برنامه ریزی شهری
محمد اسکندری ثانی؛ جواد محمد ابادی
چکیده
در حال حاضر، کارگزاران توسعه محلی، ملی و بینالمللی مختلف، راهبردهای توسعه محلی متفاوتی را در پاسخ به چالشهای زیستمحیطی انتخاب کردهاند. یکی از راهبردها سبزکردن اقتصاد از طریق توسعه مشاغل سبز است؛ مشاغلی که با کاهش مصرف انرژی و مواد خام، محدودکردن تولید گازهای گلخانهای، بهحداقلرساندن پسماند، آلودگی، حفاظت و احیای ...
بیشتر
در حال حاضر، کارگزاران توسعه محلی، ملی و بینالمللی مختلف، راهبردهای توسعه محلی متفاوتی را در پاسخ به چالشهای زیستمحیطی انتخاب کردهاند. یکی از راهبردها سبزکردن اقتصاد از طریق توسعه مشاغل سبز است؛ مشاغلی که با کاهش مصرف انرژی و مواد خام، محدودکردن تولید گازهای گلخانهای، بهحداقلرساندن پسماند، آلودگی، حفاظت و احیای اکوسیستم، اثرات زیستمحیطی را کاهش میدهند. پژوهش حاضر با رویکرد آیندهنگاری به شناسایی مهمترین عوامل مؤثر در وضعیت آینده مشاغل سبز پایدار شهر بیرجند و بررسی میزان و چگونگی تأثیرگذاری این عوامل بر یکدیگر میپردازد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش گردآوری اطلاعات، ترکیبی از روشهای اسنادی و پیمایشی و از نظر ماهیت براساس روشهای جدید علم آیندهنگاری، تحلیلی و اکتشافی است که با بهکارگیری ترکیبی از مدلهای کمی و کیفی انجام شده است. در ابتدا تعداد 40 متغیر اولیه در قالب 10 بخش کلی بهروش دلفی از تعداد 15 نفر از نخبگان و دانشگاهیانِ مطلع با مشاغل سبز شناسایی شد. سپس متغیرهای اولیه در چهارچوب ماتریس اثر متقاطع در نرمافزار میکمک تعریف شد. با نظر نخبگان در چارچوب ماتریس اثرات متقاطع به متغیرها بر مبنای میزان تأثیرگذاری و تأثیرپذیری آنها با اعدادی در طیف 0 تا 3، امتیاز داده شد. درنهایت عوامل کلیدی و پیشرانهای مؤثر در وضعیت آینده مشاغل سبز شهر بیرجند استخراج شد که سه عامل مدیریت سبز، وضع قانون و مقررات و آییننامه و بازکاهی (حداقل پسماند و آلودگی) از مهمترین و مؤثرترین پیشرانها در تبیین چشمانداز آینده مشاغل سبز پایدار شهر بیرجند شناخته شد.
برنامه ریزی شهری
محمد غفاری فرد؛ محسن زنگنه؛ عبدالبصیر قادری
چکیده
مناطق یکی از بخشهای مهم جهت رشد اقتصادی و تولید یک کشور به شمار میآید. ارزشافزوده بخشهای مهم اقتصادی نشاندهنده بهرهگیری متناسب از منابع انسانی و طبیعی متناسب به هر منطقه است. امروزه رشد اقتصادی مناطق یک بحث کلیدی و مهم برای دولت و جامعه محسوب میشود. رشد اقتصادی یک منطقه دربرگیرنده رشد همهجانبه در تمام بخشهای موجود در ...
