%0 Journal Article %T گویش بیرجندی: بقا یا زوال؟ %J مطالعات فرهنگی اجتماعی خراسان %I اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان خراسان جنوبی %Z 2676-6116 %A قریشی, سیدمحمدحسین %A حاجی آبادی, نرجس %A مبارکی, محسن %D 2015 %\ 05/23/2015 %V 9 %N 1 %P 73-94 %! گویش بیرجندی: بقا یا زوال؟ %K فارسی معیار %K گویش بیرجندی %K حفظ زبان %K زوال گویش %R 10.22034/fakh.2015.143731 %X تحولات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی در سال های اخیر به همراه توسعه­ی صنعت، فناوری و ارتباطات، موجب گرایش گویشوران زبان­ها و گویش­های بومی و اقلیت به زبان­ ملی کشورمان یعنی فارسی معیار شده است و این روند، عاملی برای تضعیف جایگاه و تهدیدی برای حفظ زبان­ها و گویش­های محلی به حساب می­آید. بیرجندی یکی از گویش­های محلی کشورمان است که در سال­های اخیر کاربرد آن در حوزه های مختلف کاهش یافته و فراگیران این گویش در نسل جوان هر روزه کمتر می­شوند. هدف این پژوهش، به دست دادن شواهدی در مورد جایگاه اجتماعی این گویش و میزان کاربرد آن در حوزه­های مختلف با استفاده از پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده در چهار گروه تحصیلی، پنج گروه سنی و دو گروه جنسیتی در شهر بیرجند است. بررسی داده­های این پژوهش نشان می دهند که به طور نسبی بیشترین میزان کاربرد گویش بیرجندی مربوط به حوزه خانواده است و هر چه حوزه رسمی­تر می­شود، میزان کاربرد گویش بیرجندی کاهش می یابد. سن در کاربرد گویش در حوزه ها و موقعیت­های مختلف مؤثر است. در مجموع یافته های این پژوهش از زوال تدریجی گویش بیرجندی در منطقه حکایت دارد. %U http://www.farhangekhorasan.ir/article_143731_70df9e564cfe018c0b2dbbb6860a075f.pdf