مقاله پژوهشی
سیدحسن قالیبافان
دوره 9، شماره 2 ، بهمن 1393، صفحه 7-23
چکیده
اعتماد از مفاهیم کلیدی در حوزه جامعه شناسی و یکی از ابعاد مهم سرمایه اجتماعی محسوب می شود و طرح اعتماد اجتماعی بیانگر توجه فزاینده به عوامل اجتماعی و نهادی در مطالعات توسعه است. مطالعاتی که عمدتاً بر مؤلفه های اقتصادی تأکید داشته، ولی در دهه های اخیر بیشتر به عوامل اجتماعی و فرهنگی توسعه معطوف گردیده است.با اهمیت یافتن اعتماد اجتماعی ...
بیشتر
اعتماد از مفاهیم کلیدی در حوزه جامعه شناسی و یکی از ابعاد مهم سرمایه اجتماعی محسوب می شود و طرح اعتماد اجتماعی بیانگر توجه فزاینده به عوامل اجتماعی و نهادی در مطالعات توسعه است. مطالعاتی که عمدتاً بر مؤلفه های اقتصادی تأکید داشته، ولی در دهه های اخیر بیشتر به عوامل اجتماعی و فرهنگی توسعه معطوف گردیده است.با اهمیت یافتن اعتماد اجتماعی در جامعه معاصر به تدریج این مفهوم در نزد سیاست گذاران، برنامه ریزان و دولت مردان نیز از جایگاه خاصی برخوردار شده تا جایی که سنجش اعتماد اجتماعی در قانون برنامه توسعه اقتصادی- اجتماعی کشور مورد توجه قرار گرفته است. چارچوب نظری این مقاله، رویکردی تلفیقی مشتمل بر نظریه فرهنگ گرایی وبر، نظریه اقتصاد نهادی و نظریه پاتنام می باشد که از مفاهیم عمده آن ها در این تحقیق استفاده شده است. هدف این پژوهش عبارت است از سنجش میزان اعتماد اجتماعی و مؤلفه های آن در شهر بیرجند و تبیین ارتباط آن با اقدامات نهادی برای توسعه اقتصادی. تحقیق حاضر با رویکرد کمّی، بهروش پیمایشی و با ابزار پرسش نامه انجام شده است. با استفاده از فرمول کوکران 400 نفر از مردم شهر بیرجند به عنوان نمونه انتخاب شده، سپس به شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای افراد واقع در سنین بین 15 تا 64 سال، مورد پرسش قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشان می دهد که ظرفیت بسیار بالایی از اعتماد اجتماعی و رابطه اش با اقدامات نهادی برای توسعه اقتصادی وجود دارد و نتایج نشان می دهد که تمامی این روابط معنی دار و مستقیم بوده و بیانگر این مهم که میزان آمادگی در جهت توسعه اقتصادی در منطقه در سطح بالایی می باشند.
مقاله پژوهشی
سوده مقصودی؛ سعیده درویشی؛ مریم امیرآبادی
دوره 9، شماره 2 ، بهمن 1393، صفحه 25-44
چکیده
شیوه های فرزندپروری، روش هایی است که والدین برای تربیت فرزندان خود به کار می گیرند. در این پژوهش سعی بر آن شده است که رابطه ی بین شیوه های فرزندپروری والدین و اختلالات رفتاری در نوجوانان مورد بررسی قرار گیرد. این تحقیق به روش پیمایشی از نوع توصیفی- تبیینی و همبستگی انجام شده است. بر اساس نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، 250 دانش آموز ...
