مقاله پژوهشی
آموزش و فرهنگ
احمدرضا اکبری
چکیده
دوران حکومت قاجار و پهلوی فصل جدیدی در عرصه تعلیموتربیت است. دورانی که متولیان فرهنگ و ادب، با توجه به نیازها و ضرورتها، چارچوب رسمی تربیتمعلم و تألیف محتوا را ترسیم کردند. در این دوران، دو بار سیستم نظام آموزشی تغییر میکند و به دنبال آن، محتوای آموزشی مراکز تربیتمعلم نیز عوض میشود و انواع مختلف دانشسرا در ایران شکل میگیرد. ...
بیشتر
دوران حکومت قاجار و پهلوی فصل جدیدی در عرصه تعلیموتربیت است. دورانی که متولیان فرهنگ و ادب، با توجه به نیازها و ضرورتها، چارچوب رسمی تربیتمعلم و تألیف محتوا را ترسیم کردند. در این دوران، دو بار سیستم نظام آموزشی تغییر میکند و به دنبال آن، محتوای آموزشی مراکز تربیتمعلم نیز عوض میشود و انواع مختلف دانشسرا در ایران شکل میگیرد. دانشسراهای مقدماتی قدیمترین و فراگیرترین نوع آن است که نقش بسزایی در تحول فرهنگی و تربیت معلمان مدارس ابتدایی کشور داشته است. مطابق مصوبات مجلس شورای ملی، یکی از نخستین مراکز دانشسرای مقدماتی کشور در شهرستان بیرجند تأسیس میشود که در دوره پهلوی بهعنوان پایدارترین مدل تربیتمعلم فعالیت داشته است. هدف این پژوهش بررسی فعالیت دانشسراهای مقدماتی پسرانه و دخترانه و تبیین فرایند عملکرد آنها در استان خراسان جنوبی است که به شیوه توصیفی- تحلیلی با بهرهگیری از منابع کتابخانهای، اسنادی و مصاحبه به این موضوع میپردازد. نتایج حاصله، مبیّن آن است که دانشسراهای مقدماتی بیرجند به منظور تأمین و تربیت معلم دبستانهای جدید بر پایه قوانین و مقررات مجلس شکل گرفته و سابقه فعالیت مدرسه شوکتیه نقش بسزایی در تسهیل فعالیت آن داشته است. همچنین انتخاب مدیران آن طبق شرایط مصرح در قانون معارف و با توجه به تجربه و صلاحیتهای فردی صورت گرفته و از حمایت دائمی حاکمیت سیاسی محلی برخوردار بوده است.
مقاله پژوهشی
تربیت بدنی و علوم ورزشی
محمد مهدی پزنده؛ سید محمد حسین رضوی؛ سعید امیرنژاد؛ نصرالله محمدی
چکیده
هدف از پژوهش حاضر واکاوی عوامل مؤثر بر گردشگری ورزشی در منطقه کویری فردوس است. گردشگری و همچنین فعالیتهای ورزشیـ تفریحی باعث ارتقای سفر و تعامل با افراد دیگر و صمیمیت با محیط میشود. معرفی رویدادهای ورزشی و مشارکت شرکتکنندگان داخلی و بینالمللی میتواند به درآمد کشور کمک قابلتوجهی کند که به آن کمتر توجه شده است. روش تحقیق ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر واکاوی عوامل مؤثر بر گردشگری ورزشی در منطقه کویری فردوس است. گردشگری و همچنین فعالیتهای ورزشیـ تفریحی باعث ارتقای سفر و تعامل با افراد دیگر و صمیمیت با محیط میشود. معرفی رویدادهای ورزشی و مشارکت شرکتکنندگان داخلی و بینالمللی میتواند به درآمد کشور کمک قابلتوجهی کند که به آن کمتر توجه شده است. روش تحقیق توصیفیـ پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه گردشگران ورزشی در منطقه کویری شهرستان فردوس در بهار 1401 و روش نمونهگیری در تحقیق حاضر احتمالی بوده است. تعداد نمونه آماری با توجه به فرمول کوکران و با توجه به جامعه آماری نامحدود 384 نفر (بهتقریب 400 نفر) در نظر گرفته شد. