نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مربی گروه علوم تربیتی/ دانشگاه آزاد اسلامی، مرکز نهبندان،

2 دانش آموخته علوم تربیتی/ دانشگاه فرهنگیان، (پردیس امام سجاد(ع)، بیرجند،

چکیده

پ
پرخاشگری از جمله موانع اصلی برقراری ارتباط سالم، مؤثر و هم چنین سازگاری با سایر اعضای جامعه است. سازگاری یکی از مؤلفه های مورد نیاز زندگی اجتماعی است. خانواده به عنوان اولین اجتماعی که فرزندان در آن به یادگیری می پردازند، مهم و قابل تأمل است. از این رو، این پژوهش با هدف شناخت رابطه بین عملکرد خانواده با پرخاشگری دانشجویان انجام شد. مطالعه حاضر از نوع مطالعات همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاه فرهنگیان بیرجند (پردیس امام سجاد "ع") در سال تحصیلی 96-1395 (235 نفر) بود. تعداد 146 نفر بر اساس فرمول کوکران به عنوان نمونه با روش تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه عملکرد خانواده اپشتاین، بالدوین و بیشاب (1983) و پرسشنامه پرخاشگری نواکو (1986) بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد. نتایج همبستگی نشان داد که بین زیرمقیاس های ارتباط، آمیزش عاطفی، ایفای نقش، عملکرد کلی، حل مشکل، همراهی عاطفی و کنترل رفتار با پرخاشگری رابطه منفی و معنادار وجود دارد (01/0>p). نتایج تحلیل رگرسیون برای پیش بینی پرخاشگری از طریق زیرمقیاس های عملکرد خانواده نشان داد که تنها زیرمقیاس عملکرد کلی (461/0-)، به شکل معنی داری متغیر پرخاشگری را پیش بینی کرد. بر اساس آنچه در یافته ها نشان داده شد، بین عملکرد خانواده و پرخاشگری رابطه منفی و معنادار وجود دارد. بدین صورت که هر چه خانواده ها عملکرد بهتری داشته باشند، فرزندان آنها پرخاشگری کمتری خواهند داشت. بنابراین خانواده ها نقش مؤثری در آینده فرزندان خود ایفا می کنند و می توانند با عملکرد صحیح در راستای کاهش پرخاشگری فرزندان خود مؤثر باشند.

