مقاله پژوهشی
ادبیات و علوم انسانی
فاطمه زمانی؛ مژگان میرحسینی
چکیده
انسان‌شناسی فرهنگی به ارتباط فرهنگ با نظام‌های مختلف یک جامعه همانند سیاست، آیین و رسوم مذهبی، باورهای عامه، نظام طبقاتی، تمایزات جنسیتی و غیره می‌پردازد. سه‌خشتی‌های کرمانجی یکی از قالب‌های شعری ادبیات عامه خراسان شمالی است که به گویش کرمانجی سروده می‌شود. این قالب شعری از گذشته تاکنون محمل اندیشه‌ها، باورها، آیین و رسوم سرایندگانش ...
بیشتر
انسان‌شناسی فرهنگی به ارتباط فرهنگ با نظام‌های مختلف یک جامعه همانند سیاست، آیین و رسوم مذهبی، باورهای عامه، نظام طبقاتی، تمایزات جنسیتی و غیره می‌پردازد. سه‌خشتی‌های کرمانجی یکی از قالب‌های شعری ادبیات عامه خراسان شمالی است که به گویش کرمانجی سروده می‌شود. این قالب شعری از گذشته تاکنون محمل اندیشه‌ها، باورها، آیین و رسوم سرایندگانش بوده است؛ از این‌رو در مقالة حاضر با روش توصیفی‌ـ تحلیلی بر پایة نظریة انسان‌شناسی فرهنگی، کاربردی‌ـ ساختاری، درصدد پاسخ‌دادن بدین پرسش است که نظم پدیداری و اعتقادی فرهنگ در سه‌خشتی‌های کرمانجی کدام است و ساختار و کارکرد هریک از آن‌ها چگونه قابل تحلیل و واکاوی است. بدین منظور با استناد به منابع کتابخانه‌ای 1000 نمونه سه-خشتی، گزینش و پربسامدترین نمودهای فرهنگی استخراج و سپس تحلیل شده‌‌است. نتیجه این بررسی نشان می‌دهد نظام خانوادگی کرمانج‌ها مبتنی بر خانوادة گسترده و پدرتبار است. الگوی ازدواج در بین آنان درون‌همسری و به‌ندرت در خانواده‌های ثروتمند به صورت چندهمسری است. همچنین جنسیت بر نوع وظایف افراد خانواده تأثیرگذار است مردان وظیفه حفاظت از زنان و کودکان و احشام را داشتند و زنان وظیفه تهیه محصولات دامی، پخت غذا و آوردن آب از چشمه، بافندگی و غیره داشتند. تحلیل نظم اعتقادی فرهنگ (باورها، عقاید و مذهب) در سه‌خشتی‌ها نشان می‌دهد که علاوه بر پذیرش مذهب تشیع، برخی از باورهای کهن، مانند اعتقاد به سحر و جادو و وجود حیوانات و گیاهان توتمی (شتر و میش سفید، گل محمدی و لاله) در بین ایشان تداوم یافته‌‌است. انواع پوشش‌های یادشده در این اشعار مانند شلیوار، پیراهن و روسری، متناسب با اعتقادات مذهبی و نیز حاکی از مبادلات تجاری کرمانج‌های خراسان با اقوام و مناطق دیگر ایران است. بازی‌های یادشده در سه‌خشتی‌ها مانند اسب-دوانی و پشم‌ریسی، دلالت بر تأثیر شرایط زیست‌بومی و جنسیت بر آن دارد.
مقاله پژوهشی
ادبیات و علوم انسانی
وحید کیانی؛ جواد میکانیکی؛ امین فنودی
چکیده
پیشرفت و توسعه، حاصل یک نگرش خاص به عالم است و بدون ایجاد این نگرش خاص، پیشرفت و ترقی ممکن نیست و این نگرش خاص بیانگر لزوم وجود یک « فرهنگ مناسب» برای توسعه است . بی توجهی و کم توجهی به آن تمام برنامه های توسعه را با ناکامی مواجه خواهد ساخت. از این رو ، مهمترین هدف پژوهش حاضر عبارت است از شناخت، ارزیابی و سنجش مولفه ها و خصیصه های ...
بیشتر
پیشرفت و توسعه، حاصل یک نگرش خاص به عالم است و بدون ایجاد این نگرش خاص، پیشرفت و ترقی ممکن نیست و این نگرش خاص بیانگر لزوم وجود یک « فرهنگ مناسب» برای توسعه است . بی توجهی و کم توجهی به آن تمام برنامه های توسعه را با ناکامی مواجه خواهد ساخت. از این رو ، مهمترین هدف پژوهش حاضر عبارت است از شناخت، ارزیابی و سنجش مولفه ها و خصیصه های فرهنگی موثر در توسعه خراسان جنوبی که در فرایند توسعه به آن توجه نشده است. پژوهش بر مبنای هدف،از نوع کاربردی و بر مبنای ماهیت و روش،از نوع تحقیقات توصیفی- تحلیلی است و روش جمع آوری اطلاعات روش های اسنادی،کتابخانه ای و پیمایشی و برای تجزیه وتحلیل اطلاعات وداده ها از نرم افزارspss و آزمون های آماری استفاده شد.در این راستا 240 پرسشنامه بین افراد و نخبگان استان خراسان جنوبی توزیع شده است. نتایج و یافته های تحقیق حاکی از آن است که مهم ترین خصیصه های فرهنگی موافق توسعه در استان به ترتیب اولویت عبارتند از: سابقه تعلیم و تربیت و آموزش در عرصه فرهنگ عمومی، روحیه مسامحه و مدارا، مسئولیت پذیری بالای مردم، روحیه جمعی، تعهد و وجدان کاری، رعایت حقوق شهروندی، ولایت مداری، و مهم ترین خصیصه هایی که به عنوان مانع در برابر توسعه عمل می کنند به ترتیب اولویت عبارتند از: تعصبات مکانی مردم، علاقه مردم به مدیران غیر بومی، محافظه کار بودن، قناعت پیشگی، بومی گرایی، روحیه قانون گریز بودن، نداشتن دانش و آگاهی سیاسی مردم. درپایان برای بررسی سطح بهره برداری خصیصه های فرهنگی در راستای توسعه استان از آزمون t تک گروهی استفاده گردید و این نتیجه استنباط شد که سطح بهره برداری از خصیصه های فرهنگی در استان خراسان جنوبی در راستای توسعه در سطح متوسط است و در سطح بالا و مطلوب نیست.
