محمدرضا خلیل نژاد؛ سامان فرزین؛ سعیده مرادزاده میرزایی
چکیده
باغ ایرانی در طول تاریخ طولانی خود از هخامنشیان تا پهلوی، علاوه بر تنوع در هندسه فضایی و طراحی هوشمندانه، بستری برای رفع نیازهای ساکنین و سازندگان باغ بوده و عملکردهای متنوعی داشتهاست؛ لذا باغ علاوه بر تأمین فضای تفرّج، پاسخی برای خودکفایی، ملاحظات اقتصادی، کشاورزی و فضایی سازگار با اقلیم مناطق مختلف بوده، به نحوی که علاوه بر ...
بیشتر
باغ ایرانی در طول تاریخ طولانی خود از هخامنشیان تا پهلوی، علاوه بر تنوع در هندسه فضایی و طراحی هوشمندانه، بستری برای رفع نیازهای ساکنین و سازندگان باغ بوده و عملکردهای متنوعی داشتهاست؛ لذا باغ علاوه بر تأمین فضای تفرّج، پاسخی برای خودکفایی، ملاحظات اقتصادی، کشاورزی و فضایی سازگار با اقلیم مناطق مختلف بوده، به نحوی که علاوه بر عملکرد اصلی، عملکردهای ثانویه و کارکردهای چندجانبه منظر، مورد توجه سازندگان و صاحبان باغ بوده است. بیرجند به دلیل موقعیت راهبردی در مرزهای شرقی ایران و اهمیت حکمرانان محلی در دوره قاجار و پهلوی، بستر شکلگیری و تحول باغهای مهمی بوده است. هدف این پژوهش یافتن چگونگی ادغام عملکرهای مختلف در نظام طراحی باغهای تاریخی بیرجند و مطالعه تطبیقی منظر چندعملکردی در باغهای مورد مطالعه است. روش تحقیق، توصیفی – تحلیلی و جمعآوری اطلاعات به شیوه کتابخانهای و مصاحبه به همراه مطالعات میدانی در سه باغ تاریخی بیرجند (رحیمآباد، امیرآباد و بهلگرد) است. نتایج نشان میدهد باغسازان سنتی در طراحی باغهای بیرجند به چگونگی ادغام عملکردهای مختلف در نظام طراحی، با هدف طراحی و ساخت فضایی چندمنظوره اندیشیدهاند. منظر چندعملکردی در باغهای مورد مطالعه از الگوی منظر چندعملکردی وزندار پیروی میکنند؛ لذا در منظر چندعملکردی وزندار، زمین، قادر به ارائه و تأمین بیش از یک عملکرد و در عین حال برآوردهکردن چندین نیاز مختلف اما متجانس میباشد. طراحی منظر چندعملکردی باغهای تاریخی باعث تلفیق باغهای زینتی و کشاورزی مثمر شدهاست. در ضمن عملکرد اصلی باغهای رحیمآباد، بهلگرد و امیرآباد به ترتیب: پذیرایی، تولیدی و سیال است. همچنین باید گفت که از میان سه الگوی اصلی منظر چندعملکردی (موزاییکی، وزندار و بنیادین) باغهای مورد مطالعه دارای الگوی منظر چندعملکردی وزندار (تلفیق چند عملکرد متجانس در یک فضای واحد) است.
فضل الله براقی
چکیده
تعیین حدود مرزهای شرقی ایران، با فشار انگلستان به منظور ایجاد کمربند حایل برای حفاظت از هندوستان صورت گرفت. در شرایطی که انگلستان در اوج قدرت بود، ایران در نهایت ضعف ساختاری و فساد اداری و انحطاط اخلاقی در سایه استبداد ناصری، قرار داشت. در تعیین مرزهای شرقی، شاه و کارگزارانش با وجود تمایل بسیار به حفظ مرزهای تاریخی، به دلایل مختلف، ...
بیشتر
تعیین حدود مرزهای شرقی ایران، با فشار انگلستان به منظور ایجاد کمربند حایل برای حفاظت از هندوستان صورت گرفت. در شرایطی که انگلستان در اوج قدرت بود، ایران در نهایت ضعف ساختاری و فساد اداری و انحطاط اخلاقی در سایه استبداد ناصری، قرار داشت. در تعیین مرزهای شرقی، شاه و کارگزارانش با وجود تمایل بسیار به حفظ مرزهای تاریخی، به دلایل مختلف، از جمله تصمیم انگلستان به جداکردن قسمتهای بزرگی از ایران، عدم کارایی و شناخت کارگزاران ایرانی در زمینه تعیین مرزها، سیاست کلی دولت ایران مبنی بر حفظ مناسبات حسنه با انگلستان و دادن امتیاز برای مقابله با خطر روسیه، قادر به حفظ تمامیت ارضی ایران نشدند. هدف این مقاله روشنکردن نقش بازیگران ایرانی در جهت تعیین حدود مرزهای شرقی طی "حکمیت گلداسمید" است. سؤالی که این مقاله به آن میپردازد این است: آیا بازیگران ایرانی در تعیین مرزهای شرقی طی حکمیت گلداسمید، در چارچوب منافع ملی عمل کردهاند؟ انگلستان برای پیشبرد اهداف استعماری خود، ناصرالدینشاه را تطمیع و سپهسالار را جایگزین میرزا سعیدخان کرد. میرزا معصومخان که همانند دایی خود، میرزا سعیدخان، به روسها تمایل داشت، با کمک امیر حشمتالملک عَلم سوم- با وجود تمایلات انگلیسی به دلیل به خطر افتادن منافع مادی خود- به کارشکنی پرداخت. این کارشکنی سبب شد میرزا ملکمخان بدون حضور در سیستان، تنها برای امضای حکمیت، جایگزین میرزا معصومخان شود. در نهایت حکمیت با وجود نارضایتی ایران و افغانستان همانگونه که مدنظر انگلستان بود خاتمه یافت. روش تحقیق در نوشتار حاضر روش تاریخی بر اساس روش توصیفی- تحلیلی است.
محبوبه جعفری بائی؛ علی رحمانی فیروزجاه؛ یعقوب فروتن؛ منوچهر پهلوان
چکیده
چکیده به دلیل اهمیت تحولات جمعیتی ایران در چهار دهه اخیر، موضوع محوری این مقاله مسألهشناسی تغییر ساختار خانواده با استفاده از بررسی آمار وقایع حیاتی ولادت، ازدواج و طلاق موجود در آرشیو سازمان ثبت احوال کشور است. در تحلیل تغییرات ایجادشده در ساختار خانواده، از تئوریهای گذار جمعیتی، انتخاب عقلانی و جهانیشدن، بهره گرفته ...
بیشتر
چکیده به دلیل اهمیت تحولات جمعیتی ایران در چهار دهه اخیر، موضوع محوری این مقاله مسألهشناسی تغییر ساختار خانواده با استفاده از بررسی آمار وقایع حیاتی ولادت، ازدواج و طلاق موجود در آرشیو سازمان ثبت احوال کشور است. در تحلیل تغییرات ایجادشده در ساختار خانواده، از تئوریهای گذار جمعیتی، انتخاب عقلانی و جهانیشدن، بهره گرفته شده است. با روش اسنادی و تحلیل ثانویه، به بررسی آمارهای ولادت، ازدواج، طلاق، میانگین سن مادران، تغییر گروههای سنی مادران، مقایسه ازدواج زنان و باروری براساس گروه سنی، تغییرات نسبت 100 ازدواج به طلاق، پرداخته شدهاست. نتیجه مطالعات نشان داد آمارهای وقایع حیاتی از سال 1395-1355 در استانهای خراسان بزرگ، علاوه بر تأثیر سیاستهای اجرائیشده، گویای تغییر در نگرش و عملکرد خانواده و در نتیجه، کاهش فرزندآوری، کاهش تمایل به تشکیل خانواده و ازدواج و رشد قابل تأمل طلاق است. میانگین سن مادران در هر سه استان افزایش یافتهاست. بیشترین ولادت در استانهای مذکور به مادران 29-25 سال و کمترین فرزندآوری به مادران بالای 49 سال اختصاص دارد. نتیجه مقایسه ولادتهای سال 1397 با 1389 براساس گروه سنی مادران، نشان داد که رتبه اول فرزندآوری از مادران 24-20 سال به 29-25 سال و رتبه دوم ولادت از مادران 29-25 سال به 34-30 سال تغییر یافتهاست که این امر نشان از بالارفتن سن فرزندآوری مادران در استانهای مذکور دارد. زنان کمتر از 15-24 سال ساکن روستا، بیشتر از زنان شهری در بازه سنی مشابه اقدام به فرزندآوری میکنند. بر مبنای تئوری گذار دوم جمعیتی، هرچه توسعهیافتگی در جامعهای بالاتر میرود، میزان باروری و ازدواج در آن کاهش و طلاق رشد مییابد. از طرفی تشدید روابط اجتماعی بدون مرز در قالب شبکههای گسترده ارتباطی و ارزیابی عقلانی والدین از منافع اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی داشتن فرزند، موجب تغییر نگرش و ارزشها در خانواده شده و زمینه تغییر ساختار خانواده را در استانهای مذکور فراهم نموده است.
جامعه شناسی
زهرا رجائی؛ سید علی بنی هاشمی؛ فرشته خنگی
چکیده
هدف از انجام این پژوهش بررسی و شناخت سرمایههای انسانی، معنوی و روانشناختی از منظر قرآن و نقش آن در تعالی سازمان است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفیـ تحلیلی و همبستگی است. در این پژوهش از پرسشنامه محققساخته استفاده شدهاست. این پرسشنامه حاوی سؤالات جمعیتشناختی، سؤالات مربوط به تعالی سازمانی، ...