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه محققساخته بود که روایی آن از طریق تحلیل عاملی تأییدی و پایایی آن نیز با استفاده از آلفای کرونباخ سنجش شد و مورد تأیید قرار گرفت. در این پژوهش برای سنجش آمار استنباطی از مدل معادلات ساختاری با نرمافزار آموس استفاده شده است. یافتهها نشان داد، عواملی چون جاذبههای طبیعی، زیرساخت، فرهنگ و مدیریت از عوامل تأثیرگذار بر جاذبههای گردشگری در منطقه کویری فردوس هستند. بیشترین تأثیرگذاری متعلق به عوامل و جاذبههای طبیعی با 49% با سطح معناداری 001/0 بود. نتایج نشان داد، برخی از قابلیتهای این منطقه و مناطق نمونه گردشگری مانند شهر تون، باغستان، آبگرم معدنی فردوس و سایر جاذبههای متنوع گردشگری، تاریخی و تفرجگاهی معرفی شده است که از راهبردها و سیاستهای زیرساختی لازم جهت جذب گردشگران و حمایت از سرمایهگذاری در این بخش نام برده شده است. با توجه به موقعیت بکر و کویری شهرستان فردوس از حیث جاذبههای طبیعی و پس از آن فرهنگی و مدیریتی میتوان از این شهرستان جهت برگزاری ورزشهای متناسب با کویر و برگزاری دیدارهای چندجانبه و مسابقههای کویری استفاده کرد. شناسایی مزایا و محدودیتهای کویر لوت و برنامهریزی برای آنها میتواند نقش مؤثری در توسعه مناطق همجوار داشته باشد و به توسعه پایدار منطقهای منجر شود.
مقاله پژوهشی
برنامه ریزی روستایی
احمد حجاریان
چکیده
از گردشگری روستایی میتوان بهعنوان شاهراه کلیدی در بهرهبرداری محیطی و آیندهپژوهی سرزمینی و محلی یاد کرد. نوشتار حاضر با علم به جایگاه این مهم در آینده اقتصاد کشورمان و با تأثیر از مطالعات جهانی صورتگرفته و همچنین تأثیر از نقش کمرنگ مطالعات گردشگری روستایی، به بررسی این مهم پرداخته است؛ بنابراین هدف از این مطالعه شناسایی ...
بیشتر
از گردشگری روستایی میتوان بهعنوان شاهراه کلیدی در بهرهبرداری محیطی و آیندهپژوهی سرزمینی و محلی یاد کرد. نوشتار حاضر با علم به جایگاه این مهم در آینده اقتصاد کشورمان و با تأثیر از مطالعات جهانی صورتگرفته و همچنین تأثیر از نقش کمرنگ مطالعات گردشگری روستایی، به بررسی این مهم پرداخته است؛ بنابراین هدف از این مطالعه شناسایی شاخصهای مؤثر بر وضعیت گردشگری روستایی استان خراسان رضوی است. روش تحقیق در پژوهش حاضر توصیفیـ تحلیلی و نوع آن از نظر هدف، بنیادی است. برای جمعآوری اطلاعات از روشهای اسنادی و میدانی استفاده شده است. جامعه آماری 19 روستای انتخابی هدف گردشگری استان خراسان رضوی است و از مجموع 3808 خانوار ساکن در سکونتگاههای روستایی، با فرمول کوکران، حجم نمونه 339 خانوار برآورد شد و این افراد با روش نمونهگیری تصادفی سیستماتیک انتخاب شدند. برای آزمودن مدل مفهومی پژوهش و بررسی تأثیر ابعاد پژوهش در توسعه گردشگری روستایی از تکنیک حداقل مربعات جزئی و از نرمافزار Smart PLS استفاده شد. با توجه به نتایج، ضرایب t بین متغیرهای اصلی پژوهش، بالای 96/1 بوده؛ یعنی رابطه معنادار و مستقیم است. بدین ترتیب ابعاد اجتماعیـ فرهنگی، اقتصادی، برنامهریزیـ مدیریتی و زیرساختیـ خدماتی در توسعه گردشگری روستایی تأثیر مثبت و معناداری دارد. مقدار R2 نشان میدهد 3/84% توسعه گردشگری روستایی با دستیابی به ابعاد چهارگانه تبیین شده و بُعد اقتصادی با ضریب 89/0، تأثیر بیشتری نسبت به سایر ابعاد در توسعه گردشگری روستایی داشته است. با توجه به مقدار شاخص اجتماعیـ فرهنگی (059/0) پیشنهاد می شود، بهمنظور ارتقای سطح توسعه گردشگری روستایی، شاخصهای فرهنگیـ اجتماعی مورد توجه بیشتری قرار گیرد تا برآیند نهایی توسعه گردشگری بهبود یابد. درواقع با ارتقای شاخص اجتماعیـ فرهنگی، انگیزش برای مسافرت و جذب گردشگر بیشتر میشود و برای تحقق اهداف با بهره گیری از این شاخص ها، تقویت امکانات و خدمات در کنار جاذبه ها و منابع گردشگری روستایی با هدف جلب رضایت بیشتر گردشگر و ایجاد اشتغال و درآمد ذینفعان پیشنهاد میشود.
