growth and the change dynamic in Guangzhou using multi-temporal remote sensing data”. International Journal of Applied Earth Observation and Geo information, Vol. 1, No. 21: 409-417.##- Weaver, D. (2010). “Social Securty and Social Support”. Journal of Gerontology, Vol. 61, No. 1: 24-34##