بیشتر
شیوه های فرزندپروری، روش هایی است که والدین برای تربیت فرزندان خود به کار می گیرند. در این پژوهش سعی بر آن شده است که رابطه ی بین شیوه های فرزندپروری والدین و اختلالات رفتاری در نوجوانان مورد بررسی قرار گیرد. این تحقیق به روش پیمایشی از نوع توصیفی- تبیینی و همبستگی انجام شده است. بر اساس نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، 250 دانش آموز مدارس دخترانه و پسرانه کاردانش شهرستان بیرجند انتخاب شدند و به پرسشنامه شیوه فرزندپروری بامریند (1972) و اختلالات رفتاری راتر (1967) پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش رگرسیون همزمان استفاده شد. نتایج تحلیل رگرسیون برای اختلال رفتاری کلی نشان داد شیوه ی فرزندپروری مقتدرانه، قوی ترین پیش بینی کننده است و متغیرهای شیوه ی فرزندپروری مستبدانه، سن پدر، شیوه ی فرزندپروری سهل گیرانه، تحصیلات مادر، جنسیت دانش آموز و سن مادر به ترتیب در مراحل بعدی قرار می گیرند و حدود 16 درصد از واریانس متغیر ملاک را تبیین نموده اند. بنابراین بین شیوه های فرزندپروری مقتدرانه با متغیرهای اضطراب، ناسازگاری اجتماعی و رفتار ضد اجتماعی رابطه ی مسقیم، بین شیوه ی فرزندپروری مستبدانه با متغیرهای اضطراب، ناسازگاری اجتماعی و رفتار ضد اجتماعی و هم چنین بین شیوه فرزندپروری سهل گیرانه و رفتار ضد اجتماعی رابطه ی معکوس وجود دارد.
مقاله پژوهشی
جواد میکانیکی؛ کاظم نیک فرجام
دوره 9، شماره 2 ، بهمن 1393، صفحه 45-65
چکیده
مشارکت یکی از ارکان اساسی در توسعه به خصوص در توسعه مناطق روستایی محسوب می‌شود. فرایند مشارکت می‌باید به گونه ای داوطلبانه، تعاملی و دوسویه جنبه عملی به خود بگیرد. در مباحث توسعه؛ راهبردهای متعددی برای افزایش مشارکت مردم در عمران و توسعه مناطق روستایی مطرح می‌باشد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها تشکیل نهادهای سازماندهی شده است، مانند ...
بیشتر
مشارکت یکی از ارکان اساسی در توسعه به خصوص در توسعه مناطق روستایی محسوب می‌شود. فرایند مشارکت می‌باید به گونه ای داوطلبانه، تعاملی و دوسویه جنبه عملی به خود بگیرد. در مباحث توسعه؛ راهبردهای متعددی برای افزایش مشارکت مردم در عمران و توسعه مناطق روستایی مطرح می‌باشد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها تشکیل نهادهای سازماندهی شده است، مانند سازمان‌های غیردولتی که به عنوان بخش سوم در کنار بخش خصوصی (بازار) و دولت (عمومی) در اداره جامعه نقش دارند. از اینروست که در سال‌های اخیر دهیاریها به عنوان مدیریت جدید در روستاها تعریف گردیده‌اند تا به نام میانجی بین مردم و دولت نقش ایفا کنند. دهیاران به عنوان مدیران روستایی و صاحبان منابع و اختیارات درخور توجه، در صورت داشتن انگیزه و مهارت‌های لازم می‌توانند نقش مهمی در افزایش مشارکت مردم و توسعه روستایی ایفا کنند. هدف پژوهش حاضر ارزیابی عملکرد دهیاریها در راستای افزایش مشارکت روستاییان بوده است. محدوده تحقیق، 131 روستای دارای دهیاری در شهرستان بیرجند می‌باشد. نمونه تحقیق با فرمول کوکران تعداد 213 مورد برآورد شد، روش جمع آوری اطلاعات و داده‌ها از طریق پرسشنامه بوده که روایی آن از طریق تأیید گروه متخصصان و پایایی آن نیز که از طریق آزمون آلفای کرونباخ به میزان 98/0 تعیین شد نشان دهنده انسجام قابل قبول در سؤالات است. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار آماری spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و نتایج آزمون همبستگی نشان داد که بین عملکرد دهیاریها با افزایش مشارکت اجتماعی خانوارهای روستایی، رابطه آماری معنی داری وجود ندارد. همچنین نتایج آزمون t استیودنت نشان داد که بین دیدگاه روستاییان و دهیاران در خصوص نقش دهیاریها در افزایش مشارکت اجتماعی تفاوت معناداری وجود دارد (01/0>p).