کلیدواژه‌ها

آهنگر انزابی، احد؛ شریفی درآمدی، پرویز؛ فرج زاده، رباب (1390). "رابطه سبک های فرزندپروری والدین با پرخاشگری نوجوانان شهرستان شبستر". پژوهشهای علوم شناختی و رفتاری، سال اول، ش 1 (پاییز و زمستان): 1-8.##- ابوالمعالی، خدیجه (1389). نظریههای جرمشناسی و بزهکاری. تهران: ارجمند.##- ارونسون، الیوت (1387). روانشناسی اجتماعی. ترجمه حسین شکرشکن. تهران: رشد.##- امانیان، ابوالفضل، و دیگران (1390). "بررسی ارتباط عملکرد خانواده با پرخاشگری دانش آموزان". فصلنامه خانواده و پژوهش، سال هشتم، ش 13 (پاییز و زمستان):  48-31.##- ایزدی طامه، احمد، و دیگران (1388). "مقایسه تأثیر آموزش صبر و حل مسأله بر کاهش پرخاشگری و انتخاب راهبردهای مقابله ای دانشجویان دانشگاه علوم انتظامی". فصلنامه دانش انتظامی، سال یازدهم، ش 3 (پاییز): 182-207.##- برزگر بفرویی، کاظم (1394). "تاثیر آموزش همدلی بر سازگاری اجتماعی و پرخاشگری دانش آموزان دختر". پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، سال سوم، ش 9 (تابستان): 21-32.##-جاودان، موسی (1393). "رابطه خودبازبینی، جو عاطفی خانواده و مهارت های زندگی با پرخاشگری نوجوانان پسر". فصلنامه شخصیت تفاوتهای فردی، سال سوم، ش 5 (زمستان): 125-142.##- ساعتچی، محمود؛ کامکاری، کامبیز؛ عسگریان، مهناز (1389). آزمونهای روانشناختی. تهران: ویرایش.##- سعدی پور، اسماعیل (1393). روشهای تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی. تهران: دوران.##- سیری، سیمین؛ سیری، نرگس (1395). "رابطه بین انسجام خانواده و میزان پرخاشگری دانش آموزان دوره متوسطه شهرستان پاکدشت استان تهران". فصلنامه ایدههای نو در علوم و فناوری، سال اول، ش 1 (بهار): 37-55.## -کاهنی، سیما؛ حسن آبادی، محسن؛ سعادت جو، علیرضا (1379). "بررسی اضطراب، افسردگی، پرخاشگری و بزهکاری نوجوانان گروه سنی 12-19 سال در خانواده های گسسته و پیوسته". مجله دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی- درمانی سبزوار، سال هفتم، ش 4 (تابستان): 22-28.##-گلچین، مهری (1381). "تمایل به پرخاشگری در نوجوانان و نقش خانواده". مجله دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی- درمانی قزوین، دوره ششم، ش 1 (بهار): 36-41.##- مامی، شهرام؛ نادری، مصطفی (1392). "عوامل مؤثر در پرخاشگری افراد و راه های مقابله با آن". پژوهشهای علوم انسانی، سال پنجم، ش 31 (زمستان): 75-90.##- میرزایی علویجه، مهدی، و دیگران (1392). "تأثیر عملکرد خانواده در وابستگی جوانان به مواد مخدر صنعتی". فصلنامه علمی پژوهشی آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، سال اول، ش 2 (تابستان): 19-30.##- میرزایی کوتنایی، فرشته، و دیگران (1394). "نقش انسجام خانواده در تبیین رفتارهای پرخاشگرانه فرزندان". فصلنامه تحول روانشناختی کودک، سال دوم، ش 2 (تابستان): 73-84.##- یوسفی، ناصر (1391). "بررسی شاخص های روانسنجی مقیاس های شیوه سنجش خانوادگی مک مستر (FAD)". فصلنامه اندازهگیری تربیتی، سال هفتم، ش 3 (بهار): 85-114.##
Angela K. H.; et al. (2016). “Family Functioning and High Risk Adolescents’ Aggressive Behavior: Examining Effects by Ethnicity”. J. Youth Adolescence, Vol. 45, No. 1 (Jan.): 145-155.##-Dodge, K. A.; Coie, J. D. (1987). “Social- information processing factors in reactive and proactive aggression in children’s peer groups”. Journal of personality and Social Psychology, Vol. 53, No. 6 (December): 1146-1158.##-Eskisu, M. (2014). “The Relationship between Bullying, Family Functions and Perceived Social Support among High School Students”. Procedia- Social and Behavioral Sciences, Vol. 159, No. 23 (December): 492-496.##-Kiesner, J.; Kerr, M. (2004). “Families, peers, and contexts as multiple determinants of adolescent problem behavior”. Journal of Adolescence, Vol. 27, No. 5 (October): 493-495.##-Masaevaa, Z.; Lechieva, M. (2016). “Psychological aspects of the family values and their effect on aggression events associated with pre-school children”. Procedia - Social and Behavioral Sciences, Vol. 233, No. 17 (October): 216–221.##-Trenas, A. F. R., et al. (2013). “Relationship between Parenting Style and Aggression in a Spanish Children Sample”. Procedia-Social and Behavioral Sciences, Vol. 82, No. 3 (July): 529-536.##-Wilder, E. I.; Watt, T. T. (2002). “Risky parental behavior and adolescent sexual Activity at firest coitus”. Milbank Quarterly, Vol. 80, No. 3 (September): 481–524.##