بیشتر
هدف از انجام این پژوهش بررسی و شناخت سرمایههای انسانی، معنوی و روانشناختی از منظر قرآن و نقش آن در تعالی سازمان است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفیـ تحلیلی و همبستگی است. در این پژوهش از پرسشنامه محققساخته استفاده شدهاست. این پرسشنامه حاوی سؤالات جمعیتشناختی، سؤالات مربوط به تعالی سازمانی، سؤالات مربوط به سرمایههای انسانی، معنوی و روانشناختی از منظر قرآن و براساس طیف پنج گزینهای لیکرت است. جامعه این پژوهش، کارکنان دانشگاه علوم پزشکی بیرجند (استان خراسان جنوبی) هستند و نمونهای به تعداد 248 نفر به صورت تصادفی ساده انتخاب شدهاست. روایی پرسشنامه با نظرخواهی از استادان و پایایی آن با محاسبه آلفای کرونباخ و انجام تحلیل عاملی، تأیید شدهاست. برای تجزیهوتحلیل دادهها از نرمافزار اس. پی. اس. اس و آموس استفاده شد. همچنین شاخصهای برازش، هم برای مدل ساختاری تحقیق و هم برای مدل اندازهگیری تحقیق تأیید شد. سرمایه انسانی و سرمایه معنوی، اثر مثبت و معنیداری بر تعالی سازمانی دارند. همچنین سرمایه روانشناختی، اثر مثبت و معنیداری بر تعالی سازمانی ندارد. نتایج پژوهش نشان داد که یک سازمان متعالی با رویکردی اسلامیـ قرآنی، سازمانی است که در آن افراد در ارتباط با خدا، دیگران و خود احساس مسئولیت میکنند و با تأکید بر عواملی از قبیل قوه تعقل، کمالپذیری انسان و مهارتهای ارتباطی رفتاری، موجبات تعالی سازمانی را فراهم میآورند.
جامعه شناسی
سمیرا پور؛ حبیب اله آسوده یدکی
چکیده
در حال حاضر مسئله توانمندسازی و خودکفایی زنان سرپرست خانوار یکی از مسائل و دغدغههای اجتماعی است که نظام برنامهریزی کشور بهطور جدی با آن مواجه است. عوامل زیادی میتوانند در تقویت خودکفایی و کمک به توانمندسازی زنان سرپرست خانوار نقش داشته باشند که یکی از آنها، سبک زندگی مدبرانه است. در این تحقیق تلاش شده است تا به بررسی ...
بیشتر
در حال حاضر مسئله توانمندسازی و خودکفایی زنان سرپرست خانوار یکی از مسائل و دغدغههای اجتماعی است که نظام برنامهریزی کشور بهطور جدی با آن مواجه است. عوامل زیادی میتوانند در تقویت خودکفایی و کمک به توانمندسازی زنان سرپرست خانوار نقش داشته باشند که یکی از آنها، سبک زندگی مدبرانه است. در این تحقیق تلاش شده است تا به بررسی و تحلیل نقش سبک زندگی مدبرانه زنان سرپرست خانوار در بین مددجویان تحت پوشش کمیته امداد امامخمینی (ره) در استان خراسان رضوی پرداخته شود. گردآوری دادهها با روش پیمایشی و با ابزار پرسشنامه محققساخته انجام شده است. روایی ابزار به کمک متخصصین و پایایی مؤلفههای پرسشنامه نیز با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ بررسی و تأیید شده است. جامعه آماری مشتمل بر دو گروه از زنان سرپرست خانوار زیر 60 سال از مجموعه مددجویان کمیته امداد امامخمینی (ره) بوده است؛ گروه اول، شامل زنان درفقرمانده (کماکان تحت پوشش) و گروه دوم شامل زنان خودکفاشده (از فقر خارج شده)، بوده است. نمونهگیری به صورت تصادفی انجام و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران محاسبه و تعیین شد. تحلیل دادهها به کمک نرمافزار آماریSPSS صورت گرفت. نتایج نشان داد ویژگیهای فردی زنان سرپرست خانوار (خودشناسی قابلیتی، اجتماعیبودن، سواد اقتصادی، ویژگیهای کارآفرینانه و حسن تدبیر فردی) بین این دو گروه از زنان دارای تفاوت معنیداری است. همچنین از میان ویژگیهای فردی افراد، حسن تدبیر فردی از اولویت و اهمیت بالاتری برخوردار بوده است. درنهایت اینکه سبک زندگی مدبرانه زنان سرپرست خانوار، موجب رهایی از فقر خانواده شده و سبک زندگی فقیرانه موجب ماندگاری افراد در فقر و نهایتاً گرفتارشدن آنها در دام آسیبهای اجتماعی شده است.
جغرافیا
محمد اسکندری ثانی؛ سحر سفالگر
چکیده
کیفیت مؤلفه های کالبدی سازنده فضای شهری و ارتباط آن با احساس امنیت، فراهم کننده موجبات سرزندگی در فضای شهری است. این مقاله با هدف شناسایی مؤلفههای کالبدی و تحلیل شدت تأثیر هر کدام بر کیفیت احساس امنیت در خیابان معلم و پاسداران شهر بیرجند انجام گرفته است. شاخصهای کالبدی فضای شهری مطلوب که در احساس امنیت شهروندان تأثیرگذار ...
بیشتر
کیفیت مؤلفه های کالبدی سازنده فضای شهری و ارتباط آن با احساس امنیت، فراهم کننده موجبات سرزندگی در فضای شهری است. این مقاله با هدف شناسایی مؤلفههای کالبدی و تحلیل شدت تأثیر هر کدام بر کیفیت احساس امنیت در خیابان معلم و پاسداران شهر بیرجند انجام گرفته است. شاخصهای کالبدی فضای شهری مطلوب که در احساس امنیت شهروندان تأثیرگذار هستند، با توجه به مدل مکان پایدار، شامل عملکردی (دسترسیها و اتصالات فضا، دسترسی به حمل و نقل عمومی، اختلاط کاربری، کیفیت شبکه معابر، ایمنی پیادهرو برای گروههای خاص، حیات شبانه و کیفیت ساختار ابنیه)، تجربیـزیباییشناختی (خوانایی، کیفیت و کمیت مبلمان شهری، نورپردازی مناسب فضا، آلودگی محیطی، مقیاس و محصوریت فضا، نفوذپذیری بصری، کیفیت رنگآمیزی فضا، وجود سلسلهمراتبی از فضاهای باز، رعایت سلسله مراتب بین فضاهای همگانی و فضاهای خاص، انتظام بصری در نمای ابنیه و مالکیت) و زیست محیطی (پوشش گیاهی، شنیدهشدن صدای کمک خواهی افراد) است. با شناخت محدوده مورد بررسی، شاخص های استخراجشده از طریق پرسشنامه مورد ارزیابی قرار گرفته اند. تعداد 120 عدد پرسشنامه در اختیار کاربران فضا قرار گرفت و نتایج آن با استفاده از نرمافزار spss به روشهای ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی تحلیل شده است. یافته های حاصل نشان داد که شدت تأثیر شاخص های دسترسی به حمل و نقل عمومی، حیات شبانه، اختلاط کاربری، نورپردازی مناسب فضا، آلودگی محیطی و دسترسیها و اتصالات فضا در خیابان معلم و شاخصهای کیفیت شبکه معابر، کیفیت ساختار ابنیه، نفوذپذیری بصری، خوانایی و آلودگی محیطی در خیایان پاسداران از نظر کاربران فضا در احساس امنیت بیشتر از سایر موارد است. از جمله اقدامات مؤثر برای افزایش احساس امنیت و پویاسازی خیابان پاسداران، بهرهگیری از پتانسیل پارک وحدت و میدان قدس جهت استقرار فعالیتهای شبانه روزی در محدوده آنهاست.
جامعه شناسی
هادی براتی
چکیده
هدف پژوهش حاضر، واکاوی ادراک دختران از تأخیر سن ازدواج و دلایل آن بود که به روش ترکیبی و طرح اکتشافی متوالی انجام شده است. مشارکتکنندگان بخش کیفی پژوهش، شامل کلیه دختران مجرد بالای 27 سال در استان خراسان جنوبی بود که به دلایل آموزشی و شغلی در شهر بیرجند سکونت داشتند. در بخش کیفی با استفاده از روش نمونهگیری گلولهبرفی، 13 نفر به ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر، واکاوی ادراک دختران از تأخیر سن ازدواج و دلایل آن بود که به روش ترکیبی و طرح اکتشافی متوالی انجام شده است. مشارکتکنندگان بخش کیفی پژوهش، شامل کلیه دختران مجرد بالای 27 سال در استان خراسان جنوبی بود که به دلایل آموزشی و شغلی در شهر بیرجند سکونت داشتند. در بخش کیفی با استفاده از روش نمونهگیری گلولهبرفی، 13 نفر به عنوان مشارکتکننده انتخاب شدند و برای انتخاب نمونه آماری مناسب در بخش کمی پژوهش از روش نمونهگیری هدفمند استفاده شد و در نهایت 120 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای جمعآوری دادهها از مصاحبه نیمهساختاریافته و پرسشنامه محققساخته استفاده شد و درنهایت تجزیهوتحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار MAXQDA10 و اسمارت PLS3 انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد که عوامل مؤثر بر تأخیر سن ازدواج دختران استان خراسان جنوبی را میتوان در قالب چهار عامل اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و جمعیت شناختی تحلیل و تبیین کرد که در این بین عوامل اقتصادی (54/0) و فرهنگی (51/0) نسبت به عوامل اجتماعی و جمعیت شناختی، نقش بیشتری در تبیین پدیده تأخیر سن ازدواج دختران در استان خراسان جنوبی دارد. نتایج پژوهش نشان داد که استقلال مالی دختران و از طرف دیگر، عدم اشتغال دختران بهعنوان مهمترین مؤلفه اقتصادی مؤثر بر تأخیر سن ازدواج دختران و همچنین آداب و رسوم و نگرش منفی نسبت به مقوله ازدواج، به عنوان مهمترین مؤلفههای فرهنگی مؤثر بر تأخیر ازدواج دختران استان خراسان جنوبی محسوب میشود. بر مبنای نتایج حاصل از این پژوهش، به منظور کاهش سن ازدواج دختران، مدیران و سیاستگذاران استانی، میبایست نگاه ویژهای به حل مسائل اقتصادی و فرهنگی دختران استان خراسان جنوبی داشته باشند.
