TY - JOUR ID - 125913 TI - گونه‌شناسی الگوهای معاصر مسکن روستایی و ارتباط آن با اقلیم (مطالعه موردی: روستای کَنگ مشهد) JO - مطالعات فرهنگی اجتماعی خراسان JA - FAKH LA - fa SN - 2676-6116 AU - بی مکر, فرزانه AU - میرزایی, رضا AU - مداحی, سید مهدی AU - حیدری, احمد AD - دانشجوی دکتری گروه هنر و معماری، واحد بیرجند، دانشگاه آزاد اسلامی، بیرجند، ایران AD - استادیار گروه هنر و معماری، واحد بیرجند، دانشگاه آزاد اسلامی، بیرجند، ایران AD - استادیار دانشکده گروه معماری، موسسه آموزش عالی خاوران، مشهد، ایران AD - استادیار گروه هنر و معماری، واحد بیرجند، دانشگاه آزاد اسلامی ، بیرجند، ایران Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 15 IS - 1 SP - 7 EP - 30 KW - اقلیم KW - الگوی سکونت KW - کنگ (روستا) KW - سامانه حرارتی KW - مشهد DO - 10.22034/fakh.2021.226541.1398 N2 - امروزه شناخت معماری مسکن روستاها حائز اهمیت می­باشد، زیرا الگوهای فضایی معماری آنها در تعامل با اقلیم و محیط شکل گرفته و دارای رابطه تنگاتنگی با خصوصیات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی ساکنین خود می­باشند. این مطالعه در نظر دارد، به بررسی مسکن روستای کَنگ واقع در شهر مشهد، به­عنوان یک مجموعه آمیخته با طبیعت بپردازد، زیرا تفاوت در خرده اقلیم­های این منطقه سبب به­وجود آمدن گونه­های مختلف مسکن شده است که دارای ساختار ارزشمند معماری در بهینه­سازی انرژی نیز می­باشند. روش مطالعه این مقاله به­صورت کیفی بوده و اطلاعات بر اساس نظریه­ای برخاسته از داده­ها، مطالعه موردی و اسنادی، مصاحبه و مشاهده به­دست آمده است. بدین لحاظ این مقاله عوامل متعددی چون اقلیم، مصالح و فنون ساخت و ... را که موجب به­وجود آمدن این نوع معماری شده است، مورد بررسی قرار می­دهد. نتایج تحقیق نشان می­دهد پنج گونه مختلف با توجه به اقلیم سرد منطقه در بافت خانه­ها وجود دارد که منتج از تأثیر الگوهای معمارانه سازگار با معیارهای اقلیمی- محیطی می­باشند و یکی از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر الگوی مسکن، فضای حیاط است که در پنج الگوی متفاوت ساختاری حیاط سرپوشیده، حیاط مستقل (باز- نیمه باز)، حیاط بام (پلکانی)، حیاط مشترک، بدون حیاط نمایان گردیده است. هم­چنین از مشابهت ساختاری خانه­ها و نحوه عملکرد عناصر معماری به­کار رفته در آنها می­توان نتیجه گرفت که اصول ثابت سامانه­های حرارتی به کمک بهره­گیری از انرژی طبیعی و خورشیدی برای تأمین آسایش حرارتی، بسیار مؤثر بوده­اند. UR - http://www.farhangekhorasan.ir/article_125913.html L1 - http://www.farhangekhorasan.ir/article_125913_8bf6c223e7f468292949cf4fd34f0c51.pdf ER -