مقاله پژوهشی
حامد نوروزی
دوره 9، شماره 2 ، بهمن 1393، صفحه 67-95
چکیده
گویش بیرجند یکی از گویش‌های بسیار کهن فارسی است که برخی از ساخت‌های آن، بازمانده از دوره ی میانه است. اما این گویش نیز مانند همه ی گویش‌های دیگر، در حال نزدیک شدن به گویش معیار یا معیارشدگی است. پیکره ی مورد بررسی ما در این تحقیق تنها آثار برجای مانده از گویش قدیم بیرجند است از جمله نصاب ملاعلی اشرف صبوحی و آن چه ایوانف از طریق مصاحبه ...
بیشتر
گویش بیرجند یکی از گویش‌های بسیار کهن فارسی است که برخی از ساخت‌های آن، بازمانده از دوره ی میانه است. اما این گویش نیز مانند همه ی گویش‌های دیگر، در حال نزدیک شدن به گویش معیار یا معیارشدگی است. پیکره ی مورد بررسی ما در این تحقیق تنها آثار برجای مانده از گویش قدیم بیرجند است از جمله نصاب ملاعلی اشرف صبوحی و آن چه ایوانف از طریق مصاحبه و تحقیقات میدانی گردآوری کرده است. البته لازم است ذکر شود که پیکره ی نگارنده که شامل دو منبع فوق‌الذکر است، پیکره ی ناقصی است و نمی‌تواند پاسخ‌گوی همه ی پرسش‌های ما باشد. با بررسی‌های انجام شده در این تحقیق روشن می‌شود که همه ی سطوح زبانی به یک میزان دچار معیارشدگی نشده اند. بر اساس پیکره ی مورد بررسی نگارنده، سطح واژگانی زبان دچار بیشترین معیارشدگی و سطح صرفی نیز دچار کمترین معیارشدگی گشته است. سطح نحوی و آوایی گویش بیرجند نیز در میانه ی دو سطح پیش‌گفته قرار دارند. هر یک از این سطوح به شرح زیر تحت تأثیر گویش معیار قرار گرفته‌اند: سطح واژگانی: از دو قرن پیش تا امروز بسیاری از واژگان گویش بیرجند که به فراموشی سپرده شده، متروک شده‌اند. سطح نحوی: در این سطح گویش قدیم بیرجند با از دست دادن ویژگی‌های ارگاتیو، کاربرد صفت مفعولی نوع دوم به جای ماده ی ماضی، کاربرد فعل استمراری به جای فعل غیراستمراری، کاربرد شناسه ی مفرد برای فاعل جمع و جز آن به سوی گویش معیار بسیار نزدیک شده است. سطح آوایی: در سطح آوایی گویش بیرجند قدیم دچار تحولاتی مانند تحول همزه ی آغازی به h، تحول e به â و تحول ē به u شده است. سطح صرفی: در این سطح نیز ویژگی‌هایی نظیر کاربرد ماده ی ماضی ماضی جعلی به جای ماده ی اصلی و کاربرد "-ی" استمراری از بین رفته است.
مقاله پژوهشی
محمدصادق واحدی فرد؛ فاطمه گلی
دوره 9، شماره 2 ، بهمن 1393، صفحه 97-121
چکیده
یکی از قطب های فرهنگی و معنوی که همواره در درازنای سده های اسلامی برای مردم ایران به عنوان نماد دلدادگی به اهل بیت (ع) مورد توجه شیعیان قرار گرفته مقبره های فرزندان و نوادگان امامان تشیع است. ایران به عنوان پناهگاه نسبتاً امن برای شیعیان و بستری مناسب برای ترویج، رشد و اعتلای شیعه بوده است. فرزندان امام موسی الکاظم (ع) یکی از پرشمارترین ...