اقتصاد هنر
سمیرا اجتهادی؛ محمدعلی ابوترابی؛ مهدی حاج امینی
چکیده
این مقاله به بررسی اثر زیرساختارهای منتخب بازار هنر خوشنویسی بر درآمد هنری خوشنویسان مقیم شهر مشهد میپردازد. از آنجاکه زیرساختارها در علم اقتصاد بسیار گسترده و متنوع و بررسی تمامی آنها در قلب یک پژوهش ناممکن است، یکی از مهمترین زیرساختارهای موجد هر یک از شش ستون محیط نهادی، محیط کسبوکار، جانب عرضه، جانب تقاضا، ...
بیشتر
این مقاله به بررسی اثر زیرساختارهای منتخب بازار هنر خوشنویسی بر درآمد هنری خوشنویسان مقیم شهر مشهد میپردازد. از آنجاکه زیرساختارها در علم اقتصاد بسیار گسترده و متنوع و بررسی تمامی آنها در قلب یک پژوهش ناممکن است، یکی از مهمترین زیرساختارهای موجد هر یک از شش ستون محیط نهادی، محیط کسبوکار، جانب عرضه، جانب تقاضا، ساختار بازار و دسترسی به بازار انتخاب شده است. برای انجام این پژوهش از روش تحلیل واریانس (ANOVA) یکعاملی و دوعاملی استفاده شده و یافتهها دلالت بر آن دارند که چهار زیرساختار چندشغله بودن، درآمد روانی، کمشدن کاربرد خوشنویسی و سهم نمایشگاهها و اکسپوها و همچنین چهار اثر متقابل چندشغله بودن ـ درآمد روانی، چندشغله بودن ـ سطح بازار، چندشغله بودنـ سهم نمایشگاهها و اکسپوها، ساختار بازارـ بیثباتی قوانین و مقررات بهطور معنیداری تفاوت میان سطوح درآمد خوشنویسان را توضیح میدهند. علاوه بر پیشنهاد سیاستهای لازم برای افزایش درآمد هنرمندان، بهعنوان شرط کافی اثربخشی این سیاستها پیشنهاد میشود «یک ناظر مقرراتی یکپارچه» به شکل وزارتخانهای واحد برای بخش خلاق در ایران ایجاد شود.
برنامه ریزی شهری
محمد اسکندری ثانی؛ جواد محمد ابادی
چکیده
در حال حاضر، کارگزاران توسعه محلی، ملی و بینالمللی مختلف، راهبردهای توسعه محلی متفاوتی را در پاسخ به چالشهای زیستمحیطی انتخاب کردهاند. یکی از راهبردها سبزکردن اقتصاد از طریق توسعه مشاغل سبز است؛ مشاغلی که با کاهش مصرف انرژی و مواد خام، محدودکردن تولید گازهای گلخانهای، بهحداقلرساندن پسماند، آلودگی، حفاظت و احیای ...
بیشتر
در حال حاضر، کارگزاران توسعه محلی، ملی و بینالمللی مختلف، راهبردهای توسعه محلی متفاوتی را در پاسخ به چالشهای زیستمحیطی انتخاب کردهاند. یکی از راهبردها سبزکردن اقتصاد از طریق توسعه مشاغل سبز است؛ مشاغلی که با کاهش مصرف انرژی و مواد خام، محدودکردن تولید گازهای گلخانهای، بهحداقلرساندن پسماند، آلودگی، حفاظت و احیای اکوسیستم، اثرات زیستمحیطی را کاهش میدهند. پژوهش حاضر با رویکرد آیندهنگاری به شناسایی مهمترین عوامل مؤثر در وضعیت آینده مشاغل سبز پایدار شهر بیرجند و بررسی میزان و چگونگی تأثیرگذاری این عوامل بر یکدیگر میپردازد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش گردآوری اطلاعات، ترکیبی از روشهای اسنادی و پیمایشی و از نظر ماهیت براساس روشهای جدید علم آیندهنگاری، تحلیلی و اکتشافی است که با بهکارگیری ترکیبی از مدلهای کمی و کیفی انجام شده است. در ابتدا تعداد 40 متغیر اولیه در قالب 10 بخش کلی بهروش دلفی از تعداد 15 نفر از نخبگان و دانشگاهیانِ مطلع با مشاغل سبز شناسایی شد. سپس متغیرهای اولیه در چهارچوب ماتریس اثر متقاطع در نرمافزار میکمک تعریف شد. با نظر نخبگان در چارچوب ماتریس اثرات متقاطع به متغیرها بر مبنای میزان تأثیرگذاری و تأثیرپذیری آنها با اعدادی در طیف 0 تا 3، امتیاز داده شد. درنهایت عوامل کلیدی و پیشرانهای مؤثر در وضعیت آینده مشاغل سبز شهر بیرجند استخراج شد که سه عامل مدیریت سبز، وضع قانون و مقررات و آییننامه و بازکاهی (حداقل پسماند و آلودگی) از مهمترین و مؤثرترین پیشرانها در تبیین چشمانداز آینده مشاغل سبز پایدار شهر بیرجند شناخته شد.
قاسم اکبری؛ عمران راستی؛ جواد میکانیکی
دوره 11، شماره 1 ، آذر 1395، ، صفحه 23-47
چکیده
موضوع طراحی و گزینش یک نظام انتخاباتی مطلوب و کارآمد همواره از دغدغه ها و مباحث مهم در میان صاحب نظران عرصه جغرافیای انتخابات و مسؤولین امر بوده است و اندیشمندان و صاحب نظران این حوزه، نظریات گوناگونی در این خصوص مطرح داشته اند. در همین راستا در کشور ما نیز، طرح استانی شدن انتخابات مجلس شورای اسلامی قریب به دو دهه در ادوار مختلف ...
بیشتر
موضوع طراحی و گزینش یک نظام انتخاباتی مطلوب و کارآمد همواره از دغدغه ها و مباحث مهم در میان صاحب نظران عرصه جغرافیای انتخابات و مسؤولین امر بوده است و اندیشمندان و صاحب نظران این حوزه، نظریات گوناگونی در این خصوص مطرح داشته اند. در همین راستا در کشور ما نیز، طرح استانی شدن انتخابات مجلس شورای اسلامی قریب به دو دهه در ادوار مختلف مجلس، مطرح و عرصه ای برای تقابل استدلال های موافقان و مخالفان این طرح بوده است. طراحان این طرح، از طریق تغییر حدود و مقیاس حوزه های انتخابیه از سطح فعلی شهرستان ها به سطح استان، در صدد رسیدن به اهدافی از جمله ارتقای سطح کیفی مجلس، ارتقای فرهنگ تحزب، افزایش میزان مشارکت مردم و احزاب در انتخابات، کاهش تخلفات انتخاباتی نظیر خرید و فروش رأی و جری مندرینگ، کاهش رقابت های خشونت آمیز فرقه ای و قومی و نهایتاً دستیابی به نظام انتخاباتی عادلانه تر هستند. علی رغم مزایا و محاسن ذکر شده از سوی موافقان، معایب و کاستی های فراوانی نیز از جانب مخالفان مطرح شده که هر یک در جای خود قابل تأمل اند و نشان می دهد که برخلاف داشتن اهداف خوب و عادلانه، این طرح پیامدهای منفی و گاهاً ناعادلانه متعددی نیز به دنبال خواهد داشت. در این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی به بررسی یکی از ابعاد پیامدهای اجرای این طرح در زمینه تمرکز گرایی و تمرکززدایی در سطح استان ها پرداخته می شود. تجزیه و تحلیل یافته ها حاکی از آن است که طرح استانی شدن انتخابات، علی رغم اهداف و دعاوی طراحان و موافقان، سبب تشدید تمرکز گرایی در سطح ملی و استانی، انزوای مناطق حاشیه ای و کم جمعیت و کاهش مشارکت مردم این مناطق در انتخابات، بویژه انتخابات مجلس شورای اسلامی خواهد شد. تحلیل و مقایسه وزن آرای حوزه های انتخابیه استان خراسان جنوبی با یکدیگر، بیانگر غلبه فاحش دو شهرستان بیرجند و قاینات و علی الخصوص شهر بیرجند بر سایر مناطق و حوزه های انتخابیه استان است که در صورت استانی شدن انتخابات، توجه و تمرکز شدید همه ی کاندیداها به این شهر و مغلوب شدن سایر حوزه ها در برابر وزن بالای آن، علاوه بر تشدید تمرکز گرایی، با توجه به پراکنش و بافت قومی استان، تنش آفرین خواهد بود.The issue of designing and selection of an optimal and efficient electoral system has always been a matter of concern and important discussion among experts in the field of electoral geography and officials, and scholars and experts in this field have put forward various theories hereof.In this regard, in our country (Iran), provincial parliamentary elections plan has been raised at different periods in the parliament nearly two decades, and it has been an arena for confrontation of arguments of proponents and opponents of this project. The designers of this plan, by changing the scope and scale of the current level of city electorates to the province electorates try to achieve goals such as: improving the quality level of Parliament, promoting the culture of partisanship, increasing the participation rate of citizens and political parties in the elections, reduction of electoral violations such as vote buying and Jerry Mandring, reducing violently sectarian and ethnic rivalries and ultimately achieving a more equitable electoral system.Despite the advantages and benefits cited by proponents, also many disadvantages and shortcomings have been proposed by the opponents that each one is considerable in its place and shows that contrary to good and fair goals, this plan will be followed by numerous negative and sometimes unfair consequences. This paper, with a descriptive-analytical approach, investigates one aspect of the consequences of this plan on centralization and decentralization in the provinces. Analysis of the findings of this study indicate that despite the claims and goals of designers and proponents, the provincial elections plan will cause the aggravation of centralization at the national and provincial level, isolation of sparsely populated and marginal areas and reduction of participation rate of these areas in election, especially parliamentary elections. Analysis and comparing the weight of the votes of the electorates of South Khorasan province represents egregious predominance of Birjand and Qaenat cities, especially the city of Birjand on other regions and electorates of the province which in case of provincial elections, sharp focus and attention of all candidates on this city and defeat of the other electorates against its high weight, in addition to intensification of centralization, according to the provincial ethnic distribution, will result in tensions.
