نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار مجتمع آموزش عالی اسفراین

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد جامعه شناسی / مدرس مدعو دانشگاههای اسفراین

چکیده

مشارکت سیاسی که از ضرورت های انکارناپذیر نظام های سیاسی در قرن حاضر به شمار می رود، تحت تأثیر عوامل مختلفی شکل می گیرد. یکی از این عوامل، فرهنگ و بویژه فرهنگ سیاسی است. هدف از تحقیق حاضر مطالعه ی نقش شاخص های فرهنگ سیاسی بر میزان مشارکت سیاسی است. این پژوهش به روش پیمایش و با مطالعه بر روی 383 نفر از افراد بالای 25 سال ساکن در شهر اسفراین انجام شده است که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب  شده اند. برای گردآوری داده ها از ابزار پرسش نامه استفاده  و اعتبار آن به روش صوری و پایایی آن به کمک آماره ی آلفای کرونباخ سنجیده شده است. داده ها با استفاده از ابزار 16spss، تحلیل شده اند. یافته های تحقیق حاکی از آن است که بین پنج شاخص فرهنگ سیاسی، یعنی احساس قدرت و نفوذ سیاسی، اعتماد سیاسی، اعتماد اجتماعی، رضایت از زندگی و دینداری که در این پژوهش بررسی شده اند و متغیر مشارکت سیاسی، همبستگی معناداری وجود دارد. از میان متغیرهای زمینه ای پژوهش نیز متغیرهای جنسیت، شغل، تحصیلات و وضعیت اقتصادی، همبستگی معناداری با مشارکت سیاسی دارند.