مقاله پژوهشی
مدیریت دولتی
رضا زارع؛ محمد صفری
چکیده
فقر کودکان مفهومی چندبُعدی است که دولتها بهتنهایی و با اتکا به شیوههای سنتی فقرزدایی صــرف بودجـههای هنگفت، قادر به ازبینبردن آن نیستند، بنابراین باید ظرفیتهــای جامعــه مدنی در تدویـن، اجـرا و عملیاتـیکـردن یـک برنامـه جامـع مبـارزه بـا فقـر کودکان بـه کار گرفته شود؛ بنابراین هـدف از این پژوهش، طراحی مدل حمایتگری ...
بیشتر
فقر کودکان مفهومی چندبُعدی است که دولتها بهتنهایی و با اتکا به شیوههای سنتی فقرزدایی صــرف بودجـههای هنگفت، قادر به ازبینبردن آن نیستند، بنابراین باید ظرفیتهــای جامعــه مدنی در تدویـن، اجـرا و عملیاتـیکـردن یـک برنامـه جامـع مبـارزه بـا فقـر کودکان بـه کار گرفته شود؛ بنابراین هـدف از این پژوهش، طراحی مدل حمایتگری اجتماعی بهمنظور کاهش فقر در جمعیت کودکان است. روش تحقیق در این پژوهش از نوع کیفی و از شیوه نظریهپردازی دادهبنیاد است. جامعه آماری آن شامل مدیران، کارشناسان و مددکاران اجتماعی کمیته امداد امامخمینی (ره) استان خراسان رضوی و همچنین اساتید و صاحبنظران دانشگاه است. روش گردآوری دادهها، استفاده از مصاحبههای نیمهساختاریافته است که به شیوه نظری و هدفمند و تا رسیدن به اشباع نظری با 23 نفر از متخصصان و صاحبنظران انجام گرفت. تحلیل متون مصاحبه به روش نظاممند در قالب مدل پارادایمی اشتراوس و کوربین (1998)، در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی انجام شد. تحلیل دادهها نشان داد که مدل حمایتگری اجتماعی کودکان فقیر دارای 18 مقوله فرعی و شش مقوله اصلی شامل: فقر کودکانه، حساسیتزایی اجتماعی، سیاستگذاری حمایتگرا، شناسایی و پایش مستمر فقر کودکان، شکلدهی شبکههای حامی و بهزیستی اجتماعی کودکان است. براساس یافتههای این پژوهش فقر کودکانه بهعنوان مقوله علّی میتواند از طریق حساسیتزایی اجتماعی به اتخاذ سیاستگذاری حمایتگرا منجر شود تا با تأثیرپذیری از عوامل زمینهای و مداخلهگر بسترساز بهزیستی اجتماعی کودکان شود.
مقاله پژوهشی
علوم اجتماعی
سعیده شهبازین
چکیده
روند سریع و روبهرشد مهاجرت، موجب شهرنشینی گسترده و تغییراتی بنیادی در الگوی سکونت شده است. مهاجرت گسترده با برهمزدن تعادل جمعیتی، موجب فشار بر منابع مناطق میشود که بهمنظور جلوگیری از این فشار، شناخت الگوهای مهاجرت حاکم بر آن مناطق میتواند نقش بسزایی در مدیریت مهاجرت داشته باشد. این مطالعه با استفاده از تحلیل ثانویه ...