آرزو پایدارفرد؛ محمد خزائی
دوره 9، شماره 4 ، شهریور 1394، ، صفحه 29-56
چکیده
در هنر معماری دوره قاجاریه، گچ بری و در هنر معماری دوره پهلوی اول (9921-0231 ش.)، آجرکاری شاخص و حائز اهمیت است. خانه آراسته از بناهای دوره قاجاریه واقع در شهرستان بیرجند است که به دلیل نقوش متنوع و نمادین گچ بری، قابل تحلیل و بررسی است. مهم ترین تزیینات این بنا نقوش گیاهی با انواع گل و برگ های نخلی و اسلیمی و قاب اسلیمی، نقش خورشید، پیکار ...
بیشتر
در هنر معماری دوره قاجاریه، گچ بری و در هنر معماری دوره پهلوی اول (9921-0231 ش.)، آجرکاری شاخص و حائز اهمیت است. خانه آراسته از بناهای دوره قاجاریه واقع در شهرستان بیرجند است که به دلیل نقوش متنوع و نمادین گچ بری، قابل تحلیل و بررسی است. مهم ترین تزیینات این بنا نقوش گیاهی با انواع گل و برگ های نخلی و اسلیمی و قاب اسلیمی، نقش خورشید، پیکار شیر و اژدها، قطاربندی گچی، فرم طاق نماها و سر ستون ها است. حسینیه آراسته از بناهای دوره پهلوی اول در شهرستان بیرجند است که دارای آجرچینی بسیار متنوع و رگ چینی های آجری قابل توجهی چون توپی، چلیپایی، جناغی و کتیبه های گچی مذهبی و نقش مایه دو شیر است. مسأله پژوهش حاضر آشکار می کند که تاکنون درباره ی این دو بنای تاریخی به جز گزارش های میراث فرهنگی و پایگاه بافت تاریخی شهرستان بیرجند هیچ گونه بررسی جدی صورت نگرفته است. دو بنا با وجود تزیینات غنی وابسته به معماری، به طور جامع معرفی نشده و تزیینات آن مورد بررسی و تحلیل قرار نگرفته است. بنابراین هدف از پژوهش حاضر معرفی این دو بنای معتبر اما ناشناخته در قطب فرهنگی شمال شرق کشور و هم چنین بررسی و تحلیل نقش مایه های این دو بنا و مضامین آنهاست. یافته های این مقاله آشکار می کند که نقوش گچ بری خانه آراسته برگرفته از هنر گچ بری ساسانی است. حسینیه آراسته با توجه به کارکرد مذهبی آن، از نقش مایه هایی با مضامین مذهبی، چون کتیبه های روایات و نقش مایه دو شیر در دوجانب کتیبه ها بهره برده است. نقش مایه هایی چون نقش خورشید، نقش مایه شیر و نبرد شیر و اژدها از نقوش کلیدی دو بناست که علاوه بر پیشینه تاریخی، مفاهیمی نمادین و مذهبی دارند. شیوه گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و راهنمایی از استادکاران با سابقه استان خراسان جنوبی و نمونه های تصویری از عکاسی دو بنا بدست آمده است. روش پژوهش توصیفی - تحلیلی و در مواردی تطبیقی است.
مفید شاطری؛ عمران راستی
دوره 12، شماره 1 ، آذر 1396، ، صفحه 31-58
چکیده
چوقف با کارکردهای متنوع خود و جایگاه ویژه اش در فرهنگ تشیع از جنبه های مختلف جامعه شناختی، اقتصادی، تاریخی، کالبدی، فرهنگی، سیاسی و غیره می تواند مورد بررسی قرار گیرد. موقوفات در تأسیس و تداوم حیات نهادها و مراکز دینی، مذهبی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی عام المنفعه تأثیر فراوانی داشته و منشأ اثرات فراوان بوده اند. در این پژوهش ...
بیشتر
چوقف با کارکردهای متنوع خود و جایگاه ویژه اش در فرهنگ تشیع از جنبه های مختلف جامعه شناختی، اقتصادی، تاریخی، کالبدی، فرهنگی، سیاسی و غیره می تواند مورد بررسی قرار گیرد. موقوفات در تأسیس و تداوم حیات نهادها و مراکز دینی، مذهبی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی عام المنفعه تأثیر فراوانی داشته و منشأ اثرات فراوان بوده اند. در این پژوهش که به کمک شیوه اسنادی و با رویکردی تاریخی تهیه شده، سعی بر این بوده تا تأثیرات اجتماعی - فرهنگی وقف در دو بخش اثرات مستقیم و غیرمستقیم مورد کنکاش قرار گیرد. نتایچ بازخوانی اولیه اسناد مربوطه، بیانگر تنوع کارکردی نهاد وقف و مصارف موقوفات در فرهنگ تشیع به طور عام و در محدوده مورد مطالعاتی، به طور خاص است و این ویژگی، نهاد وقف را در مذهب تشیع نسبت به وقف و موقوفات در سایر مذاهب، متمایز و ممتاز می سازد. پشتوانه مالی موقوفات ضمن تأثیرات مستقیم در حوزه های متعدد ازجمله در حوزه بیان و نشر معارف دین اسلام و مذهب تشیع، به انسجام اجتماعی، افزایش امنیت اجتماعی و همدلی و همگرایی بیشتر در بین مردم، به خصوص در جامعه تشیع منطقه شرق ایران به عنوان یک منطقه مرزی، کمک مؤثری نموده است. نهاد وقف هم چنین با تحکیم، تثبیت و تقویت پایگاه های تشیع ازجمله مساجد، حسینیه ها، مراسم مذهبی از قبیل عزاداری و تأسیس و اداره مدارس علوم دینی در خاور ایران به افزایش قلمرو مؤثر ملی در دوره حکومت های شیعی و حفظ و تقویت قلمروهای ژئوپلیتیکی و ایدئولوژیکی تشیع انجامیده است.Waqf with its various functions and its special position in the Shi›ite culture can be investigated from various aspects of sociological, economic, historical, physical, cultural, political, and so on. Waqf has been very influential in the establishment and continuity of institutions and religious, religious, cultural, economic, and social centers of the welfare community and has been the source of many influences. In this research, in a documentary and historical approach, it has been tried to investigate the effects of social and cultural Waqf in two parts of direct and indirect effects. The initial readings of the relevant documents indicate the functional diversity of the waqf institution and the expenditures of the endowments in the Shi›i culture, and in particular in the field of study. This feature distinguishes the waqf entity in the Shi›a religion in relation to waqf and endowments in other religions. The financial backing of the endowments, while having direct effects on issues such as the dissemination of the teachings of the religion of Islam and the Shiite religion, contributes significantly to social cohesion, increased social security and empathy and convergence among the people, especially in the Shia community of the eastern region as A borderland. Waqf also consolidates, consolidates and strengthens Shiite bases including mosques, Husayniyahs, religious ceremonies such as mourning and the establishment and administration of religious scholar schools in the east of Iran to increase the effective national territory during Shi›a rule and to preserve and strengthen geopolitical territories and the ideology of Shiism.
محمد اسکندری ثانی؛ الهه کاوسی؛ فرشته فکوری
دوره 10، شماره 1 ، بهمن 1394، ، صفحه 21-39
چکیده
امروزه بافت های تاریخی و قدیمی به عنوان هسته مرکزی شهر با مشکلات متعدد اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و دسترسی مواجه هستند. راهبردهای برخورد با این بافت ها در دوران پست مدرن به احیاء و ساماندهی بافت های تاریخی و قدیمی و حداکثر بهره وری از مرکز شهر به عنوان یکی از اصول اساسی توسعه پایدار شهری توجه دارد. توقفگاه های طبقاتی یکی از مراکز خدماتی ...