بیشتر
یکی از قطب های فرهنگی و معنوی که همواره در درازنای سده های اسلامی برای مردم ایران به عنوان نماد دلدادگی به اهل بیت (ع) مورد توجه شیعیان قرار گرفته مقبره های فرزندان و نوادگان امامان تشیع است. ایران به عنوان پناهگاه نسبتاً امن برای شیعیان و بستری مناسب برای ترویج، رشد و اعتلای شیعه بوده است. فرزندان امام موسی الکاظم (ع) یکی از پرشمارترین مهاجران به سرزمین های ایران در دوره حاکمیت عباسیان است. این مقاله بر آن است تا با بررسی تحلیلی منابع تاریخی، به علل مهاجرت اولاد این حضرت و آثار و برکات آن بپردازد. بررسی علل مهاجرت سادات موسوی به ایران تا اندازه ای حکایت کننده وضعیت دوره سخت امام (ع) و آشکارسازی اوضاع زمانه آن حضرت است، و از طرفی تحولات دستگاه عباسیان در رویکردشان به اهل بیت را نشان می دهد. نگارندگان می کوشند در پی بررسی علل مهاجرت، میزان موفقیت این مهاجران در دستیابی به اهدافشان را بنمایانند و بخش اندکی از اوضاع اجتماعی، فرهنگی و مذهبی ایران آن دوران را تبیین نمایند. از بررسی شواهد ارائه شده در این نوشتار می توان دریافت که از جمله علل مهاجرت خاندان موسی الکاظم (ع) به ایران، محبوبیت ایشان در میان مردم و دور بودن این دیار علی الخصوص خراسان از مرکز خلافت، ظلم و ستم های خلفای عباسی در حق ایشان و ... بوده است که حضور آنان باعث گسترش تشیع و حوزه های علمیه و تربیت عالمان بسیاری در ایران شد.
مقاله پژوهشی
حسن هاشمی زرج آباد؛ عابد تقوی؛ ذبیح الله مسعودی
دوره 9، شماره 2 ، بهمن 1393، صفحه 123-146
چکیده
درونگرایی و محرمیت دو اصل اساسی و بنیادی در معماری ایرانی - اسلامی است که تأثیر بسزایی در شکل گیری سازمان فضایی شهرها و عناصر کالبدی بناهای سنتی ایران داشته است. هرچند عامل اقلیم در انتخاب و گزینش اصل درون گرایی در شهرسازی ایران قبل از اسلام مؤثر بوده است، لیکن در دوره ی اسلامی بر پایه ی مبانی و ارزش های اعتقادی و جهان بینی اسلامی ...
بیشتر
درونگرایی و محرمیت دو اصل اساسی و بنیادی در معماری ایرانی - اسلامی است که تأثیر بسزایی در شکل گیری سازمان فضایی شهرها و عناصر کالبدی بناهای سنتی ایران داشته است. هرچند عامل اقلیم در انتخاب و گزینش اصل درون گرایی در شهرسازی ایران قبل از اسلام مؤثر بوده است، لیکن در دوره ی اسلامی بر پایه ی مبانی و ارزش های اعتقادی و جهان بینی اسلامی علاوه بر الگوی درون گرایی، اصل محرمیت نیز از دو منظر کالبدی و معنایی بهعنوان یکی از معیارهای اصلی طراحی شهرها و بناها مورد توجه معماران قرار گرفت. از جمله فضاهایی که بازتاب دو اصل فوق الذکر به روشنی در فضاهای کالبدی آن قابل مشاهده است، خانه ها هستند. نداشتن ارتباط بصری مستقیم داخل خانه با فضاهای شهری و تقدس بخشیدن و حفظ حریم خانواده و فراهم کردن فضا و قلمرو محرم در عناصر فضایی از ویژگی ها و شاخصه های خانه های دوران اسلامی ایران است. نگارندگان در پژوهش حاضر با هدف بازشناسی و بازنمایی دو اصل درون گرایی و محرمیت در عناصر کالبدی - فضایی خانه های تاریخی بیرجند سعی در تبیین آن با روش توصیفی- تحلیلی و ابزار گردآوری اطلاعات مشاهده و بررسی میدانی خواهند داشت. نتایج پژوهش بیانگر آن است که در طراحی و ساخت خانه های تاریخی بیرجند معماران از دو اصل درون گرایی و محرمیت در ساماندهی فضایی عناصر کالبدی بهره گرفته اند که بازتاب آن را می توان درساخت بنا با نقشه و الگوی درون گرایی و تأمین لایه های محرمیت سهگانه عمومی، خصوصی و نیمه خصوصی مشاهده کرد.