کلیدواژه‌ها

آسایش زارچی، محمدجواد (1389). "زمینه های فرهنگی مشارکت سیاسی". فصلنامه ی مدیریت فرهنگی، دوره چهارم، ش9 (پاییز): 1-13.##-امام جمعه زاده، جواد؛ عبدالله، عبدالمطلب (1392). "سنجش رابطه ی فرهنگ سیاسی و رفتار سیاسی دانشجویان دختر دانشگاه اصفهان". نشریه ی زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان)، دوره یازدهم، ش 1 (بهار): 119-134.##-امام جمعه زاده، جواد؛ اوغلی، رضا؛ عیسی نژاد، امید (1389). "بررسی رابطه میان دینداری و مشارکت سیاسی دانشجویان دانشگاه اصفهان". پژوهش نامه علوم سیاسی، سال ششم، ش1 (زمستان): 7-34.##-امام جمعه زاده، جواد؛ مرندی، زهرا (1391). "بررسی رابطه ی میان سرمایه ی اجتماعی و مشارکت سیاسی زنان در بین دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد". دانش سیاسی و بین المللی، سال اول، ش 1 (بهار): 1-14.##-امینی، علی اکبر؛ خسروی، محمدعلی (1389). "تأثیر فرهنگ سیاسی بر مشارکت سیاسی زنان و دانشجویان". فصلنامه ی مطالعات سیاسی، سال دوم، ش 7 (بهار): 127-142.##-اینگلهارت، رونالد (1373). تحول فرهنگی در جوامع صنعتی پیشرفته، ترجمه ی مریم وتر. تهران: کویر.##-بنی فاطمه، سمیه (1388). "فرهنگ سیاسی و مشارکت سیاسی زنان". پایان نامه ی کارشناسی ارشد جامعه شناسی، دانشکده ی علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.##-تاجیک، محمدرضا؛ جعفری، روح الله (1387). "بررسی تأثیر سرمایه ی اجتماعی و مشارکت سیاسی بین دانشجویان دانشگاههای تهران". فرهنگ اندیشه، سال هفتم، ش 26و27 (تابستان و پاییز): 165-195.##-پناهی، محمدحسین؛ بنی فاطمه، سمیه (1394). "فرهنگ سیاسی و مشارکت سیاسی زنان".  فصلنامه ی علوم اجتماعی، دوره بیست و دوم، ش 68 (بهار): 35-78.##-پیشه ور، احمد (1376). جامعه شناسی سیاسی. اهواز: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز.##-عالم، عبدالرحمن (1380). بنیادهای علم سیاست. تهران: نی.##-عباسی سرمدی، مهدی؛ مهرابی کوشگی، راضیه؛ رهبر قاضی، محمودرضا (1393). "بررسی تأثیر سرمایه ی اجتماعی بر مشارکت در انتخابات". مجله ی مسایل اجتماعی ایران، سال پنجم، ش 2 (زمستان): 41-60.##-قبادی، مجید (1391). "عوامل اجتماعی مؤثر بر مشارکت اجتماعی– سیاسی (مطالعه ی موردی: شهروندان بالای 18 سال شهر کرج)". پایان نامه ی کارشناسی ارشد جامعه شناسی، دانشکده ادبیات و علوم اجتماعی دانشگاه خوارزمی کرج.##-کاکایی، نورالدین (1392). "بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر مشارکت اجتماعی شهروندان شهر تهران". پایان نامه ی کارشناسی ارشد جامعه شناسی، دانشکده ادبیات و علوم اجتماعی دانشگاه خوارزمی.##-کریمی، غلامرضا (1382). "جامعه شناسی رفتار سیاسی". ماهنامه اندیشه و تاریخ سیاسی ایران معاصر، سال دوم، ش 13 (پاییز): 25 -30.##-گلابی، فاطمه؛ حاجیلو، فتانه (1391). "بررسی جامعه شناختی برخی عوامل مؤثر بر میزان مشارکت سیاسی زنان: مطالعه ی موردی استان آذربایجان شرقی". مطالعات و تحقیقات اجتماعی، دوره ی اول، ش 1 (بهار): 173-200.##-درانی، کمال؛ رشیدی، زهرا (1387). "بررسی تعاریف، مفاهیم و چگونگی ایجاد سرمایه ی اجتماعی (با تأکید بر اعتماد اجتماعی)". ماهنامه ی مهندسی فرهنگی، سال دوم، ش 17-18 (بهار و تابستان):  8-19.##-راش، مایکل (1377). جامعه و سیاست: مقدمه ای بر جامعه شناسی سیاسی، ترجمه ی منوچهر صبوری. تهران: انتشارات سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی (سمت).##-زاهدی، محمدجواد؛ بیرانوند، علی (1389). "پایگاه اقتصادی- اجتماعی و نگرش به مشارکت سیاسی (مطالعه ی موردی: شهر خرم آباد)". مجله ی جامعه شناسی ایران، دوره ی یازدهم، ش 2 (تابستان): 51-73.##-سبیلان اردستانی، حسن (1390). "نقش رسانه ها در فرایند جلب مشارکت سیاسی". رسانه و مشارکت، ش 50 (بهار): 13-62.##-سیدامامی، کاووس؛ عبدالله، عبدالمطلب (1388). "عوامل مؤثر بر مشارکت شهروندان در انتخابات ریاست جمهوری و مجلس (مطالعه موردی: شهر تهران)". پژوهشنامه ی علوم سیاسی، سال چهارم، ش 4 (پاییز): 109-146.##-هدایتی زاده، نجف (1378). "مشارکت سیاسی در ایران معاصر". پایان نامه ی کارشناسی ارشد علوم سیاسی، دانشکده ی تاریخ و مطالعات سیاسی، مؤسسه ی آموزش عالی باقرالعلوم (ع).##-مسعودنیا، حسین، و دیگران (1393). "بررسی تأثیر اعتماد اجتماعی بر شیوه های مختلف مشارکت سیاسی". فصلنامه ی مسائل اجتماعی ایران، (دوره ی جدید، ویژه نامه ی علوم اجتماعی)، سال پنجم، ش 2 (بهار و تابستان): 77-94.##-مصفا، نسرین (1375). مشارکت سیاسی زنان در ایران. تهران: مؤسسه ی چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.##-وثوقی، منصور؛ هاشمی، عبدالرسول (1383). "روستاییان و مشارکت سیاسی در ایران: مطالعه ی موردی روستاهای حومه شهرستان بوشهر: چاه کوتاه، آبطویل، تل اشکی". پژوهشنامه ی علوم انسانی، ش 41-42 (بهار و تابستان): 161-186##.
-Lamprianou, Iasonas. (2013). “Contemporary Political Participation Research: A Critical Assessment”.] continuous[ Available in:  www.springer. com. [2016/12/10].##-Marshall, Melissa,  j. (2004). “Citizen Participation and the Neighborhood Context: A New at the  Coprodaction of Local Public Goods” . political research quarterly, Vol. 57, No. 2: 231-244.##-Uslaner, E. M.; Brown, m. (2005). “Inequality Trust and Civic Engagement”. American politics research, Vol. 33, No. 66: 868-894.##-Mofoluwawo, E. o. (2014). “Social, Cultural and Economic Discrim Ination to Women Participation in African Politics: the Case of Nigeria”. International journal of learning & Development, Vol. 4, No. 1: 168-174.##