بیشتر
امروزه بافت های تاریخی و قدیمی به عنوان هسته مرکزی شهر با مشکلات متعدد اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و دسترسی مواجه هستند. راهبردهای برخورد با این بافت ها در دوران پست مدرن به احیاء و ساماندهی بافت های تاریخی و قدیمی و حداکثر بهره وری از مرکز شهر به عنوان یکی از اصول اساسی توسعه پایدار شهری توجه دارد. توقفگاه های طبقاتی یکی از مراکز خدماتی است که به منظور کاهش آمد و شد در مناطق مرکزی شهر، به عنوان یکی از راهکارهای مؤثر، می تواند مدنظر قرار گیرد. شهر بیرجند با توجه به موقعیت اجتماعی و اقتصادی و سیاسی و دانشگاهی، ضرورت مطالعه و برنامه ریزی حمل و نقل را در قسمت های مرکزی و بافت فرسوده می طلبد. از این رو، با توجه به اهمیت موضوع، در تحقیق حاضر به مکان یابی توقفگاه های طبقاتی در محدوده مرکزی شهر بیرجند، با به کارگیری سامانه اطلاعات جغرافیایی و روش های محاسباتی نظیر تحلیل سلسله مراتبی پرداخته شده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی مبتنی بر جمع آوری اطلاعات میدانی و اسنادی در سطح شهر در راستای ایجاد لایه های اطلاعاتی و هم چنین سازمان های مرتبط می باشد. تحلیل نقشه ها نیز بر اساس روش AHP مبتنی بر مقایسه زوجی می باشد. نتایج نشان داد که جهت مکان بهینه توقفگاه های طبقاتی مهمترین مورد، معیار فاصله از مراکز اداری با وزن نهایی 38 .0 می باشد. پس از تطابق نقشه نهایی با واقعیت زمینی، زمینهای با مساحت بالای 2000 متر مربع، فاقد کاربری فضای سبز و توقفگاه های عمومی، برای ایجاد توقفگاه طبقاتی محدوده مرکزی شهری بیرجند مطلوب تشخیص داده شد.
مریم خدابخشی؛ مریم سلامی
دوره 11، شماره 3 ، خرداد 1396، ، صفحه 23-45
چکیده
هدف این پژوهش بررسی وضعیت فرایند بازاریابی براساس مدل چهارپی (4P) در کتابخانه های دانشگاهی شهر بیرجند است. پژوهش حاضر توصیفی – پیمایشی می باشد. جامعه آماری این پژوهش تا پایان دی ماه سال 1395، 50 نفر بوده است. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه ای است که ضریب پایایی آن با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ0/916 محاسبه شد. تجزیه و تحلیل ...
بیشتر
هدف این پژوهش بررسی وضعیت فرایند بازاریابی براساس مدل چهارپی (4P) در کتابخانه های دانشگاهی شهر بیرجند است. پژوهش حاضر توصیفی – پیمایشی می باشد. جامعه آماری این پژوهش تا پایان دی ماه سال 1395، 50 نفر بوده است. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه ای است که ضریب پایایی آن با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ0/916 محاسبه شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 24 در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی انجام شد. در سطح آمار توصیفی از فراوانی، درصد فراوانی، میانگین و انحراف معیار در قالب جداول استفاده شد. در سطح آمار استنباطی از آزمون های تی تک نمونه ای، تی مستقل، تحلیل واریانس یک راهه و t2 هتلینگ استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده ها در سطح اطمینان 95% انجام شده است. نتایج نشان داد که میانگین مؤلفه های بازاریابی براساس مدل Four p در کتابخانه های دانشگاهی شهر بیرجند بیشتر از سطح متوسط است و در حد مطلوبی قرار دارد، به طوری که مؤلفه مکان با میانگین 10/4، مؤلفه تبلیغ با میانگین 79/3، مؤلفه قیمت با میانگین 77/3 و مؤلفه محصول با میانگین 76/3 به ترتیب، اولویت اول تا چهارم را به خود اختصاص داده اند. طبق یافته ها، متغیر های جمعیت شناختی (جنسیت، تحصیلات، محل خدمت) با هیچ یک از مؤلفه های فرایند بازاریابی، تفاوت معنی داری ندارند، ولی متغیر سن، تنها در مؤلفه قیمت و تبلیغ، تفاوت معنی داری نشان می دهد. نتایج این پژوهش می تواند در افزایش بهبود فرایند بازاریابی در کتابخانه های دانشگاهی تأثیر بسیاری بگذارد و در تصمیم گیری مدیران برای کارایی بهتر کتابخانه ها در عصر الکترونیک مفید واقع شود.AbstractThe purpose of this study was to investigate the status of marketing process based on the 4P model in university libraries of Birjand city. This research is a descriptive-survey. The statistical population of this study was 50 people by the end of January, 2017. The data gathering tool was a questionnaire whose reliability coefficient was calculated using Cronbach’s alpha formula 0.916. Data analysis was done using SPSS software version 24 on two levels of descriptive and inferential statistics. At the level of descriptive statistics, abundance, frequency, mean, and standard deviation were used in the form of tables. At the level of inferential statistics, one-sample t-test, independent t-test, one way analysis of variance and T2 hoteling were used. Data analysis has been performed at 95% confidence level. The results showed that the average of marketing components based on Four P model in university libraries of Birjand is more than average and is in the optimal level, so that the location component with an average of 4.10, ad component with 3.79 mean, component prices with a mean of 3.77 and a component of the product with an average of 3.76, respectively, have priority from first to fourth. According to the findings, demographic variables (sex, education, place of service) have no significant difference with any of the components of the marketing process, but the age variable shows only a significant difference in the price component and the ad. The results of this research can greatly enhance the improvement of the marketing process in academic libraries and help managers make better decisions about libraries in the electronic age.
محمد حسن شربتیان
چکیده
سلامت اجتماعی عبارت است از ارزیابی توانایی انجام مؤثر، کارآمدی عملکردها، مهارتها و نقشهای اجتماعی فرد در جامعه تعریف می شود. هدف از نوشتار حاضر ارزیابی وضعیت سلامت اجتماعی زنان شهر فردوس بوده است. این تحقیق بر مبنای نظریه کییز و با روش پیمایشی از نوع توصیفی انجام شده، جامعه آماری آن را زنان20 تا 45 ساله شهر فردوس در سال 1395 تشکیل ...
بیشتر
سلامت اجتماعی عبارت است از ارزیابی توانایی انجام مؤثر، کارآمدی عملکردها، مهارتها و نقشهای اجتماعی فرد در جامعه تعریف می شود. هدف از نوشتار حاضر ارزیابی وضعیت سلامت اجتماعی زنان شهر فردوس بوده است. این تحقیق بر مبنای نظریه کییز و با روش پیمایشی از نوع توصیفی انجام شده، جامعه آماری آن را زنان20 تا 45 ساله شهر فردوس در سال 1395 تشکیل میدهند که براساس فرمول کوکران 304 نفر به روش نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب شدهاند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه استاندارد شده سلامت اجتماعی کییز است؛ و میزان آلفای کرونباخ آن برابر با 724/0 در حد متوسط بدست آمده است. نتایج نشان داد که میانگین سنی بین گروه سنی 20 تا 24 ساله بیشتر از سایر گروهها بوده است؛ و 66% جامعه زنان متأهل و در حدود 42% زنان تحصیلات دانشگاهی داشتهاند .در بین متغیرهای زمینهای مورد سنجش در این پژوهش، میزان درآمد ماهیانه خانوار رابطه معناداری با سلامت اجتماعی داشته است. میانگین بهرهمندی زنان از شاخصهای سلامت اجتماعی در حد متوسط رو به بالا (64%) بوده است. از میان میانگین مؤلفههای سلامت اجتماعی به ترتیب انطباق اجتماعی (39/24%)، پذیرش اجتماعی (71/22%)، شکوفایی اجتماعی (44/21%)، انسجام اجتماعی (41/19%) و سهمداشت اجتماعی (41/16%) حائز اهمیت بوده است. با توجه به نتایج باید اشاره به این کرد که وضعیت سلامت اجتماعی زنان در راستای توانمندی ها،عملکردها،سطوح مهارت های اجتماعی و نقش های جمعی زندگی از موقعیت مناسب و روبه بالایی برخوردار است.
سوده مقصودی؛ سعیده درویشی؛ مریم امیرآبادی
چکیده
شیوه های فرزندپروری، روش هایی است که والدین برای تربیت فرزندان خود به کار می گیرند. در این پژوهش سعی بر آن شده است که رابطه ی بین شیوه های فرزندپروری والدین و اختلالات رفتاری در نوجوانان مورد بررسی قرار گیرد. این تحقیق به روش پیمایشی از نوع توصیفی- تبیینی و همبستگی انجام شده است. بر اساس نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، 250 دانش آموز ...