بیشتر
مناطق یکی از بخشهای مهم جهت رشد اقتصادی و تولید یک کشور به شمار میآید. ارزشافزوده بخشهای مهم اقتصادی نشاندهنده بهرهگیری متناسب از منابع انسانی و طبیعی متناسب به هر منطقه است. امروزه رشد اقتصادی مناطق یک بحث کلیدی و مهم برای دولت و جامعه محسوب میشود. رشد اقتصادی یک منطقه دربرگیرنده رشد همهجانبه در تمام بخشهای موجود در آن جامعه است تحقیق حاضر بررسی رشد و رونق اقتصادی پنجاهودو شهرستان در منطقه ۹ آمایش سرزمین از طریق رتبهبندی ارزشافزوده انجام شده است؛ بنابراین، ابتدا با استفاده ازنظر دوازده نفر از خبرگان و متخصصین مبتنی بر روش تحلیل سلسلهمراتبی ضریب اهمیت بخشهای کشاورزی، معدن، صنعت و خدمات شناسایی شد، سپس جهت دستیابی به رتبه شهرستانها با استفاده از دادههای مرکز آمار و با استفاده از روش تاپسیس شهرستانهایی که ایجاد رونق اقتصادی در منطقه را دارند شناسایی شدهاند. نتایج نشان میدهد جهت رونق اقتصادی به ترتیب بخش کشاورزی، معدن، خدمات و صنعت از اهمیت بالایی در منطقه برخوردار هستند. همچنین با استفاده از روش تاپسیس مشخص شد جهت ایجاد رونق اقتصادی در منطقه ۹ آمایش سرزمین، به ترتیب شهرستان مشهد با گرفتن ضریب 59/0 در رتبه اول قرار گرفت است و به ترتیب شهرستانهای خواف 46/0 و زیر کوه 41/0 در رتبه دوم و سوم قرارداد و شهرستانهای صالحآباد 014/0، ششتمد 023/0 و کوه سرخ 002/0 به ترتیب در رتبههای آخر قرار گرفتهاند؛ بنابراین سیاستگذاران اقتصادی در منطقه میبایست منابع و تسهیلات مختلف را جهت ایجاد رونق اقتصادی در بخشهای کشاورزی صنعت، خدمات و معدن در اولویت قرار دهند و امکانات زیرساختی را جهت ارتقای شاخصهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در شهرستانهای کم برخوردار فراهم نمایند.
برنامه ریزی شهری
ملیحه صلاحی؛ براتعلی خاکپور
چکیده
آثار و ابنیه تاریخی ضمن ارائه جلوههایی از معماری و تمدن ایرانیـ اسلامی، عرصههای چندگانه توسعه را تحتالشعاع قرار داده و پایداری را در مناطق به ارمغان میآورد. شهرستان کلات بهعنوان تلاقیگاه منحصربهفرد تاریخ، فرهنگ و جغرافیا، مقصدی است مطلوب برای گردشگری؛ اما تعدادی از آثار تاریخیِ آن اعم از ابنیه، محوطهها و تپههای ...
بیشتر
آثار و ابنیه تاریخی ضمن ارائه جلوههایی از معماری و تمدن ایرانیـ اسلامی، عرصههای چندگانه توسعه را تحتالشعاع قرار داده و پایداری را در مناطق به ارمغان میآورد. شهرستان کلات بهعنوان تلاقیگاه منحصربهفرد تاریخ، فرهنگ و جغرافیا، مقصدی است مطلوب برای گردشگری؛ اما تعدادی از آثار تاریخیِ آن اعم از ابنیه، محوطهها و تپههای تاریخی، در سایه غفلت، از نقش مؤثری که میتوانند در رونق گردشگری و توسعه پایدار منطقه داشته باشند، بهدور مانده و در معرض تخریب قرار گرفتهاند؛ درنتیجه این پژوهش کاربردی با هدف سنجش وضعیت کنونی گردشگری میراث فرهنگی در شهرستان (با تأکید بر آثار و ابنیه تاریخی آن)، منطبق بر روش توصیفیـ تحلیلی و به دو شیوه کتابخانهای (برای شناخت پیشینه نظری و تجربی) و پیمایشی به جمعآوری اطلاعات پرداخته است؛ بهگونهای که از ابزار مشاهده و فیشبرداری برای شناخت عینی محیط بهره برده شد و با توزیع تصادفی 96 پرسشنامه در میان کاربران و تبدیل دادههای کیفی به کمی جهت احصای امتیاز زیرمعیارها و نیز توزیع 11 پرسشنامه به روش گلولهبرفی در میان خبرگان و انجام تحلیل سلسلهمراتبی اِیاِچپی بر روی دادهها جهت احصای امتیازهای معیارها و مؤلفهها و درنهایت ضرب و ادغام وزنهای نهایی دو دسته فوق در یکدیگر، امتیاز و اولویت نهایی مؤلفهها در توسعه این گونه گردشگری در شهرستان به دست آمد؛ نتایج نظرسنجی از خبرگان و کاربران بیانگر شرایط نامطلوب اینگونه گردشگری در حال حاضر منطقه است که از نظر آنها تنها مؤلفههای تعاملات اجتماعی میان جامعه میزبان و گردشگران، مدیریتیـ سازمانی و هویت تاریخی منشعب از میراث فرهنگی مطلوب است و سایر مؤلفهها در وضعیتی نامطلوب به سر میبرند؛ در این میان، ساماندهی و بهبود مؤلفههای زیرساختهای گردشگری (امتیاز 036/0-)، بودجه و اعتبار (امتیاز 021/0-)، بهداشت و پاکیزگی محیط (امتیاز 012/0-)، بهترتیب درجه عدم مطلوبیت، اولویتهای مورد توجه جهت توسعه اینگونه گردشگری در شهرستان هستند.