بیشتر
روند سریع و روبهرشد مهاجرت، موجب شهرنشینی گسترده و تغییراتی بنیادی در الگوی سکونت شده است. مهاجرت گسترده با برهمزدن تعادل جمعیتی، موجب فشار بر منابع مناطق میشود که بهمنظور جلوگیری از این فشار، شناخت الگوهای مهاجرت حاکم بر آن مناطق میتواند نقش بسزایی در مدیریت مهاجرت داشته باشد. این مطالعه با استفاده از تحلیل ثانویه دادههای سرشماری عمومی نفوس و مسکن استان خراسان رضوی، ضمن بررسی الگوهای مهاجرت شهر مشهد طی بیست سال، به جریان این جابهجاییها پرداخته است. نتایج نشان داد که بیش از 80% از کل مهاجران واردشده به شهرستان مشهد، وارد شهر مشهد شدهاند. بیشتر مهاجرتها بهصورت درونشهرستانی بوده است؛ اما درمجموع استانهای تهران و سیستان و بلوچستان بیشترین مهاجرفرستی به این شهر را داشتهاند. ترکیب جمعیتی مهاجران نشان داد، در کنار 80% از مهاجرتهای شهربهشهر، مشهد هرساله پذیرای درصد قابل توجهی از مهاجران خارجی نیز بوده که مبدأ عمده آنها کشور افغانستان است. ادامه جریان مهاجرت گسترده به شهر مشهد منجر به تشدید وضعیت تراکمی این شهر میشود و مسائلی مانند حاشیهنشینی، ایجاد سکونتگاههای غیررسمی، افزایش مشاغل کاذب، مسائل و مشکلات اجتماعی و فرهنگی و غیره را به همراه خواهد داشت.
مقاله پژوهشی
برنامه ریزی روستایی
ملیحه فلکی
چکیده
امروزه کیفیتگرایی بهعنوان یکی از مسائل مهم در تمامی سازمانها، بهویژه مؤسسات آموزشی مطرح است که باتوجهبه پیشرفت تکنولوژیهای نوین و روزآمد و نیازهای مخاطبین میبایست، به طور دائم مورد بازبینی و تجدیدنظر قرار گیرد؛ بنابراین، پژوهش حاضر بهمنظور ارزیابی کیفیت آموزشگاههای آزاد فنی و حرفهای استان خراسان ...
بیشتر
امروزه کیفیتگرایی بهعنوان یکی از مسائل مهم در تمامی سازمانها، بهویژه مؤسسات آموزشی مطرح است که باتوجهبه پیشرفت تکنولوژیهای نوین و روزآمد و نیازهای مخاطبین میبایست، به طور دائم مورد بازبینی و تجدیدنظر قرار گیرد؛ بنابراین، پژوهش حاضر بهمنظور ارزیابی کیفیت آموزشگاههای آزاد فنی و حرفهای استان خراسان جنوبی و عوامل ارتقادهنده آموزش در آموزشگاههای مذکور انجام شد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و درجه کنترل متغیرها، میدانی و از لحاظ نحوه جمعآوری اطلاعات از نوع توصیفی و غیرآزمایشی است. جامعه آماری شامل کلیه کارآموزان آموزشگاههای آزاد استان خراسان جنوبی بود که با روش نمونهگیری تصادفی تعداد 217 نفر انتخاب شدند. ابزار مورداستفاده، پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی آن با استفاده از نظرات کارشناسان مورد تأیید قرار گرفت. پایایی ابزار پژوهش نیز با استفاده از محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (96/0) مورد تأیید قرار گرفت. نتایج حاصل از محاسبه ضریب ISDM نشان داد، 2/57% از کارآموزان کیفیت آموزشگاههای آزاد را نامناسب و نسبتاً نامناسب ارزیابی کردند که بین متغیر سن کارآموزان و دیدگاه آنها در زمینه وضعیت کیفیت آموزشی رابطه معناداری در سطح 95% اطمینان وجود دارد. همچنین بین دیدگاه کارآموزان زن و مرد در زمینه کیفیت آموزشی در آموزشگاههای آزاد استان خراسان جنوبی تفاوت معناداری در سطح 95% اطمینان وجود دارد و کارآموزان زن، کیفیت آموزشگاهها را بهتر ارزیابی کردند. تحلیل عاملی دیدگاهها در زمینه عوامل مؤثر بر کیفیت آموزشگاههای آزاد نیز نشان داد که پتانسیلها و تواناییهای حرفهای مربیان، مدیریت آموزشی اثربخش، استفاده از روشها و ابزارهای نوین آموزشی، مشارکت و تعامل متقابل کارآموزان و عناصر مادی و موقعیتی محیط کار 5/46 % واریانس متغیر ملاک را توضیح میدهد. ازاینرو، پیشنهاد میشود، در جذب مربیان و مدیران، علاوه بر سطح تجربه و تخصص، میزان علاقهمندی، خلاقیت و ابتکارشان نیز مورد توجه قرار گیرد. همچنین با استفاده از روشهای مشارکتی و فراگیرمحور و ایجاد جوّی صمیمانه بین کارآموزان و مربیان، محیط مناسبی برای یادگیری فراهم شود و نتایج آموزشی به طور مستمر و دقیق رصد شود.