بیشتر
شیوه های فرزندپروری، روش هایی است که والدین برای تربیت فرزندان خود به کار می گیرند. در این پژوهش سعی بر آن شده است که رابطه ی بین شیوه های فرزندپروری والدین و اختلالات رفتاری در نوجوانان مورد بررسی قرار گیرد. این تحقیق به روش پیمایشی از نوع توصیفی- تبیینی و همبستگی انجام شده است. بر اساس نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، 250 دانش آموز مدارس دخترانه و پسرانه کاردانش شهرستان بیرجند انتخاب شدند و به پرسشنامه شیوه فرزندپروری بامریند (1972) و اختلالات رفتاری راتر (1967) پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش رگرسیون همزمان استفاده شد. نتایج تحلیل رگرسیون برای اختلال رفتاری کلی نشان داد شیوه ی فرزندپروری مقتدرانه، قوی ترین پیش بینی کننده است و متغیرهای شیوه ی فرزندپروری مستبدانه، سن پدر، شیوه ی فرزندپروری سهل گیرانه، تحصیلات مادر، جنسیت دانش آموز و سن مادر به ترتیب در مراحل بعدی قرار می گیرند و حدود 16 درصد از واریانس متغیر ملاک را تبیین نموده اند. بنابراین بین شیوه های فرزندپروری مقتدرانه با متغیرهای اضطراب، ناسازگاری اجتماعی و رفتار ضد اجتماعی رابطه ی مسقیم، بین شیوه ی فرزندپروری مستبدانه با متغیرهای اضطراب، ناسازگاری اجتماعی و رفتار ضد اجتماعی و هم چنین بین شیوه فرزندپروری سهل گیرانه و رفتار ضد اجتماعی رابطه ی معکوس وجود دارد.
یعقوب زارعی
دوره 12، شماره 2 ، اسفند 1396، ، صفحه 25-54
چکیده
در نظام سلامت، مدیریت و تخصیص بهینه منابع از اهمیت بسزایی برخوردار است. به طوری که امروزه یکی از اقدامات اساسی جوامع توسعه یافته در جهت تحقق عدالت اجتماعی، کاهش شکاف های منطقه ای در حوزه بهداشت و درمان است. در همین راستا، نحوه توزیع خدمات بهداشتی- درمانی به عنوان یکی از اصلی ترین مؤلفه های سنجش به شمار می رود که می تواند عملکرد ...
بیشتر
در نظام سلامت، مدیریت و تخصیص بهینه منابع از اهمیت بسزایی برخوردار است. به طوری که امروزه یکی از اقدامات اساسی جوامع توسعه یافته در جهت تحقق عدالت اجتماعی، کاهش شکاف های منطقه ای در حوزه بهداشت و درمان است. در همین راستا، نحوه توزیع خدمات بهداشتی- درمانی به عنوان یکی از اصلی ترین مؤلفه های سنجش به شمار می رود که می تواند عملکرد نظام سلامت در یک گستره فضایی را به صورت واضح به تصویر کشد. از همین رو، پژوهش حاضر نیز با هدف تبیین و سنجش عملکرد نظام سلامت در تخصیص خدمات بهداشتی- درمانی در استان خراسان شمالی انجام گردید. نوع پژوهش کاربردی است که روش تحقیق آن توصیفی- تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات از نوع کتابخانه ای و ابزار جمع آوری آن مبتنی بر اطلاعات رایج آمارنامه سرشماری عمومی نفوس و مسکن (بویژه سالنامه آماری سال 1393 استان خراسان شمالی) بوده است. جامعه آماری پژوهش، کلیه شهرستان های استان خراسان شمالی بوده است که جهت سنجش سطح توسعه آنها، 20 مؤلفه در قالب شاخص های توسعه از آمارنامه رسمی استان استخراج و با استفاده از روش تاپسیس و تحلیل مؤلفه های اصلی مورد بررسی قرار گرفت. تحلیل یافته های پژوهش نشان داد بجنورد با ضریب 76/0 توسعه یافته ترین شهرستان و رازوجرگلان با ضریب 10/0 محروم ترین شهرستان استان به لحاظ توسعه در بخش بهداشت و درمان است. نتایج همچنین ضمن نشان دادن عدم تناسب بین توزیع خدمات بهداشتی- درمانی و نیازهای جمعیتی شهرستان ها، از حاکم بودن یک محرومیت کلی در بخش بهداشت و درمان استان خراسان شمالی حکایت داشت.
مهدی ثقفی؛ اعظم پوریوسف
چکیده
هدف از انجام این پژوهش بررسی امکانسنجی استقرار روش کارت ارزیابی متوازن جهت ارزیابی عملکرد شرکت های مستقر در شهرک صنعتی بیرجند است. یکی از روشهای ارزیابی عملکرد سازمان، روش کارت امتیازی متوازن میباشد که به بررسی تمامی جنبههای سازمان میپردازد. در این پژوهش، چهار دیدگاه مربوط به ارزیابی متوازن شامل دیدگاه مالی، مشتری، فرایندهای ...
بیشتر
هدف از انجام این پژوهش بررسی امکانسنجی استقرار روش کارت ارزیابی متوازن جهت ارزیابی عملکرد شرکت های مستقر در شهرک صنعتی بیرجند است. یکی از روشهای ارزیابی عملکرد سازمان، روش کارت امتیازی متوازن میباشد که به بررسی تمامی جنبههای سازمان میپردازد. در این پژوهش، چهار دیدگاه مربوط به ارزیابی متوازن شامل دیدگاه مالی، مشتری، فرایندهای داخلی و یادگیری و رشد از دو بعد وضعیف فعلی و آرمانی مورد بررسی قرار میگیرد. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر اجرا، توصیفی- پیمایشی و از ابزار پرسشنامه در قالب مقیاس پنج رتبهای لیکرت استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که امکان استقرار راهبردهای شرکت با رویکرد کارت امتیازی متوازن امکانپذیر است. همچنین میتوان گفت که شرکتها به اهمیت معیارهای غیرمالی نیز در ارزیابی عملکرد پی بردهاند ولی از ارزیابی متوازن بهطور مستمر استفاده نمیکنند.
سیدعلیرضا افشانی؛ حسین عباس نژاد
چکیده
چکیدهیکی از مؤلفههای اساسی در توسعه هر جامعهای، مشارکت و عدم انزوای اجتماعی افراد آن جامعه است. پایین بودن سطح میزان انزوای اجتماعی، در هر جامعهای پیشنیاز هر گونه توسعه اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی محسوب شده است. آگاهی از وضعیت انزوای اجتماعی ساکنان یک اجتماع، نقش مؤثری در شناخت چالشها و راهکارهای توسعه یک جامعه داشته ...
بیشتر
چکیدهیکی از مؤلفههای اساسی در توسعه هر جامعهای، مشارکت و عدم انزوای اجتماعی افراد آن جامعه است. پایین بودن سطح میزان انزوای اجتماعی، در هر جامعهای پیشنیاز هر گونه توسعه اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی محسوب شده است. آگاهی از وضعیت انزوای اجتماعی ساکنان یک اجتماع، نقش مؤثری در شناخت چالشها و راهکارهای توسعه یک جامعه داشته و به برنامهریزی در جهت رسیدن به توسعه پایدار در جامعه کمک خواهد نمود. به عقیده بسیاری از محققین و صاحبنظران، یکی از عواملی که نقش قابل ملاحظهای در کاهش میزان انزوای اجتماعی دارد، دینداری است. لذا پژوهش حاضر در صدد است تا رابطه بین دینداری، با انزوای اجتماعی را در بین شهروندان شهر مشهد مورد بررسی قرار دهد. روش این تحقیق پیمایشی بوده و جمعآوری دادهها به کمک پرسشنامه محققساخته دینداری و پرسشنامه استاندارد انزوای اجتماعی (دییونگ گیرولد) صورت گرفته و روایی بهصورت محتوایی احراز شده است و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 323 نفر تعیین شده است. پرسشنامه در سطح شهر مشهد توزیع و با روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای اجرا شده و دادههای تحقیق در دو بخش توصیفی و استنباطی با استفاده از نرمافزارهای SPSS و اموس مورد تحلیل قرار گرفته است. یافتههای تحقیق حاکی از آن است که میانگین نمرات پاسخگویان به لحاظ انزوای اجتماعی در سطح کمی پایینتر از حد متوسط (90/28 در مقایسه با میانگین نظری 33) و از لحاظ میزان دینداری در سطح بیشتر از حد متوسط (61/86 در مقایسه با میانگین نظری 72) قرار دارند. همچنین آزمون فرضیه اصلی تحقیق نشان داد رابطه معکوس و معناداری (173/0-) بین دینداری و انزوای اجتماعی وجود دارد و بین سطح دینداری بر حسب وضعیت تأهل و جنسیت و سطح انزوای اجتماعی بر حسب وضعیت تأهل و جنسیت، تفاوت معناداری مشاهده نمیشود. نتایج این تحقیق، همسو با دیدگاه جامعهشناسان بزرگی همچون استارک، بین بریچ، برگر، یونگ، ویلسون، دورکیم، پوتنام، اُدی و یینگر است که معتقدند رابطه معناداری بین دینداری و انزوای اجتماعی وجود دارد.
مسلم خسروی زارگز؛ سمیه حمیدی؛ لیلا برکی
دوره 10، شماره 2 ، اسفند 1394، ، صفحه 31-55
چکیده
ادب نامه و شهریار را می توان دو اثری دانست که در آن ها توصیه هایی به پادشاه از سوی اندیشمندانی به دور از عرصه قدرت شده است. اولین اثر، از سوی نزاری قهستانی در ایران عصر مغول و توسط ادیبی طرد شده از دربار آل کرت و دومی توسط ماکیاولی، فیلسوف ایتالیایی و مورد غضب نظام سیاسی بیزانس، نگاشته شد. به رغم تفاوت زمانی و محیطی، عزلت سیاسی، ...
بیشتر
ادب نامه و شهریار را می توان دو اثری دانست که در آن ها توصیه هایی به پادشاه از سوی اندیشمندانی به دور از عرصه قدرت شده است. اولین اثر، از سوی نزاری قهستانی در ایران عصر مغول و توسط ادیبی طرد شده از دربار آل کرت و دومی توسط ماکیاولی، فیلسوف ایتالیایی و مورد غضب نظام سیاسی بیزانس، نگاشته شد. به رغم تفاوت زمانی و محیطی، عزلت سیاسی، دلگیری از صاحبان قدرت و سودای بازگشت به قدرت از جمله دغدغه های اساسی نگارندگان بوده است که سبب شکل گیری نگاه مشابهی به عرصه ی سیاست از سوی این دو اندیشمند شده است. در این نوشتار تلاش می شود با روش هرمنوتیک اسکینر و با تأکید بر تأثیر زمینه های اجتماعی و سیاسی ظهور متن، به تحلیل نحوه نگرش به مفهوم سیاست در ادب نامه و شهریار پرداخته شود.
ملیحه رستم زاده؛ نادر صنعتی شرقی
دوره 10، شماره 3 ، خرداد 1395، ، صفحه 31-54
چکیده
ادبیات نظری و یافته های تجربی نشان دهنده طیف وسیعی از معیارهای مختلف در زمینه همسرگزینی می باشد. در این پژوهش تلاش شده است که با روش کیفی، راهبرد روش رویش نظری و کسب داده از موقعیت واقعی کنشگران، به درک بهتری از معیارهای همسرگزینی دست یابد. داده های این پژوهش از طریق نمونه گیری هدفمند و مصاحبه روایتی نیمه ساختارمند با جوانان (دختر ...
بیشتر
ادبیات نظری و یافته های تجربی نشان دهنده طیف وسیعی از معیارهای مختلف در زمینه همسرگزینی می باشد. در این پژوهش تلاش شده است که با روش کیفی، راهبرد روش رویش نظری و کسب داده از موقعیت واقعی کنشگران، به درک بهتری از معیارهای همسرگزینی دست یابد. داده های این پژوهش از طریق نمونه گیری هدفمند و مصاحبه روایتی نیمه ساختارمند با جوانان (دختر و پسر) شهر مشهد صورت گرفته و بعد از تحلیل، تعداد سیزده مقوله که بیانگر اولویت های همسرگزینی افراد بود، استخراج گردید. این مقوله ها عبارتند از قیافه و ظاهر، ویژگی جسمی، منشی و رفتاری (خلق و خوی) ویژگی شخصیتی و روحی، تناسب ارزش های اجتماعی و فرهنگی، داشتن شناخت پیشین، روابط عاطفی و احساسی، امنیت داشتن، استقلال داشتن، تعهد داشتن، تناسب اعتقادی، احترام متقابل و درک کردن. در نهایت تقابل های دوقطبی به عنوان مقوله هسته انتخاب شده است (طبقه، تحصیلات، جنسیت، مذهبی بودن و منطقی بودن). با عنایت به این مقولات هسته و در پایان دو الگو و مدل متفاوت برای دختران و پسران ترسیم گردید، این دو الگو نشان می دهد که انتخاب های دختران و پسران در هر الگو، آمیخته از نظریات مختلف از جمله نظریه همسان همسری، نظریه انتخاب عقلانی، نظریه روابط فردی و نظریه پالایش می باشد. Theoretical literature and experimental findings reveal a vast spectrum of different criteria in mate-selection.This study tries to achieve a better understanding of mate-selection criteria by adopting a qualitative method, using Grand theory strategy and getting data from actual situation of agents. The data has been gathered by purposeful sampling and semi-structured narrative interview with Mshhad city ̓ s youth (girls and boys). Analyzing the data, 13 categories, which showed people ̓ s priorities in mate-selection, were extracted. These categories consist of countenance, physical conditions, character, personality and psychic trait, symmetry of social and cultural values, having former cognition, emotional and affective relations, having safety, having independence, having commitment, faith congruency, mutual respect and understanding, and finally bi-polar dissimilarities (class, education, sex, being religious and reasonable) were selected as core categories.According to these core categories, two different paradigmatic models were delineated for girls and boys. These two models show that girls and boys ̓ choices in each model is a mix of diverse theories such as equal partnership theory, intellectual selection theory, interpersonal relationship theory and filter theory.
مریم سلامی؛ عصمت نجفی
دوره 11، شماره 4 ، شهریور 1396، ، صفحه 31-52
چکیده
هوش معنوی نه تنها در بعد فردی، بلکه در بعد سازمانی نیز اهمیت ویژه ای دارد. معنویت می تواند با تأثیر بر روی وجدان انسان ها، حس تعهد نسبت به مسؤولیت های روزمره زندگی را به وجود آورده و نوعی تعهدپذیری در آنها ایجاد کند. این پژوهش با هدف بررسی رابطه هوش معنوی و تعهد شغلی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی شهر بیرجند انجام شد. روش پژوهش ...
بیشتر
هوش معنوی نه تنها در بعد فردی، بلکه در بعد سازمانی نیز اهمیت ویژه ای دارد. معنویت می تواند با تأثیر بر روی وجدان انسان ها، حس تعهد نسبت به مسؤولیت های روزمره زندگی را به وجود آورده و نوعی تعهدپذیری در آنها ایجاد کند. این پژوهش با هدف بررسی رابطه هوش معنوی و تعهد شغلی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی شهر بیرجند انجام شد. روش پژوهش حاضر، پیمایشی- توصیفی از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری پژوهش، کلیه ی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی شهر بیرجند است که حجم کل جامعه50 نفر و تعداد 44 نفر به پرسشنامه پاسخ دادند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه های هوش معنوی کینگ (2008) و تعهد شغلی تلا (2007) است. برای تحلیل داده ها از آزمون t مستقل، آزمون تحلیل واریانس و ضریب همبستگی پیرسون با استفاده از ویرایش 24 نرم افزار SPSS انجام شد. یافته های پژوهش با توجه به پاسخگویی کتابداران نشان می دهد که وضعیت هوش معنوی در کتابداران کتابخانه های دانشگاهی شهر بیرجند با میانگین 79/62 در سطح بالاتر از سطح متوسط و تعهد شغلی با توجه به پاسخگویی کتابداران با میانگین82/54 در سطح خوبی قرار دارد. از بین ویژگی های جمعیت شناختی (سن، جنسیت، رشته و مقطع تحصیلی) جامعه مورد پژوهش، رابطه معنی داری با میزان هوش معنوی به دست نیامد. اما یافته ها بیانگر رابطه معنی داری بین هوش معنوی و تعهد شغلی آنها است و این رابطه در دو مؤلفه ی هوش معنوی (تولید معنای شخصی و بسط هوشیاری) با تعهد شغلی، معنادار و بین دو مؤلفه ی دیگر هوش معنوی (آگاهی متعالی و تفکر وجودی) با تعهد شغلی، معنادار نبود. در نتیجه، با توجه به رابطه معنی داری و مثبت بین هوش معنوی و تولید معنای شخصی و بسط هوشیاری به نظر می رسد تقویت هوش معنوی کتابداران، باعث تعهد و مسؤولیت بیشتر کتابداران در انجام وظایف شغلی خواهد شد.Spiritual intelligence is not only important in individual aspect, but also in organizational aspect. Affecting on men’s conscience, spirituality can provoke them to feel commitment in their routine responsibilities and also help them take responsibility. In this regard, the aim of this study is to indicate the relation between spiritual intelligence and career commitment among the librarians of Birjand University. This descriptive study was performed as a kind of survey method. The population of study was librarians of Birjand universities, and the sample size selected by using simple random sampling based on Morgan table (44 and total of 50 people). Data collection tools were King’s spiritual intelligence and Tella’s career commitment questionnaires. Data analysis was through using independent t-test, one way ANOVA and SPSS 24 software. The findings showed that the situation of spiritual intelligence in Birjand universities’ librarians with the average of 62/79 by likert scale estimated in good level, and also career commitment according to the librarians is in good level too. There was no relation between demographic items (age, gender, field of study and grade) and the rate of spiritual intelligence, and career commitment. Moreover, the results showed that there was a significant relation between spiritual intelligence (personal meaning production and expansion of consciousness) and career commitment but there is no meaningful relation between spiritual intelligence (transcendent awareness and self-contemplation) and career commitment. According to the significant and positive relationship between spiritual intelligence and personal meaning production and expansion of consciousness, it is concluded that strengthening spiritual intelligence among librarians can cause more commitment and responsibility in performing job duties.Keywords: Librarian, Spiritual intelligence, Career commitment, librarians of Birjand University
مجتبی خلیفه؛ ستاره غفاری بیجار
چکیده
تاریخنگاری ایران در دوره اول حکومت غزنوی (351ـ431ق.) بهدلیل پیدایش مورخان بزرگی که سنت تاریخنویسی و گرایشهای آن را دگرگون کردند، از اهمیت ویژهای برخوردار است. طی قرون چهارم و پنجم با برآمدن ادیبان و دبیرانی بزرگ در جامهی تاریخنویس، تاریخنگاری ایرانی و اسلامی از دست محدثان بیرون آمد و در قامت دانشی غیروابسته مطرح ...
بیشتر
تاریخنگاری ایران در دوره اول حکومت غزنوی (351ـ431ق.) بهدلیل پیدایش مورخان بزرگی که سنت تاریخنویسی و گرایشهای آن را دگرگون کردند، از اهمیت ویژهای برخوردار است. طی قرون چهارم و پنجم با برآمدن ادیبان و دبیرانی بزرگ در جامهی تاریخنویس، تاریخنگاری ایرانی و اسلامی از دست محدثان بیرون آمد و در قامت دانشی غیروابسته مطرح گردید. در آن هنگام خراسان بهعنوان مرکزی علمی ـ فرهنگی بازیگری بیهمتا در شکلگیری شیوه جدید تاریخنگاری بود و بیشتر مورخانی چون ثعالبی، بیهقی و گردیزی از اهالی یا مانند عتبی رشدیافته و علمآموخته آن دیار قلمداد میشدند؛ از اینرو در این نوشتار از تاریخنگاری غزنوی با سرواژه تاریخنگاری سبک خراسانی یاد شده است. این پژوهش که به روش توصیفی- تحلیلی، آثار تاریخنگارانه عصر غزنوی را بررسی خواهد کرد، کوشیده است ویژگیهای تاریخنگاری مورخان خراسانی که بیشترین اثربخشی را بر روند تاریخنگاری این عصر و تاریخنویسان پس از خود داشتهاند، بررسی نماید. طی این بررسی میتوان سه ویژگی برجسته را در تاریخنگاری عصر غزنوی یافت: رشد نگرش فرهنگی و اجتماعی در تاریخنگاری؛ ظهور تبیینهایی تاریخی که به تاریخنگاری عقلانی انجامیده و افزایش نگاه نقادانه به منابع تاریخی، اشخاص و عملکردهای سیاسی در روزنه دید مورخان این دوره.
صفورا زارعی شمس آبادی؛ فرهاد خسروی بیژائم؛ حسن یزدان پناه
چکیده
مشبک فلز از شیوههای فلزکاری دوران صفوی است و یکی از آثار شاخص آن، قلمدان فولادی منحصر بهفردی است که تحت عنوان "کلیددان" در موزه آستان قدس رضوی در مشهد نگهداری میشود. با توجه به مطالعات بصری اولیه و شباهت ظاهری این اثر نفیس با سایر قلمدانهای دوره اسلامی، این پژوهش صورت پذیرفتهاست تاویژگیهای بصری و ساختاری این اثر مورد تحلیل ...
بیشتر
مشبک فلز از شیوههای فلزکاری دوران صفوی است و یکی از آثار شاخص آن، قلمدان فولادی منحصر بهفردی است که تحت عنوان "کلیددان" در موزه آستان قدس رضوی در مشهد نگهداری میشود. با توجه به مطالعات بصری اولیه و شباهت ظاهری این اثر نفیس با سایر قلمدانهای دوره اسلامی، این پژوهش صورت پذیرفتهاست تاویژگیهای بصری و ساختاری این اثر مورد تحلیل و تطبیق قرا گیرد. از اینرو، هدف این پژوهش علاوه بر تحلیل بصری، مطالعه تطبیقی طرح و نقش آن با چند نمونه شاخص از قلمدانهای اسلامی ایرانی است. بدین منظور، پژوهش حاضر به این پرسش پاسخ خواهد داد که وجوه اشتراک وافتراق نقوش قلمدان محفوظ در موزه آستان قدس رضوی با سایر قلمدانهای فلزی دوره اسلامی تا دوره صفوی چیست؟ در پژوهش بنیادی پیش رو که با روش تطبیقی انجام شده و جمعآوری اطلاعات به صورت مطالعات کتابخانهای، بررسی منابع اینترنتی و استناد به آرشیو تصاویر موزه آستان قدس رضوی، صورت پذیرفته؛ این اثر با 12 قلمدان فلزی اسلامی ایرانی تا دوره صفوی، از لحاظ فرم و نقش مورد مطالعه و تطبیق قرار گرفتهاست. نتایج بهدستآمده حاکی از آن است که نقوش مورد استفاده در این آثار در 5 گروه قابل دستهبندی هستند: نقوش گیاهی (اسلیمی و ختایی)، نقوش حیوانی، نقوش نوشتاری، نقوش انسانی و نقوش هندسی. همچنین، نتایج بیانگر آن است که در قلمدانهای فلزی ازنقوش نوشتاری و اسلیمی بیشتر از نقوش دیگر استفاده شدهاست. نمونه مورد مطالعه نیز مانند سایر قلمدانها دارای تزیینات اسلیمی و نوشتاری است. وجه تمایز این اثر با سایر قلمدانها استفاده از نقوش ختایی و همچنین استفاده از قلم خوشنویسی نستعلیق در آن است که در دیگر قلمدانها چنین نقوشی به چشم نمیخورد.
فرهاد دشتکی نیا
دوره 11، شماره 2 ، اسفند 1395، ، صفحه 33-49
چکیده
خراسان عصر مشروطه، یکی از ایالت هایی بود که اوضاع اجتماعی، فرهنگی و اخبار تحولات آن در شماره های مختلف مجله ی ملانصرالدین (1285ـ1310ش.) در قالب های مختلفی چون مقاله، سرمقاله، خبر و کاریکاتور بازتاب می یافت. یکی از مهمترین بخش های مجله ی ملانصرالدین که داده های در خور اعتنایی برای مطالعه ی تاریخ اجتماعی و فرهنگی خراسان در دوره ی ...
بیشتر
خراسان عصر مشروطه، یکی از ایالت هایی بود که اوضاع اجتماعی، فرهنگی و اخبار تحولات آن در شماره های مختلف مجله ی ملانصرالدین (1285ـ1310ش.) در قالب های مختلفی چون مقاله، سرمقاله، خبر و کاریکاتور بازتاب می یافت. یکی از مهمترین بخش های مجله ی ملانصرالدین که داده های در خور اعتنایی برای مطالعه ی تاریخ اجتماعی و فرهنگی خراسان در دوره ی مشروطه دارد سفرنامه ای است با نام "سفرنامه ی خرمگس بیک" که در ده شماره ی مجله ی ملانصرالدین منتشر شده است. نوشتار حاضر، به بررسی چگونگی بازتاب وضعیت فرهنگی و اجتماعی خراسان در این سفرنامه می پردازد. هدف این نوشتار، بررسی داده های سفرنامه ی خرمگس بیک درباره ی وضعیت اجتماعی ـ فرهنگی خراسان در دوره ی مشروطه است. نویسنده ی سفرنامه، جلیل محمدقلی زاده (1244ـ1310ش.)، مدیر و سردبیر مجله ی ملانصرالدین و عبدالرحیم بیک حق وردیف (1249ـ1312 ش.)، از نویسندگان مجله ملانصرالدین است. نتیجه ی بررسی نشان می دهد که در این سفرنامه، اطلاعات ارزشمندی درباره ی نحوه ی سفر به مشهد از قفقاز و دشواری های آن (وضعیت راه ها، مشکل تذکره، مأموران مرزی و گمرکی)، سیمای فیزیکی شهرهای قوچان و مشهد، مسأله ی آب در این دو شهر، نهادهای اقتصادی و مؤسسات خدماتی مشهد (بازار، تلگراف خانه و حمام ها)، وضعیت بهداشتی مشهد (بهداشت آب، بهداشت حمام ها و بهداشت عمومی)، گروه های اجتماعی (معرفی اصناف، مشاغل و حرفه های بازار مشهد و نیز گروه های سربار اجتماعی)، فرنگیان مقیم مشهد و انجمن ها و نهادهای آنها در این شهر، مدارس دینی، طلاب و تعلیمات آنها، باورهای دینی و گاه خرافی مردم درباره ی برخی پدیده های اجتماعی و فرهنگی وجود دارد و از طرفی هم باید اشاره کرد که رویکرد نویسندگان، انتقادی است.AbstractKhorasan of Constitutional Era was one of the states that its social and cultural situation and news of its developments was reflected in different volumes of Molla Nasreddin magazine in a variety of forms such as articles, editorials, news and caricature. One of the most important parts of Molla Nasreddin magazine which contains worthy data for the study of social and cultural history of Khorasan in the constitutional period, is an itinerary with the name of “Kharmagas(Horsefly)-Beyk Itinerary” which had been published in ten volumes of Molla Nasreddin magazine. The present paper examines how cultural and social status of Khorasan is reflected in this itinerary. The purpose of this paper is to review data of Kharmagas-Beyk Itinerary on the socio-cultural status of Khorasan in constitutional period. The author of the itinerary is Jalil Mohammad Gholizdeh (1866- 1932 AD), director and editor of “Molla Nasreddin” magazine and Abdorrahim-Beyk (1906-1931 AD) is a co-author of Molla Nasreddin magazine. The results show that this itinerary provides valuable information on how to travel to Mashhad from the Caucasus and its difficulties (the state of roads, issue of ID cards, border guards and customs officers), physical appearance of Ghoochan and Mashhad cities, the problem of water in these cities, economic institutions and service institutions of Mashhad city (market, telegraph and bathhouses), health status of Mashhad (health of water, bathhouses and public health), social groups (the introduction of trades, jobs and professions of Mashhad market as well as social obtrusive groups), the foreign residents in the city of Mashhad and associations and institutions, religious schools, students of theology and their education and religious and sometimes superstitious beliefs of people about some social and cultural phenomena. On the other hand it must be pointed out that the authors’ approach, is critical.Keywords: Mashhad, Ghoochan, Molla Nasreddin, Itinerary, Jalil Mohammad Qolizadeh ,Qajar.